Hoa thiên lý ngoài việc sử dụng để chế biến các món ăn, làm cảnh còn được dùng để giải nhiệt, chữa một số bệnh lý quan trọng như rôm sẩy, viêm da, mụn nhọt,….
Hoa thiên lý ngoài việc sử dụng để chế biến các món ăn, làm cảnh còn được dùng để giải nhiệt, chữa một số bệnh lý quan trọng như rôm sẩy, viêm da, mụn nhọt,….
Theo giảng viên Trường cao đẳng Y Dược Pasteur Cây Thiên lý là một loại cây thân thảo có hoa thuộc họ Cẩm quỳ (Caryophyllaceae). Dưới đây là một số đặc điểm chính về thực vật của cây Thiên lý:
Cây Thiên lý có thân mềm, dây leo trên giàn hoặc thân cây khác, thân màu xanh đậm khi còn non, màu nâu khi cây già.
Lá cây Thiên lý có hình trái tim, thường là màu xanh đậm, mỏng và gân nổi lên trên.
Hoa có màu vàng nhạt, hương thơm dịu nhẹ, thường mọc thành chùm ở nách lá. Tháng 5 đến tháng 10 là thời điểm hoa nở nhiều.
Rễ: Cây Thiên lý có hệ rễ thấp và phức tạp giúp hấp thụ nước và các chất dinh dưỡng.
Ở nước ta cây được trồng phổ biết trên các tỉnh từ hạt hoặc cắt cành.
Tác dụng chống viêm: Hoa Thiên lý có tính chất chống viêm và có thể được sử dụng để giảm đau và sưng tấy trong một số tình trạng viêm nhiễm như viêm khớp, viêm da và viêm họng.
Tác dụng giảm đau: Các chiết xuất từ hoa Thiên lý có thể có tác dụng giảm đau, đặc biệt là trong trường hợp đau cơ và đau khớp.
Tác dụng chống co giật: Một số nghiên cứu cho thấy hoa Thiên lý có tác dụng chống co giật và có thể hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến co giật như động kinh.
Tác dụng chống oxy hóa: Hoa Thiên lý chứa các hợp chất chống oxy hóa, như flavonoid và carotenoid, có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương gây ra bởi các gốc tự do và giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư và bệnh tim mạch.
Tác dụng chống loãng xương: Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng hoa Thiên lý có khả năng giúp củng cố hệ xương và ngăn ngừa loãng xương, giúp duy trì sức khỏe xương.
Dưới đây là một số bài thuốc truyền thống được sử dụng từ hoa Thiên lý trong y học dân gian để chữa bệnh.
Bài thuốc chữa đau cơ và khớp:
Nguyên liệu: Hoa Thiên lý khô, gừng tươi.
Cách làm: Xay nhuyễn hoa Thiên lý khô và gừng tươi. Trộn đều để tạo thành một bột.
Cách dùng: Dùng 1-2 gram bột hoa Thiên lý và gừng xay nhuyễn, pha với nước sôi để uống như một loại trà. Uống 2-3 lần mỗi ngày.
Bài thuốc chống viêm da:
Nguyên liệu: Hoa Thiên lý tươi.
Cách làm: Nghiền nhuyễn hoa Thiên lý tươi để tạo thành một dạng bột.
Cách dùng: Rắc bột hoa Thiên lý lên vùng da bị viêm và để trong khoảng thời gian 15-20 phút, sau đó rửa sạch bằng nước ấm. Làm hàng ngày cho đến khi tình trạng viêm giảm đi.
Bài thuốc chống co giật:
Nguyên liệu: Hoa Thiên lý khô, lá bạch chỉ (Valerian).
Cách làm: Xay nhuyễn hoa Thiên lý khô và lá bạch chỉ để tạo thành một dạng bột.
Cách dùng: Dùng 1-2 gram bột hoa Thiên lý và lá bạch chỉ, pha với nước sôi để uống như một loại trà. Uống 2-3 lần mỗi ngày.
Bài thuốc phòng rôm sẩy mùa nóng: sử dụng Hoa thiên lý nấu canh ăn hằng ngày.
Mặc dù hoa Thiên lý có nhiều lợi ích trong y học truyền thống, nhưng cũng có một số đối tượng nên tránh sử dụng hoặc sử dụng cẩn thận. Dưới đây là một số đối tượng không nên dùng hoa Thiên lý:
Phụ nữ mang thai: Không nên sử dụng hoa Thiên lý trong thời kỳ mang thai. Việc sử dụng hoa Thiên lý trong thai kỳ có thể có tác động đối với sự phát triển của thai nhi.
Phụ nữ đang cho con bú: Hoa Thiên lý có thể có tác động đối với sự sản xuất và chất lượng sữa mẹ, do đó, không nên sử dụng trong giai đoạn cho con bú.
Người có dị ứng hoặc quá mẫn cảm: Nếu bạn có tiền sử dị ứng hoặc quá mẫn cảm với hoa Thiên lý hoặc các thành phần có trong cây, bạn nên tránh sử dụng để tránh nguy cơ gây ra phản ứng dị ứng.
Người mắc bệnh tiểu đường: Hoa Thiên lý có thể gây tăng đường huyết, do đó, người mắc bệnh tiểu đường nên sử dụng cẩn thận và theo chỉ định của bác sĩ.
Người đang sử dụng thuốc gây tác dụng giãn cơ: Hoa Thiên lý có thể có tác dụng giãn cơ, do đó, nếu bạn đang sử dụng thuốc gây tác dụng giãn cơ, cần thận trọng khi sử dụng hoa Thiên lý để tránh tương tác thuốc.
Tóm lại, theo giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng Hoa thiên lý có rất nhiều công dụng chữa bệnh như điều trị viêm da, rôm sẩy, đau nhức xương khớp …. Tuy nhiên có một số đối tượng không nên sử dụng Hoa thiên lý vì vậy trước khi sử dụng cần đọc kỹ hướng dẫn và có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế.