Dùng thuốc giảm đau kháng viêm NSAID thế nào cho đúng?
Thứ hai, 30/12/2024 | 08:54
Thuốc giảm đau kháng viêm NSAID thường được dùng để giảm đau, kháng viêm và hạ sốt. Tuy nhiên,khi sử dụng cần phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định và bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất. Dùng sai cách có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng.
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs là nhóm thuốc có tác dụng chống đau, giảm viêm và hạ sốt. Chúng hoạt động bằng cách tác động vào enzyme cyclooxygenase (COX) trong cơ thể, enzyme này có vai trò điều chỉnh sản sinh prostaglandin – chất tham gia vào các phản ứng tế bào và các quá trình sinh lý bệnh.
Enzyme COX chia thành hai loại: COX-1 và COX-2. COX-1 giúp bảo vệ dạ dày khỏi tác động của axit dịch vị và tham gia vào quá trình đông máu. COX-2 kiểm soát sự giải phóng prostaglandin, chất này có thể gây sốt, đau và viêm khi phát tán vào não.
NSAIDs là phương pháp điều trị hiệu quả cho các bệnh lý mạn tính như viêm khớp, viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp và các bệnh lý khác. Ngoài ra, nhóm thuốc này cũng được dùng trong điều trị đau sau phẫu thuật, đau nửa đầu và hạ sốt.
Một loại thuốc tiêu biểu trong nhóm NSAIDs là aspirin, với tác dụng làm loãng máu và giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ ở bệnh nhân có nguy cơ cao. Các thuốc khác trong nhóm NSAIDs bao gồm naproxen, ibuprofen, celecoxib và diclofenac.
NSAIDs có nhiều dạng bào chế như viên uống, thuốc tiêm, thuốc tại chỗ (kem, gel, viên đạn hậu môn). Tuy nhiên, dù phổ biến, NSAIDs cũng là một trong những nguyên nhân gây tác dụng phụ không mong muốn, theo Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA).
Các tác dụng phụ khi sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm NSAID
Mặc dù thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs mang lại nhiều công dụng, nhưng khi sử dụng, người bệnh cũng cần chú ý đến các tác dụng phụ có thể xảy ra, bao gồm:
Tác dụng phụ với dạ dày: Thuốc có thể làm tình trạng viêm loét dạ dày tá tràng trở nên nghiêm trọng hơn ở những bệnh nhân có tiền sử bệnh này.
Tác dụng phụ đối với hệ tim mạch: NSAIDs có thể làm tăng nguy cơ rung nhĩ và hình thành huyết khối tĩnh mạch.
Tác dụng phụ ở thận: Sử dụng thuốc có thể gây rối loạn dịch và điện giải, viêm thận kẽ, hội chứng thận hư, hoại tử nhú thận, và rối loạn chức năng thận cấp.
Tác dụng phụ về huyết học: Do đặc tính chống kết tập tiểu cầu, thuốc có thể ảnh hưởng đến những bệnh nhân có tiền sử viêm loét đường tiêu hóa hoặc những bệnh lý liên quan đến chức năng tiểu cầu.
Tác dụng phụ ở gan: Mặc dù hiếm gặp, nhưng một số trường hợp có thể gặp nhiễm độc gan khi sử dụng NSAIDs.
Các tác dụng phụ khác: Người dùng aspirin có thể gặp phải nổi mề đay hoặc các vấn đề về đường hô hấp.
Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết thêm, mặc dù NSAIDs có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, nếu tuân thủ đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, thuốc vẫn có thể mang lại hiệu quả điều trị tích cực. Do đó, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để đánh giá giữa rủi ro và lợi ích, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Ai cần thận trọng khi sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm NSAID?
Việc sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs cần thận trọng, đặc biệt với những đối tượng có nguy cơ cao như:
Phụ nữ mang thai (nhất là sau tuần 30) và cho con bú, vì thuốc có thể ảnh hưởng đến thai nhi hoặc sữa mẹ;
Phụ nữ có kế hoạch sinh con và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, vì thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản;
Người mắc bệnh thận, tim mạch, viêm loét dạ dày, hoặc ruột;
Người cao tuổi, vì dễ gặp tác dụng phụ;
Bệnh nhân hen suyễn.
Các phản ứng tương tác thuốc cần lưu ý
Thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs có thể tương tác với các loại thuốc khác, dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Ví dụ như:
Khi kết hợp NSAIDs với thuốc lợi tiểu hoặc thuốc ức chế ACE (dùng điều trị bệnh tim và huyết áp), có thể gây suy thận;
Dùng NSAIDs chung với thuốc loãng máu (như warfarin) có thể làm tăng nguy cơ chảy máu;
NSAIDs có thể làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị huyết áp cao, suy tim, bao gồm thuốc chẹn beta, thuốc ức chế men chuyển và thuốc lợi tiểu;
Sử dụng NSAIDs cùng với corticosteroid có thể làm tăng nguy cơ viêm loét, xuất huyết đường tiêu hóa;
Không nên kết hợp NSAIDs với rượu, vì điều này có thể gây kích ứng hoặc tổn thương niêm mạc dạ dày.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs. Bên cạnh công dụng điều trị, người bệnh cũng cần lưu ý các tác dụng phụ của thuốc và tuân thủ hướng dẫn sử dụng của bác sĩ.
Thuốc giảm đau kháng viêm NSAID thường được dùng để giảm đau, kháng viêm và hạ sốt. Tuy nhiên,khi sử dụng cần phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định và bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất. Dùng sai cách có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng.
Hải kim sa (cây bòng bong) là cây leo thân rễ bò, dùng cả cây hoặc bào tử làm thuốc. Với tính hàn, cây giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, trị sỏi thận, tiểu khó, tiểu buốt, tiểu máu, hỗ trợ thông tiểu tiện, giảm sạn thận và cải thiện chức năng bàng quang.
Táo đỏ, hay còn gọi là táo tàu với hương vị ngọt ngào tự nhiên và giàu dinh dưỡng, táo đỏ không chỉ là món ăn vặt lý tưởng mà công dụng của táo đỏ còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Đau dạ dày gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe. Thuốc giảm đau dạ dày là giải pháp hiệu quả cho cả đau dạ dày cấp tính và mãn tính, nhưng không phải ai cũng nắm rõ công dụng, cách dùng và tác dụng phụ của chúng.