Beriberi: Bệnh do thiếu Vitamin B1 - Thiamin

• Cây đuôi chồn – Vị thuốc quý có nhiều công dụng tốt
• Cây cóc kèn - Vị thuốc quý trong Y học cổ truyền và những tác dụng bất ngờ
• Cây móng quỷ - dược liệu quý cho người bị bệnh xương khớp

Thiamin còn được gọi là Vitamin B1 - thuộc nhóm vitamin B

1. Thiamin là chất gì?

Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Thiamin (còn được gọi là Vitamin B1) là một loại vitamin thuộc nhóm vitamin B, có chức năng quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Nó là một vitamin cần thiết để giúp cơ thể chuyển hóa carbohydrate thành năng lượng và duy trì sự hoạt động của các hệ thần kinh và cơ bắp. Thiamin cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng của tế bào thần kinh và tim mạch. Thiamin không được tổng hợp trong cơ thể mà phải được cung cấp thông qua thực phẩm hoặc bổ sung vitamin.

2. Bệnh lý Beriberi

Beriberi là một bệnh lý do thiếu hụt vitamin B1 (thiamin) trong cơ thể. Bệnh này thường xảy ra ở các quốc gia có chế độ ăn uống thiếu vitamin B1 hoặc trong những trường hợp thực phẩm chứa vitamin B1 bị phân hủy hoặc bị mất đi trong quá trình chế biến thực phẩm.

Các triệu chứng của bệnh Beriberi bao gồm mệt mỏi, suy nhược, đau đầu, tê bì hoặc chuột rút, mất cân bằng, khó thở, phát ban và đau thắt ngực. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh Beriberi có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như bệnh tim, bại liệt, rối loạn thần kinh, hoặc thậm chí tử vong.

Beriberi được phân loại thành hai dạng chính:

• Beriberi khô: Thường xảy ra ở người lớn và có triệu chứng về hệ thần kinh. Các triệu chứng của bệnh này bao gồm mệt mỏi, suy nhược, đau đầu, tê bì hoặc chuột rút, mất cân bằng, khó thở, phát ban và đau thắt ngực.
• Beriberi ướt: Thường xảy ra ở trẻ em và có triệu chứng về hệ tiêu hoá và tim mạch. Các triệu chứng của bệnh này bao gồm đau buồn ngực, khó thở, sưng chân và bụng, tăng huyết áp và suy tim.

Ngoài ra, Beriberi còn được phân loại thành các dạng khác như Beriberi trước phẫu thuật và Beriberi sau phẫu thuật, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Tuy nhiên, dù phân loại ra những dạng khác nhau, nhưng các triệu chứng của bệnh Beriberi đều liên quan đến thiếu hụt vitamin B1 trong cơ thể.

3. Nguyên nhân gây bệnh Beriberi

Theo Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Y dược Pasteur: nguyên nhân chính gây ra thiếu hụt vitamin B1 bao gồm:

• Chế độ ăn uống thiếu vitamin B1: Việc ăn uống không đủ các thực phẩm giàu vitamin B1 như các loại ngũ cốc, hạt, đậu, thịt, cá, trứng, rau xanh, quả, và các sản phẩm chế biến từ ngũ cốc và bột mì, có thể gây ra thiếu hụt vitamin B1 và dẫn đến bệnh Beriberi.
• Tiêu hóa kém: Một số bệnh lý hoặc tình trạng tiêu hóa như viêm đại tràng, tiêu chảy, táo bón, hoặc tăng sản xuất acid trong dạ dày có thể làm giảm khả năng hấp thụ vitamin B1 từ thực phẩm.
• Uống nhiều rượu: Uống nhiều rượu có thể gây ra thiếu hụt vitamin B1 bởi vì cơ thể sẽ loại bỏ vitamin B1 qua nước tiểu thay vì hấp thụ và sử dụng nó.

Uống nhiều rượu gây thiếu hụt vitamin B1

• Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý như tiểu đường, bệnh gan hoặc thận, bệnh trầm cảm, và các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch như bệnh Lupus cũng có thể gây ra thiếu hụt vitamin B1 và dẫn đến bệnh Beriberi.
• Phương pháp chế biến thực phẩm không đúng cách: Việc chế biến thực phẩm không đúng cách, như luộc quá lâu hoặc nấu chín quá lâu, cũng có thể làm mất đi hoặc giảm lượng vitamin B1 trong thực phẩm.

Theo tin tức y dược ngoài ra, phụ nữ mang thai và người nuôi con bằng sữa mẹ cũng cần đảm bảo cung cấp đủ vitamin B1 để tránh bị thiếu hụt và ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

4. Chuẩn đoán bệnh Beriberi

Để chuẩn đoán bệnh Beriberi, các bác sĩ thường dựa vào các triệu chứng của bệnh và tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán sau:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để đo mức độ vitamin B1 trong máu và phát hiện các biến chứng của bệnh, chẳng hạn như tăng mức axit pyruvic và axit lactic trong máu.
• Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu để phát hiện các dấu hiệu của tình trạng suy thận, một biến chứng của bệnh Beriberi.
• Chụp X-quang: Chụp X-quang ngực để xem xét sự phát triển của suy tim, một biến chứng nghiêm trọng của bệnh Beriberi.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ cũng sẽ khám lâm sàng để đánh giá tình trạng của người bệnh, chẳng hạn như tình trạng sức khỏe, tình trạng dinh dưỡng và các triệu chứng của bệnh.

Việc kết hợp các phương pháp trên sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp cho người bệnh.

5. Phương pháp điều trị bệnh Beriberi

Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Phương pháp điều trị bệnh Beriberi phụ thuộc vào tình trạng và mức độ thiếu hụt vitamin B1 của người bệnh. Những phương pháp điều trị thông thường bao gồm:

• Bổ sung vitamin B1: Người bệnh được khuyến khích bổ sung vitamin B1 thông qua việc ăn uống hoặc uống thêm các loại thuốc bổ sung vitamin B1 như thuốc thiamin (vitamin B1) trong dạng viên hoặc tiêm.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Việc ăn uống đầy đủ và cung cấp đủ các loại thực phẩm giàu vitamin B1 như các loại ngũ cốc, hạt, đậu, thịt, cá, trứng, rau xanh, quả và các sản phẩm chế biến từ ngũ cốc và bột mì là rất quan trọng.
• Điều trị các triệu chứng: Để giảm đau và cải thiện các triệu chứng, người bệnh có thể được điều trị với các loại thuốc giảm đau và thuốc kháng viêm.
• Điều trị các biến chứng: Nếu bệnh được phát hiện muộn và bị ảnh hưởng nặng nề, người bệnh có thể cần phải được điều trị để khắc phục các biến chứng của bệnh, chẳng hạn như điều trị cho suy tim, tăng áp lực trong tĩnh mạch phổi, hoặc giảm sưng.
• Phòng ngừa tái phát: Sau khi điều trị thành công, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống đầy đủ và đủ vitamin B1 để tránh tái phát của bệnh.

Việc sớm phát hiện và điều trị bệnh Beriberi là rất quan trọng để giảm thiểu các biến chứng và đảm bảo sức khỏe của người bệnh.