Bạn bị nước sôi hoặc dầu đang chiên bắn vào hoặc chạm phải cạnh của mặt bếp nóng hoặc vô tình bị máy uốn tóc cọ vào tai.
Bạn bị nước sôi hoặc dầu đang chiên bắn vào hoặc chạm phải cạnh của mặt bếp nóng hoặc vô tình bị máy uốn tóc cọ vào tai.
Bạn sẽ cảm thấy rất nóng và da của bạn bắt đầu nổi vết bỏng, bản năng đầu tiên của bạn là làm dịu nó xuống càng nhanh càng tốt. Nhưng bạn có nên chườm đá lên vết bỏng ngay lập tức không?- KHÔNG.
Tùy theo cấp độ bỏng, chúng ta cần chọn cách sơ cứu phù hợp
Chườm đá lên vết bỏng có vẻ là một ý tưởng hay, nhưng nó có thể làm hỏng da của bạn. Các bác sĩ chăm sóc khẩn cấp cho biết, ngay cả nước đá lạnh cũng có thể làm hỏng các mô và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Bài viết này đề cập tới những cách tốt hơn để xử lý vết bỏng mà không làm tổn thương thêm làn da của bạn và những việc cần làm để hạ nhiệt, giúp vết thương mau lành và giảm thiểu sẹo.
Tại sao không chườm đá trên vết bỏng? Và thay vào đó bạn nên làm gì?
Khi chườm nước đá hoặc nước rất lạnh trên vết bỏng làm giảm lưu lượng máu đến vùng bị bỏng, điều này có thể đảo ngược quá trình chữa lành. Việc chườm đá sẽ làm tê vết bỏng, có thể dẫn đến tê cóng, đó là tiền thân nguy hiểm của tê cóng.
Làm lạnh có thể dẫn đến một rủi ro lớn hơn bạn nghĩ. Vì da đã bị tổn thương do bỏng nhiệt nên bạn có thể không cảm thấy rằng nước đá đang khiến da mình quá lạnh. Điều đó có thể dẫn đến các vấn đề về lưu lượng máu vĩnh viễn.
Vậy bạn nên làm gì khi bị bỏng thay vì chườm đá hoặc nước lạnh? Điều đó phụ thuộc vào mức độ bỏng của bạn.
Vết bỏng nhẹ, còn được gọi là bỏng cấp độ 1, nóng, đỏ và đau nhưng không phồng rộp. Bạn có thể bị bỏng cấp độ 1 khi chạm vào vật nóng hoặc bị chất lỏng nóng bắn vào. Cháy nắng không có vết phồng rộp cũng thuộc loại này.
Vậy bạn có nên chườm đá lên vết bỏng nhẹ ?-Không. Sau đây là cách giảm đau khi bị bỏng cấp độ một:
- Dùng nước mát (không lạnh): Dùng nước mát từ 5 đến 20 phút bằng cách cho vòi nước chảy qua vết bỏng, nhúng vùng bị bỏng vào nước hoặc dùng khăn ướt, sạch.
- Dưỡng ẩm: Sau khi da đã nguội, thoa nhẹ kem dưỡng ẩm như lô hội.
- Bảo vệ: Sử dụng một miếng vải sạch, khô hoặc băng không dính để bảo vệ vết bỏng khỏi áp lực hoặc cọ xát với bất cứ thứ gì.
- Điều trị cơn đau: Dùng thuốc ibuprofen (Advil®) hoặc acetaminophen (Tylenol®) nếu vết bỏng vẫn còn đau.
- Làm sạch và ngăn ngừa nhiễm trùng: Trong khi vết bỏng lành, hãy rửa sạch bằng xà phòng dịu nhẹ nếu cần và dùng kem kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Tìm kiếm sự chăm sóc y tế đối với vết bỏng cấp độ một nếu nó:
- Rộng hơn 5 cm2.
- Bao phủ một khớp.
- Trên mặt, cổ, tay hoặc chân của bạn.
- Đang gây đau rát không biến mất.
- Không lành trong một đến hai tuần.
Ngay cả vết bỏng cấp độ một cũng có thể bị nhiễm trùng, vì vậy nếu vết bỏng của bạn bắt đầu trở nên tồi tệ hơn, hãy đến cơ sở chăm sóc khẩn cấp hoặc phòng cấp cứu. Các triệu chứng cần theo dõi bao gồm:
- Sốt.
- Mủ.
- Đau nặng hơn.
- Khu vực đau mở rộng.
Nhưng nếu vùng da bị bỏng có sẫm màu hơn một chút khi nó lành lại - và đó chỉ là một phần của quá trình chữa lành. Với vết bỏng nhẹ, thường không có gì đáng lo ngại.
Cho vòi nước chảy qua vết bỏng từ 5 đến 20 phút
Vết bỏng gây phồng rộp là vết bỏng cấp độ hai và nghiêm trọng hơn vết bỏng nhẹ (cấp độ một). Sau đây là những việc cần làm (và không nên làm) khi bạn bị bỏng cấp độ hai:
- Sử dụng nước sạch, mát: Không sử dụng nước có thể bị ô nhiễm, chẳng hạn như từ hồ, sông hoặc suối, vì vi khuẩn trong nước có thể gây nhiễm trùng. Nếu bạn không có nước máy, hãy sử dụng nước đóng chai. Bạn cũng có thể sử dụng khăn ướt và sạch.
- Đừng kéo lớp quần áo ra khỏi vết bỏng: Phòng khi có bất cứ thứ gì dính vào vết bỏng, đừng kéo nó ra. Hãy để các chuyên gia chăm sóc khẩn cấp hoặc phòng cấp cứu làm điều đó cho bạn.
- Không sử dụng bất kỳ loại thuốc mỡ hoặc thuốc xịt nào: Bơ, dầu, thuốc mỡ và thuốc xịt sơ cứu sẽ làm chậm quá trình giải phóng nhiệt từ da của bạn, khiến vết thương trở nên tồi tệ hơn.
- Không bao giờ làm vỡ vết phồng rộp: Vùng da bên dưới vùng bị phồng rộp có thể bị nhiễm trùng,
- Tìm kiếm sự chăm sóc càng sớm càng tốt: Đến cơ sở chăm sóc khẩn cấp, phòng cấp cứu hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để được làm sạch vết bỏng đúng cách, điều này sẽ giúp tránh nhiễm trùng. Bạn cũng có thể được kê toa kem trị bỏng (Silvadene®) giúp vết bỏng mau lành và ngăn ngừa nhiễm trùng.
Bỏng độ 2 có nguy cơ uốn ván. Nếu đã lâu kể từ lần tiêm phòng uốn ván cuối cùng của bạn, thì bác sĩ của bạn có thể muốn tiêm cho bạn một mũi.
Nếu da của bạn bị cháy đen hoặc vết bỏng ăn sâu vào xương, bạn bị bỏng độ ba. Đây là một trường hợp cấp cứu y tế. Đi thẳng đến phòng cấp cứu.
Bỏng cấp độ một hoặc cấp độ hai có vẻ không phải là vấn đề lớn. Nhưng bỏng dễ bị nhiễm trùng, bỏng độ 2 thường để lại sẹo.
Ngay cả khi đó là vết bỏng nhẹ, bạn cũng nên đi cấp cứu. Phương pháp điều trị phù hợp sẽ ngăn ngừa tổn thương cho làn da của bạn và giảm thiểu vết sẹo để lại.
Nguồn: Trường Cao đẳng Y dược Pasteur