Chất điện giải : Vai trò và cách bổ sung chất điện giải cho cơ thể
Thứ sáu, 17/11/2023 | 11:13
Chất điện giải chơi một vai trò quan trọng đối với cơ thể, và mất cân bằng về chúng có thể gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe. Để hiểu rõ hơn về tác động của các chất điện giải và cách bổ sung chúng, hãy đọc bài viết dưới đây.
Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, chất điện giải là những dạng dịch khoáng chứa Natri, Kali, Canxi, Magiê, Clo, Phosphate, bicarbonate… có khả năng tan trong các chất lỏng cơ thể tạo thành các ion mang điện tích, với một số ion mang điện dương và một số ion mang điện âm.
Những chất điện giải này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình trao đổi chất, giúp tăng cường hoạt động cơ thể và tối ưu hóa các quá trình khác diễn ra bên trong cơ thể.
Chất điện giải có công dụng gì?
Các chất điện giải đóng vai trò quan trọng với cơ thể bởi chúng hỗ trợ các tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh, tim, và cơ, trong việc duy trì năng lượng và cung cấp dưỡng chất cho các cơ quan hoạt động. Mỗi loại chất điện giải có các chức năng và tác động riêng:
Natri: Là nguyên tố chủ yếu trong dịch bên ngoài tế bào, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự thẩm thấu của dịch, truyền dẫn thần kinh, điều hòa độ pH, và bảo vệ cơ thể khỏi mất nước.
Kali: Chiếm tỷ lệ lớn trong dịch bên trong tế bào, hỗ trợ cơ chế cân bằng điện giải, cũng như cơ chế co bóp cơ và chức năng bình thường của hệ thần kinh. Kali cũng quan trọng trong việc cân bằng acid, áp suất thẩm thấu, và duy trì lượng nước trong tế bào.
Magie: Đóng vai trò trong việc điều chỉnh nồng độ chất khuếch tán, lipid, và protein, đồng thời hỗ trợ cơ chế co bóp cơ và truyền dẫn thần kinh.
Canxi: Chất điện giải quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động của các enzym, đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc xương, quá trình đông máu, và hoạt động của các hệ cơ.
Mất cân bằng điện giải có nguy hiểm không?
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, mất cân bằng điện giải, hay còn gọi là rối loạn điện giải, là sự không ổn định về nồng độ các chất điện giải trong cơ thể. Các rối loạn này thường liên quan đến sự thay đổi đáng kể trong nồng độ của các chất như natri, kali hoặc canxi, thay vì các chất điện giải khác.
Nguyên nhân: Mất cân bằng điện giải có thể xảy ra khi cơ thể mất nhiều chất điện giải do việc đổ mồ hôi nhiều trong trường hợp sốt cao, vận động, hoạt động thể chất mạnh hoặc gặp các bệnh lý gây tiêu chảy, nôn mửa, mất nước... Ngoài ra, lạm dụng thuốc nhuận tràng mãn tính hoặc viêm dạ dày ruột cũng có thể dẫn đến rối loạn điện giải và mất nước. Những người có thói quen ăn uống không ổn định, chán ăn cũng dễ mắc phải mất cân bằng điện giải.
Mất cân bằng điện giải có thể xảy ra khi cơ thể đổ mồ hôi nhiều
Dấu hiệu: Khi cơ thể mất quá nhiều chất điện giải, có thể xuất hiện các dấu hiệu như sự suy kiệt, mệt mỏi, ngứa ngáy, cơ bị yếu, đầy bụng, nhịp tim không đều, nôn mửa, co giật và thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Làm thế nào để bổ sung chất điện giải cho cơ thể?
Các chất điện giải cần được bổ sung khi gặp các tình huống như tiêu chảy cấp, nôn mửa, hoặc sau khi mất nước do vận động mạnh hoặc sốt cao. Dưới đây là danh sách các thực phẩm giàu chất điện giải:
Thực phẩm bổ sung Natri
Natri thường bị mất khi đổ mồ hôi, sốt cao, tiểu tiện hoặc đại tiện nhiều, gây rối loạn điện giải. Các thực phẩm giàu natri bao gồm nước dừa, socola, bơ đậu phộng, dầu oliu, dưa muối, bắp cải muối.
Thực phẩm giàu Kali
Nguồn Kali chủ yếu đến từ chuối, cam, dưa, mận nho, cải xoăn, khoai lang, khoai tây - những thực phẩm dễ tìm và dễ kết hợp trong chế độ ăn hàng ngày.
Thực phẩm giàu Canxi
Canxi được cung cấp qua sữa, các sản phẩm từ sữa và thủy sản. Bạn có thể bổ sung canxi từ trứng, cá mòi, bông cải xanh, súp lơ.
Thực phẩm giàu Phospho
Sữa chua, trứng, thịt, cá, đậu và hạt (hướng dương, hạnh nhân) là nguồn cung cấp phospho tốt. Thịt chế biến sẵn cũng là nguồn cung phospho khá tốt.
Thực phẩm giàu Magiê
Magiê có thể bổ sung qua cá, hạt, đậu khô, ngũ cốc màu tối, rau xanh như rau ngót, rau muống, cải xanh, mồng tơi.
Nước điện giải ion kiềm (Alkaline ionized water)
Được công nhận là có lợi cho sức khỏe, nước này giàu chất điện giải như Natri, canxi, kali, clo, magiê, phospho, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và duy trì sự vận động của cơ thể.
Nước bù điện giải oresol
Dùng để hỗ trợ khi mất nước và chất điện giải nghiêm trọng, thích hợp cho các bệnh nhân với các tình trạng tiêu chảy cấp, nôn mửa, sốt cao, sốt siêu vi.
Nhớ tuân thủ liều lượng và hướng dẫn sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Clofibrate là thuốc được các chuyên gia y tế chỉ định điều trị các tình trạng rối loạn lipid máu, tăng nồng độ triglycerid huyết thanh rất cao, giúp cải thiện tình trạng sức khỏe và giảm nguy cơ các biến chứng của tăng lipid máu.
Nhiễm ký sinh trùng đường ruột là vấn đề phổ biến, nhất là ở những người có thói quen ăn uống không lành mạnh hoặc hệ tiêu hóa kém. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Viêm dạ dày tá tràng là bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến có thể điều trị nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan và chỉ khám khi bệnh đã nặng. Dưới đây là hướng dẫn ngắn gọn về cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Lorazepam là thuốc được sử dụng điều trị các chứng lo âu, rối loạn co giật, động kinh, mất ngủ, hỗ trợ các thuốc chống buồn nôn liên quan đến hóa trị ung thư.
