Thuốc chống nôn giúp làm giảm triệu chứng buồn nôn và nôn mửa. Nguyên nhân có thể do say tàu xe, bệnh lý đường tiêu hóa, mang thai hoặc tác dụng phụ của các liệu pháp trị bệnh. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, người bệnh sẽ cần lựa chọn loại thuốc phù hợp.
Theo Dược sĩ CK1 Nguyễn Quốc Trung – Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, thuốc chống nôn được sử dụng khi bị say tàu xe để đối phó với cảm giác buồn nôn và chóng mặt do xung đột giữa các tín hiệu từ mắt, tai và cơ bắp. Một số loại thuốc kháng histamin như diphenhydramine, dimenhydrinate, promethazine và meclizine có thể giúp duy trì sự ổn định và cân bằng cho cơ thể. Tốt nhất vẫn nên dùng theo hướng dẫn của bác sĩ mặc dù có nhiều loại thuốc không cần kê đơn.
Phụ nữ mang thai thường gặp triệu chứng buồn nôn do ốm nghén, đặc biệt trong những tháng đầu của thai kỳ. Tuy nhiên, nên hạn chế dùng thuốc chống nôn và chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết. Nếu triệu chứng nghiêm trọng, cần thông báo cho bác sĩ để nhận chỉ định phù hợp. Một số thuốc chống nôn an toàn cho bà bầu bao gồm vitamin B6, prochlorperazine, dimenhydrinate và promethazine.
Nôn mửa là phản xạ tự nhiên để loại bỏ tác nhân gây kích thích dạ dày, nhưng nôn quá nhiều có thể gây tổn thương hệ tiêu hóa. Thuốc chống nôn cần thiết trong trường hợp này bao gồm natri citrate/dextrose/fructose, Bismuth subsalicylate và dung dịch carbohydrate có thành phần photpho để kiểm soát cơn buồn nôn liên quan đến viêm ruột và viêm dạ dày do virus.
Buồn nôn và nôn mửa có thể xảy ra sau phẫu thuật do tác dụng phụ của thuốc gây mê. Để điều trị tình trạng này, bác sĩ thường sử dụng các loại thuốc như ức chế thụ thể dopamine (metoclopramide, droperidol), corticosteroid và ức chế thụ thể serotonin (ondansetron, granisetron).
Bệnh nhân ung thư đang hóa trị có thể gặp tác dụng phụ buồn nôn và nôn ói. Để giảm thiểu tình trạng này, bác sĩ thường chỉ định thuốc chống nôn như corticosteroid, thuốc ức chế thụ thể NK1 (rolapitant), thuốc ức chế thụ thể dopamine (prochlorperazine) và thuốc ức chế thụ thể serotonin (dolasetron, granisetron, palonosetron, ondansetron).
Theo Cô Lê Anh Đào – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết thêm, gừng là chất chống nôn tự nhiên phổ biến, có sẵn trong kẹo, đồ uống và trà. Gừng giúp giảm đáng kể triệu chứng buồn nôn và nôn. Ngoài ra, tinh dầu từ một số loại thảo mộc như bạc hà, chanh và gừng cũng có thể giúp giảm buồn nôn và nôn.
Các loại thuốc sẽ có các tác dụng phụ khác nhau:
Các biến chứng khác khi sử dụng thuốc có thể bao gồm: đánh trống ngực, thay đổi nhịp tim, co giật, yếu cơ, co thắt cơ, buồn nôn nặng hơn, ảo giác, nhầm lẫn, mất thính lực và buồn ngủ. Việc dùng thuốc chống nôn không nên kết hợp với các loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc trị viêm khớp, thuốc ngủ và chất làm loãng máu, vì có thể gây ra tương tác thuốc và các biến chứng.
Để đảm bảo hiệu quả khi sử dụng thuốc chống nôn, người bệnh cần lưu ý thời điểm dùng thuốc:
Nếu bệnh nhân thường xuyên buồn nôn, cần đi khám để tìm nguyên nhân. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản có nguy cơ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Trong quá trình dùng thuốc chống nôn, nếu có triệu chứng bất thường, hãy liên hệ ngay với bác sĩ. Trước khi dùng thuốc, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
