DƯỢC LIỆU THIÊN NHIÊN CÓ TÁC DỤNG LỢI TIỂU

 Những cây thuốc này thường được sử dụng dưới dạng đơn lẻ, kết hợp với nhau hoặc thậm chí làm thực phẩm hàng ngày. Một số cây thuốc tự nhiên có tác dụng lợi tiểu bao gồm kim tiền thảo, mã đề và rau diếp cá…

1. Dược liệu có tính lợi tiểu

Theo Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Y dược Pasteur: Dược liệu có tính lợi tiểu là những loại thảo dược có khả năng tăng cường lượng nước tiểu, loại bỏ muối hoặc nước dư thừa khỏi cơ thể. Khi gặp vấn đề giữ nước, người bệnh thường gặp các vấn đề sức khỏe như thay đổi cân nặng, phình to bụng, mặt, hông, cứng khớp, đầy hơi, sưng mắt cá chân, tay và chân, da nhăn nheo… Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ giữ nước, bao gồm bệnh thận và suy tim, thay đổi hormone, rối loạn kinh nguyệt, thiếu hoạt động vận động sau một thời gian dài và nhiều yếu tố khác.

Trong y học cổ truyền, những người sau đây cần sử dụng các loại thuốc lợi tiểu:

• Những người có sự tích tụ quá mức chất lỏng trong cơ thể.

• Những người bị ứ nước do các vấn đề bệnh lý.
• Những người mắc bệnh thận.

Dược liệu có tính lợi tiểu giúp tăng cường lượng nước tiểu, loại bỏ nước khỏi cơ thể

2. Những loại dược liệu thiên nhiên có công dụng lợi tiểu

Cây mã đề: Là một loại cây thuốc lợi tiểu trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để nấu nước uống, giúp thông tiểu và giải độc. Cây mã đề được sử dụng trong điều trị các bệnh liên quan đến thận như viêm cầu thận cấp và mãn tính, viêm bàng quang cấp, viêm đường tiết niệu, viêm bể thận, sỏi thận,... Ngoài ra, cây mã đề cũng có thể được sử dụng trong nấu nướng hàng ngày, làm món canh bổ và mát.

Mã đề có công dụng lợi tiểu và giải độc

• Kim tiền thảo: Là một cây thuốc lợi tiểu hiệu quả nhưng ít được biết đến. Thảo dược này thường được kết hợp với một số loại cây khác có tác dụng lợi tiểu nhẹ để tăng khả năng loại bỏ axit uric qua nước tiểu. Khi sử dụng kim tiền thảo, cần đảm bảo uống đủ nước và đi tiểu ngay khi có cảm giác.
• Đậu đen: Đậu đen thường được sử dụng trong chế biến các món ăn như nấu chè, xôi,... Ăn chè đậu đen giúp làm tăng lượng nước tiểu. Ngoài ra, hạt đậu đen cũng được sử dụng trong các bài thuốc đông y để bổ thận. Mỗi ngày có thể sử dụng từ 20 - 40g đậu đen.
• Thốt nốt: Là một loại cây phổ biến ở miền Nam, có thân chia thành từng khoang, đầu có lỗ thủng. Cuống cụm hoa của thốt nốt thường được sử dụng trong thuốc lợi tiểu đông y.
• Dưa leo: Quả dưa leo có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng làm mát và lợi tiểu. Ngoài việc dùng làm món ăn mát, dưa leo cũng được sử dụng trong các bài thuốc lợi tiểu. Cách sử dụng là lấy một quả dưa leo chín già, bỏ hạt, thêm dấm chua và nấu chín, sau đó ăn khi đói.
• Cỏ đuôi ngựa: Cỏ đuôi ngựa là một loại cây tự nhiên được sử dụng làm thuốc lợi tiểu từ lâu và hiện nay có thể tìm thấy dưới dạng trà hoặc viên nang trên thị trường. Theo một nghiên cứu trên 36 nam giới, cỏ đuôi ngựa có hiệu quả lợi tiểu tương tự như thuốc hydrochlorothiazide. Mặc dù có hiệu quả tốt và an toàn, nhưng không khuyến cáo sử dụng cỏ đuôi ngựa trong thời gian dài và không nên dùng khi mắc bệnh thận hoặc đái tháo đường.
• Rau mùi tây: Rau mùi tây đã được sử dụng làm thuốc lợi tiểu trong y học đông y từ xa xưa. Các nghiên cứu trên chuột đã chỉ ra rằng loại rau này có thể tăng lượng nước tiểu và có tác dụng lợi tiểu. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu trên con người để đánh giá hiệu quả lợi tiểu của rau mùi tây. Cách sử dụng là pha nước uống như trà và uống nhiều lần trong ngày để giảm tích nước.
• Rau diếp cá: Rau diếp cá có vị hơi chua, tính hàn, và mùi tanh, thường được sử dụng trong chế biến món ăn và cũng được dùng làm thuốc điều trị bệnh, đặc biệt là thuốc lợi tiểu. Kết hợp rau diếp cá với cây mã đề và rau má là một phương pháp phổ biến trong y học đông y. Cả ba loại cây này đều có tính mát và có công dụng thanh nhiệt, giải độc và lợi tiểu. Cách sử dụng là lấy 50g lá tươi của mỗi loại rau diếp cá, rau má và cây mã đề, rửa sạch và xay nhuyễn, sau đó chắt lấy nước để uống.

