Khi mắt của bạn trở thành màu vàng, đó là một biểu hiện rõ ràng cho thấy có vấn đề về sức khỏe. Vậy khi gặp tình trạng này, cần phải quan tâm điều gì? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin cần thiết về tình trạng này.
Khi mắt của bạn trở thành màu vàng, đó là một biểu hiện rõ ràng cho thấy có vấn đề về sức khỏe. Vậy khi gặp tình trạng này, cần phải quan tâm điều gì? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin cần thiết về tình trạng này.
Theo Dược sĩ CK1 Lý Thanh Long – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, khi hoàng đản xảy ra, phần lòng trắng của mắt (còn gọi là củng mạc) sẽ chuyển sang màu vàng. Điều này xuất phát từ sự dư thừa của bilirubin trong cơ thể, một chất màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu bị phá hủy. Thường thì bilirubin là một thành phần tự nhiên trong máu và không gây ra bất kỳ biểu hiện nào khi nồng độ của nó trong máu không vượt quá mức bình thường. Tuy nhiên, nếu nồng độ bilirubin tăng cao hoặc gan không thể chuyển hóa bilirubin đủ nhanh, chất này sẽ tích tụ trong cơ thể, gây ra tình trạng hoàng đản và mắt chuyển sang màu vàng.
Viêm gan
Viêm gan thường do virus gây ra, như virus viêm gan A, B và C. Nó có thể là cấp tính hoặc mạn tính (kéo dài ít nhất 6 tháng). Khi gan bị viêm, hoạt động xử lý bilirubin bị ảnh hưởng, gây ra hoàng đản. Các nguyên nhân khác bao gồm sử dụng thuốc và bệnh lý tự miễn.
Sỏi mật
Sỏi mật có thể hình thành trong túi mật hoặc các ống dẫn mật, và là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc nghẽn mật. Khi sỏi mật xuất hiện trong các ống dẫn mật, nó có thể tắc hoàn toàn hoặc một phần lưu thông mật từ gan xuống túi mật và tá tràng. Điều này có thể dẫn đến tăng bilirubin trong máu, gây ra hoàng đản, làm mắt chuyển sang màu vàng.
Tác dụng phụ từ thuốc
Một số loại thuốc điều trị cũng có thể gây ra hoàng đản, bao gồm:
Nhiễm trùng gan
Nhiễm trùng gan thường do virus gây ra, nhưng cũng có thể do các loại ký sinh trùng khác như sán lá gan. Con người có thể bị nhiễm sán lá gan thông qua việc ăn cá hoặc thực vật sống. Ngoài ra, một số loại ký sinh trùng khác cũng có thể xâm nhập vào đường mật và gây tắc nghẽn, như giun đũa.
Bệnh lý về ống mật chủ
Bệnh lý ống mật chủ cũng có thể dẫn đến hoàng đản, bên cạnh sỏi mật là nguyên nhân phổ biến nhất. Các nguyên nhân hiếm gặp khác bao gồm teo đường mật bẩm sinh, viêm đường mật nguyên phát, và viêm đường mật xơ hóa nguyên phát.
Phản ứng phụ với truyền máu
Phản ứng phụ với việc truyền máu cũng có thể gây ra hoàng đản. Nếu truyền nhóm máu không phù hợp, có thể gây ra các phản ứng miễn dịch phá hủy hồng cầu mới, giải phóng bilirubin và gây hoàng đản. Tuy nhiên, hoàng đản chỉ là một trong nhiều vấn đề có thể xảy ra khi truyền nhóm máu không đúng, và hiện nay, các trường hợp này rất hiếm nhờ các biện pháp an toàn trong quá trình truyền máu.
Bệnh thiếu máu hồng cầu
Bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm thường phổ biến ở những người gốc Phi và Caribbean. Đây là một tình trạng khiến cho tế bào hồng cầu thay đổi hình dạng, kết tụ lại và tích tụ trong gan. Do vòng đời của chúng ngắn hơn bình thường, khi chết đi, bilirubin được giải phóng ra nhanh chóng, làm tăng nguy cơ hoàng đản vì gan không thể xử lý lượng bilirubin tăng cao.
Xơ gan
Xơ gan là tình trạng mô sẹo thay thế mô gan lành, diễn ra từ từ trong thời gian dài với nhiều nguyên nhân như lạm dụng rượu, béo phì, viêm gan virus B và C mạn tính, khiến hoạt động gan suy giảm.
Uống quá nhiều rượu
Uống quá nhiều rượu trong thời gian dài có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho gan, đặc biệt ở những người nghiện rượu nặng trong thời gian dài. Điều này có thể gây viêm gan và phá hủy tế bào gan, dẫn đến hình thành mô sẹo thay thế mô gan khỏe mạnh bị phá hủy, ảnh hưởng đến chức năng gan.
Gan nhiễm mỡ
Theo Cô Trương Thị Thanh Nga – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cho biết, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng mà mỡ tích tụ quá nhiều trong gan mà không có liên quan đến việc tiêu thụ rượu, trong đó có một dạng bệnh nghiêm trọng là viêm gan hoại tử không do rượu, dẫn đến sự phá hủy tế bào gan và xơ gan.
Thiếu máu huyết tán
Trong trường hợp thiếu máu huyết tán, các tế bào hồng cầu bị phá hủy quá nhanh, giải phóng ra lượng bilirubin quá nhiều, khiến gan không thể xử lý kịp. Tình trạng này có thể là kết quả của bệnh bẩm sinh, nhiễm trùng, bệnh tự miễn và một số tình huống khác.
Ung thư
Ung thư gan, tụy và túi mật đều có thể gây ra hoàng đản. Ung thư gan gây phá hủy tế bào gan hoặc đường mật, ảnh hưởng đến chức năng gan và dẫn đến hoàng đản. Các khối u ở tụy hoặc túi mật có thể chèn ép lên các đường mật, gây tắc nghẽn và dẫn đến hoàng đản.
Hội chứng Gilbert
Hội chứng Gilbert là một rối loạn gan hiếm, khi gan không sản xuất đủ enzyme để chuyển hóa bilirubin, dẫn đến tăng nồng độ bilirubin trong máu và gây ra hoàng đản.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur