Sau khi được công bố trong vòng 3 ngày, tổng quan về điểm chuẩn vào các trường đại học (ĐH) đã hiện lên với một loạt sự bất ngờ. Hãy cùng theo dõi sự bất ngờ đó trong nội dung bài viết sau đây nhé!
Cán bộ tuyển sinh Cao đẳng Dược TP.HCM tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: Trong tình hình này, điểm chuẩn vào nhiều trường ĐH trong năm nay vẫn duy trì ở mức rất cao, dẫn đến tình trạng nhiều thí sinh có điểm 9 cho từng môn học vẫn không thể nhập học vào nguyện vọng 1 của mình; đồng thời, có nhiều thí sinh có điểm trung bình thấp nhưng vẫn đủ để đỗ vào ĐH.
Khác với những năm trước, mùa tuyển sinh ĐH năm 2023 không ghi nhận bất kỳ ngành hoặc chuyên ngành nào có điểm chuẩn trúng tuyển ở mức kỷ lục như các năm trước đó. Cụ thể, ngành có điểm chuẩn cao nhất cả nước trong năm này là Khoa học máy tính tại ĐH Bách khoa Hà Nội, với điểm chuẩn 29,42. Ngành Khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo chương trình tiên tiến cũng tại trường này đứng thứ hai với 28,8 điểm. Tiếp sau đó là ngành Quan hệ công chúng tại ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐH Quốc gia Hà Nội, với 28,78 điểm.
Bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, cho biết rằng năm nay việc tính điểm ưu tiên theo cách mới đã hạn chế tình trạng điểm chuẩn tăng vượt quá giới hạn. Cụ thể, thí sinh đạt tổng điểm thi từ 22,5 điểm trở lên (trên thang điểm 30) sẽ được tính điểm ưu tiên dựa trên công thức: (30 - tổng điểm thi)/7,5 x điểm ưu tiên.
Nguyên nhân thứ hai liên quan đến việc sử dụng phần mềm tự động chọn tổ hợp thi tốt nhất cho thí sinh. Ví dụ, một ngành của một trường có 2 khối thi với mỗi khối 50 chỉ tiêu. Khi thí sinh tự chọn tổ hợp môn thi, điểm chuẩn sẽ phụ thuộc vào số lượng thí sinh đăng ký từng tổ hợp. Nhưng khi sử dụng phần mềm tự chọn, việc tối ưu hóa sẽ giống như tất cả thí sinh đều chọn cả hai tổ hợp môn thi, và nếu một tổ hợp bị quá tải, phần mềm sẽ chọn tổ hợp khác để đảm bảo tính công bằng của điểm chuẩn.
Tuy vậy, vẫn xuất hiện trường hợp mức điểm trúng tuyển cực cao đến nỗi "thủ khoa toàn quốc vẫn không trúng nguyện vọng 1." Điển hình là trường hợp của hai thí sinh đạt kết quả cao trong tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) nhưng không thể vào nguyện vọng 1 ngành Khoa học máy tính tại ĐH Bách khoa Hà Nội. Theo PGS.TS Trần Trung Kiên, Trưởng phòng Tuyển sinh của trường, nguyên nhân là do số lượng thí sinh trúng tuyển vào ngành này qua phương thức thi tốt nghiệp THPT gần như đạt mức cao. Do chỉ tiêu hạn chế trong khi tỷ lệ đăng ký đông đảo, sự cạnh tranh cũng tăng cao. Năm 2022, ngành này không tuyển thí sinh qua phương thức thi tốt nghiệp THPT mà chỉ dựa vào đánh giá tư duy và tài năng, theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Một nguyên nhân khác dẫn đến việc thí sinh vẫn trượt dù có điểm cao là phương thức xét tuyển đặc biệt tại ĐH Bách khoa Hà Nội. Theo cách tính này, điểm của thí sinh sẽ được tính theo công thức [(Môn 1 + Môn 2 + Môn 3 + Môn chính) x3/4] + Điểm ưu tiên. Do đó, thí sinh trong tổ hợp A00 có điểm Toán cao hơn sẽ có lợi thế hơn.
PGS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội, cho biết rằng trong nhiều năm, trường đã xem Toán là môn chính (nhân hệ số 2) cho nhiều ngành khi xét tuyển, nhằm đảm bảo thí sinh có tư duy toán học tốt. Điều này tương tự cho ngôn ngữ, nơi sẽ nhân đôi điểm môn ngoại ngữ. Cách tính này cũng được trình bày trong kế hoạch tuyển sinh hàng năm của trường, mang tính công khai và minh bạch.
Mặc dù không đạt ngưỡng trên 29 điểm như các năm trước, điểm chuẩn cho khối C00 (Văn, Sử, Địa) và các tổ hợp khoa học xã hội trong năm nay vẫn có nhiều trường có điểm chuẩn cao. Trong số đó, ngành Lịch sử là điển hình khi điểm chuẩn ở hầu hết các trường Sư phạm đều cao, thậm chí là đứng đầu, ví dụ như: Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 (28,58 điểm), Trường ĐH Sư phạm Hà Nội (28,42 điểm), Trường ĐH Giáo dục - ĐH Quốc gia Hà Nội (28,17 điểm)… Đặc biệt, ngành Lịch sử tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng có điểm trúng tuyển cao ở mức 28,56 điểm.