• Râu bắp (ngô): Râu bắp, còn được gọi là râu ngô, là một vị thuốc lợi tiểu trong y học đông y, thường được sử dụng trong trường hợp bệnh tim, đau thận, sỏi thận và tê thấp. Cách sử dụng là cắt nhỏ 10g râu bắp và đun sôi với 200ml nước, để nguội và uống nhiều lần trong ngày để có tác dụng lợi tiểu.
• Atiso: Theo y học cổ truyền, atiso được cho là có tác dụng tăng lượng nước tiểu, tăng hàm lượng ure trong nước tiểu, giảm lượng cholesterol và ure trong máu. Atiso được khuyên dùng cho người mắc bệnh gan và thận, cũng như viêm thận cấp tính. Cách sử dụng là sắc lá atiso để uống với nồng độ 5-10% hoặc dùng cao lỏng 2-10g mỗi ngày.
• Cây dừa cạn (hoa trường xuân): Cây dừa cạn, còn được biết đến như hoa trường xuân, có vị hơi đắng, tính mát và có công dụng lưu thông máu, hạ huyết áp và lợi tiểu.
• Bạch phục linh (bạch linh, phục linh): Bạch phục linh là một trong những vị thuốc lợi tiểu phổ biến trong y học đông y, thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng tiểu ít, tiểu buốt, mất ngủ và phù nề. Đây là một loại nấm lỗ thường được tìm thấy gắn liền với rễ của cây thông già. Trong y học đông y, bạch phục linh có vị ngọt nhạt, tính bình, có tác dụng lợi thủy, trừ thấp, tăng cường miễn dịch, và bổ thần an thần.
• Phục địa: Phục địa là một cây thuốc lợi tiểu phổ biến trong y học đông y, có vị ngọt và tính ôn. Công dụng chính của phục địa là bổ thận, giải khát và lợi tiểu. Trong y học hiện đại, phục địa cũng được biết đến với tác dụng giảm đường huyết và hạ huyết áp.

3. Những điều cần lưu ý khi sử dụng dược liệu lợi tiểu

• Tư vấn y tế: Trước khi sử dụng bất kỳ dược liệu lợi tiểu nào, nên tư vấn với bác sĩ, dược sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra đề xuất phù hợp về liều lượng và cách sử dụng.
• Tác dụng phụ: Hiểu rõ về các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng dược liệu lợi tiểu. Một số tác dụng phụ thường gặp có thể bao gồm đau bụng, tiểu nhiều, mất nước và mất chất điện giải. Nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào xảy ra, cần ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến ​​y tế.
• Liều lượng: Tuân thủ đúng liều lượng được đề xuất. Sử dụng quá nhiều có thể gây ra tác dụng phụ hoặc tác dụng không mong muốn, trong khi sử dụng quá ít có thể không đạt được hiệu quả mong đợi. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc tham khảo nguồn thông tin đáng tin cậy để biết liều lượng chính xác.
• Tương tác thuốc: Lưu ý về các tương tác thuốc có thể xảy ra khi sử dụng dược liệu lợi tiểu. Bạn nên thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc, bổ sung hoặc thuốc không kê đơn khác mà bạn đang sử dụng để đảm bảo không xảy ra tương tác không mong muốn.
• Đối tượng không nên sử dụng: Một số dược liệu lợi tiểu có hạn chế sử dụng đối với những người có bệnh lý cụ thể, như bệnh thận, bệnh tim, tiểu đường hoặc phụ nữ mang thai, cho con bú. Hãy tìm hiểu rõ về các hạn chế và đối tượng không nên sử dụng trước khi sử dụng.
• Chất lượng sản phẩm: Chọn mua sản phẩm từ các nguồn đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng và độ an toàn