Tinh dầu Xá xị được lấy từ cây xá xị, còn được biết đến với tên gọi cây vù hương. Bài viết sau sẽ phân tích về loại tinh dầu này và các ưu điểm mà nó mang lại.
Theo Dược sĩ Tôn Thảo Vy - Giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCMcho biết, Cây Xá xị hay còn được gọi là cây vù hương, có tên khoa học là Cinnamomum parthenoxylon và thuộc họ Long não Lauraceae.
Tinh dầu của cây này được chiết xuất từ phần vỏ gỗ và rễ, gỗ thân và gỗ rễ mang mùi hương tương tự như mùi của nước uống xá xị (salseparreille).
Cây xá xị có kích thước lớn, có thể cao đến 25 mét, với thân cây thẳng và gốc phình to. Vỏ cây có màu xám nâu, nứt nẻ và bong tróc thành từng mảng nhỏ. Lá mọc đơn lẻ, có hình trứng, hình bầu dục hoặc trái xoan, với gốc hình nêm. Hoa mọc tập trung ở đầu cành hoặc nơi kẽ lá, có màu trắng vàng. Quả của cây có hình dạng cầu, màu xám vàng hoặc tím đen khi chín, và mang mùi thơm.
Xá xị còn có tên gọi khác là cây Vù hương
Xá xị phân bố ở một số vùng rừng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới tại Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia. Ở Việt Nam, xá xị thường được tìm thấy phân bố rải rác ở một số tỉnh miền núi như Cao Bằng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Nghệ An, Quảng Bình và Quảng Trị.
Theo Y học cổ truyền, xá xị có vị cay, hơi đắng và có tính ôn. Rễ và thân của cây có tác dụng ôn trung, tán hàn, tiêu thực và hóa trệ. Lá có tác dụng chỉ huyết, khu phong trừ thấp và giảm đau. Quả của cây có tác dụng giải biểu, thanh nhiệt và giảm ho.
Thành phần hóa học có trong tinh dầu Xá xị
Bằng cách sử dụng phương pháp chưng cất hơi nước, chúng ta có thể thu được tinh dầu xá xị. Loại tinh dầu này thường có màu vàng nhạt, mang hương thơm dịu và có trọng lượng riêng cao hơn so với nước.
Các thành phần chính trong tinh dầu bao gồm safrol (chiếm 75%), pinen, phellandren, eugenol và long não.
Tinh dầu Xá xị được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước
Công dụng tinh dầu Xá xị
Tinh dầu xá xị được sử dụng phổ biến trong các trường hợp sau:
Cho những người mắc các bệnh liên quan đến khớp và cao huyết áp.
Dành cho những người gặp vấn đề về ngủ, hệ miễn dịch yếu, bị chấy rận, đau đầu và đau cơ
Tác dụng giảm huyết áp của tinh dầu xá xị: Với liều lượng nhỏ và được đo lường chính xác, tinh dầu này có thể giúp giảm huyết áp. Điều này có lợi cho sức khỏe tim mạch, đặc biệt là cho những người có nguy cơ về xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
Giảm viêm và đau khớp: Tinh dầu xá xị giúp giảm đau bằng cách tăng tuần hoàn máu tại chỗ và giảm viêm. Các thành phần trong tinh dầu này, kể cả khi không có safrole, có khả năng làm dịu mô và kích thích lưu thông máu để bôi trơn khớp. Ngoài ra, tinh dầu này cũng có thể được sử dụng cho các tình trạng viêm khác như chứng khó tiêu, đau đầu và stress oxy hóa.
Diệt chấy rận: Tinh dầu xá xị là một chất khử trùng hiệu quả, giúp ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn, nấm, virus và ký sinh trùng. Với tính chất chống ký sinh trùng mạnh, tinh dầu này có khả năng nhanh chóng tiêu diệt chấy rận khi được áp dụng lên da đầu và tóc.
Hỗ trợ hoạt động của một số cơ quan trong cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch: Tinh dầu xá xị không chỉ tăng cường lưu thông máu mà còn có lợi cho hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Nó có thể kích thích tiết nội tiết tố, hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát dịch mật, và điều hòa kinh nguyệt.
Cần chú ý đến vấn đề sức khỏe: Có thể gặp các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa như buồn nôn và nôn mửa, khi sử dụng tinh dầu xá xị. Safrol là một thành phần trong tinh dầu này, có thể độc hại và gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Tránh sử dụng tinh dầu có chứa safrol để giảm nguy cơ này.
Một số người có thể phản ứng dị ứng với tinh dầu xá xị, dẫn đến viêm da, mẩn đỏ và ngứa.
Tác động lên huyết áp: Việc sử dụng quá nhiều tinh dầu xá xị có thể gây ra tình trạng huyết áp cao, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch hoặc các vấn đề liên quan.
Tác động nhận thức: Sử dụng tinh dầu xá xị có thể dẫn đến tình trạng ảo giác hoặc nhầm lẫn trong nhận thức, do tinh dầu này là tiền chất của MDMA (thuốc lắc) và đã bị cấm trên toàn thế giới.
Người đang mang thai và trẻ em: Tinh dầu xá xị có thể ảnh hưởng đến thai nhi và có thể gây ra các cơn co thắt tử cung gây sẩy thai. Do đó, phụ nữ mang thai và trẻ em không nên sử dụng tinh dầu này, vì một liều lượng nhỏ chứa safrol cũng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh giời leo (Zona thần kinh) không quá nguy hiểm nhưng nếu chậm điều trị có thể gây biến chứng, ảnh hưởng đến cuộc sống. Bệnh có dấu hiệu gì, có lây không và cách điều trị ra sao?
Trẻ bị rối loạn tiêu hóa khi dùng kháng sinh là nỗi lo của nhiều cha mẹ, đặc biệt là những người lần đầu có con. Bài viết sau sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ nguyên nhân, cách khắc phục và phòng ngừa hiệu quả tình trạng này.
Vitamin B12 (cobalamin) là vitamin nhóm B tan trong nước, thiết yếu cho hệ thần kinh, tạo máu và chuyển hóa cơ thể. Nó có nhiều trong thực phẩm động vật và không thể tự tổng hợp trong cơ thể.
Viêm họng liên cầu là một dạng nhiễm trùng phổ biến ở đường hô hấp, do vi khuẩn liên cầu khuẩn nhóm A gây ra. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu
và cách điều trị sẽ giúp chủ động hơn trong việc phòng ngừa, phát hiện sớm và xử lý hiệu quả.