Sự nổi bật của ngành Lịch sử này được các chuyên gia tuyển sinh giải thích bằng việc Lịch sử đã trở thành môn học bắt buộc và xuất hiện trong danh sách 4 môn thi bắt buộc theo đề án thi tốt nghiệp THPT năm 2025, được Bộ GDĐT mới công bố. Do đó, ngành này nhận được sự quan tâm đặc biệt từ phía thí sinh và phụ huynh.
Bên cạnh đó, thí sinh yêu thích ngành Y Dược nhưng trượt đại học có thể lựa chọn học Cao đẳng Y Dược tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur với cơ hội nghề nghiệp cao, tương lai rộng mở sau khi tốt nghiệp.
Chênh lệch điểm chuẩn giữa các ngành và trường học
Trong cơn sóng điểm chuẩn mùa tuyển sinh, vẫn có những ngành tại các trường đại học có điểm chuẩn khá thấp, ví dụ như Trường ĐH Gia Định năm 2023 với điểm chuẩn chủ yếu dao động từ 15 đến 16 điểm. Trong khuôn khổ chương trình tài năng, điểm chuẩn là 18 điểm.
Nhiều trường cũng thể hiện sự chênh lệch lớn về điểm chuẩn giữa các ngành học. Chẳng hạn, tại Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh), ngành có điểm chuẩn cao nhất là 28,05 (Khoa học máy tính), trong khi ngành thấp nhất chỉ có 17 điểm, như Khoa học Môi trường, Công nghệ Kỹ thuật Môi trường, Kỹ thuật địa chất…
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur miễn 100% học phí năm 2023 cho thí sinh đáp ứng điều kiện
Mức điểm chuẩn cho các trường đại học thuộc hệ thống quân đội cũng bất ngờ giảm so với năm trước. Năm 2022, không trường nào trong số các trường này có điểm chuẩn dưới 17. Trong năm nay, Trường Sĩ quan Công binh có điểm chuẩn thấp nhất trong hệ thống quân đội, với 16,25 điểm dành cho thí sinh nam miền Bắc, và điểm chuẩn 23,20 dành cho thí sinh nam phía Nam. Ngành có điểm chuẩn cao nhất trong hệ thống này là ngành Ngôn ngữ Trung Quốc (dành cho nữ) với 27,97 điểm, và 24,73 điểm dành cho thí sinh nam.
Sự chênh lệch về điểm chuẩn cả trong cùng một trường và ngành học, theo các chuyên gia, được giải thích bởi mức độ hấp dẫn của từng ngành cũng như lượng thí sinh đăng ký vào ngành đó so với chỉ tiêu của trường. Ví dụ, tại ĐH Bách khoa Hà Nội, trong khi các ngành IT có điểm chuẩn rất cao, thì điểm chuẩn của các ngành kỹ thuật truyền thống thấp hơn đáng kể, thậm chí có ngành chỉ đạt 21 điểm theo kết quả thi tốt nghiệp THPT.
Thực tế, có vô số ngành học tồn tại, và ngành nghề cần "vét" thí sinh đã được đào tạo trong nhiều năm. Đặc biệt, trong lĩnh vực nông lâm nghiệp và thủy sản, khoa học sự sống, khoa học tự nhiên và dịch vụ xã hội, đã có xu hướng giảm lượng thí sinh đăng ký xét tuyển, gây ra nhiều khó khăn cho các trường. Theo số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong ba năm gần đây (2020-2022), các lĩnh vực này đứng đầu danh sách các lĩnh vực có tình trạng tuyển sinh kém. Thậm chí, ngay cả ở những trường ĐH hàng đầu, kết quả tuyển sinh cho các ngành khoa học cơ bản cũng không mấy khả quan.
Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, ông Vũ Hải Quân, cùng nhiều chuyên gia, đã thể hiện sự lo lắng về tình trạng mất cân đối trong việc đào tạo các ngành nghề, đặc biệt là sự thiếu hụt sinh viên chọn học các ngành khoa học, kỹ thuật công nghệ, cả ở bậc ĐH và sau ĐH. Tình trạng này, nếu kéo dài, sẽ gây ra những hệ lụy không tốt cho hệ thống giáo dục, sự phát triển khoa học và cả nhân lực quốc gia.
Kỳ thi đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa Hà Nội được tổ chức sớm nhất, trong khi kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội lại được chia thành nhiều đợt nhất.
Nhiều trường đại học đã đưa ra dự kiến về phương án tuyển sinh năm 2025, bao gồm những điều chỉnh đáng chú ý liên quan đến tổ hợp xét tuyển và chỉ tiêu dành cho từng phương thức tuyển sinh.
