Clozapine là thuốc gì-chống chỉ định và lưu ý sử dụng

Thứ tư, 07/12/2022 | 10:37

Clozapine là ?Sử dụng trong trị bệnh,chống chỉ định và liều lượng khi sử dụng Clozapine.Hãy cùng tìm hiểu thông tin trong bài viết sau đây!

01670385516.jpeg

Thuốc chống loạn thần không điển hình

Sử dụng trong điều trị bệnh gì

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Clozapine

Loại thuốc

Thuốc chống loạn thần không điển hình.Thuốc an thần kinh.

Dạng thuốc và hàm lượng

Viên nén: 25 mg, 100 mg.

Chỉ Định Của Clozapine

Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Clozapine được chỉ định điều trị trong các trường hợp sau:

  • Các triệu chứng tâm thần phân liệt ở các bệnh nhân không đáp ứng hoặc không dung nạp với thuốc chống loạn tâm thần khác.
  • Trên bệnh nhân khoa  nhi, clozapine được sử dụng trong kiểm soát tâm thần phân liệt có hiệu quả ở bệnh nhi ở lứa tuổi này kháng lại các thuốc tâm thần phận liệt khác.
  •  Thuốc Clozapine được chỉ định cho các trường hợp đã thất bại điều trị với ít nhất 2 thuốc an thần kinh khác khi đã dùng 4 - 6 tuần sau khi đã dùng điều trị của các thuốc khác.
  • Làm giảm nguy cơ tái phát các hành vi tự sát ở người bệnh tâm thần phân liệt hay mắc các chứng loạn thần khác.
  • Các triệu chứng loạn thần kinh, kích động xuất hiện trong bệnh Parkingson.

Chống Chỉ Định Của Clozapine

Không được dùng thuốc Clozapine trong các trường hợp sau đây:

  • Trường hợp động kinh khác khó chữa trị.
  • Suy tủy hoặc đang sử dụng các thuốc ức chế hoạt động của tủy xương.
  • Mất bạch cầu hạt hoặc đang bị hội chứng mất bạch cầu hạt nặng.
  •  Không có khả năng theo dõi chức năng tạo máu trong quá trình điều trị liên quan đến tác dụng không mong muốn của thuốc.
  • Mắc bệnh tim nặng.
  • Tiền sử suy tuần hoàn.
  • Liệt ruột.
  • Bị ngộ độc thuốc, hôn mê hoặc ức chế mạnh hệ thần kinh trung ương.
  • Quá mẫn với Clozapine.

Liều Lượng & Cách sử dụng của Clozapine

Liều dùng Clozapine cho người lớn,

Liều dùng thông thường để chỉ định điều trị tâm thần phân liệt:

  • Ngày đầu tiên: 12,5 mg, 1 hoặc 2 lần/ngày (người lớn tuổi 12,5 mg, 1 lần/ngày).
  • Ngày thứ hai: 25 - 50 mg, 1 hoặc 2 lần/ngày (người lớn tuổi 25 - 37,5 mg, 1 lần/ngày) sau đó tăng dần liều (thêm 25 - 50 mg/ngày cho mỗi lần tăng,

Liều dùng thông thường để giảm nguy cơ tái phát các hành vi của bệnh tâm thần phân liệt

  • Liều bắt đầu: 12,5 mg, 1 hoặc 2 lần/ngày, sau đó tăng dần liều tùy theo đáp ứng của người bệnh

Liều dùng thông thường điều trị các triệu chứng loạn thần, kích động xuất hiện trong bệnh Parkingson:

  • Liều bắt đầu 12,5 mg/ngày trước khi đi ngủ, sau đó tăng dần tùy theo đáp ứng của bệnh nhân với mức liều tăng 12,5 mg, tăng 2 lần/tuần.
  • Liều thường dùng dao động từ 25 mg đến 37,5 mg/ngày, dùng trước khi đi ngủ.

Trẻ em từ 12 đến 18 tuổi

Điều trị tâm thần phân liệt không đáp ứng hoặc không dung nạp với các thuốc an thần kinh kinh điển khác, cần sự giám sát của thầy thuốc chuyên khoa tâm thần.

Đối tượng khác

Không sử dụng Clozapine với bệnh nhân suy thận nặng.

Cách sử dụng

Clozapine được sử dụng theo đường uống, có thể uống trong bữa ăn hoặc cách xa bữa ăn.

Tác dụng phụ

  • Các tác dụng phụ của Thuốc Clozapyl
  • Giảm & mất bạch cầu hạt., hạ huyết áp tư thế.
  • Buồn nôn, nôn, táo bón .
  • Hiếm gặp: tắc ruột, viêm tụy cấp. Ðái dầm, bí tiểu.
  • Phản ứng dị ứng da.
  • Các tác dụng phụ khác của Thuốc Clozapyl .

. Trong quá trình sử dụng có thể xảy ra những tác dụng phụ khác mà chưa biểu hiện .

Lưu Ý Khi Sử Dụng Clozapine

Lưu ý chung

  • Chỉ kê đơn Clozapine cho các người bệnh được xét nghiệm máu trước khi điều trị và có khả năng theo dõi định kỳ xét nghiệm này trong quá trình điều trị để tránh nguy cơ mất bạch cầu hạt.
  • Giới hạn chỉ kê đơn Clozapine cho người bệnh có số lượng bạch cầu và số lượng tuyệt đối bạch cầu đa nhân trung tính trước điều trị tương ứng ≥ 3 500 tế bào/ mm3 và 2 000 tế bào/mm3. Cần giảm dần liều trong vòng 1 - 2 tuần và theo dõi chặt bệnh nhân trong thời gian này trước khi ngừng điều trị bằng clozapine .
  • Nguy cơ gây viêm cơ tim và bệnh cơ tim có thể gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân khi dùng thuốc. Vì vậy, cần thăm khám kỹ, làm điện tâm đồ để phát hiện các bất thường về tim mạch trước khi bắt đầu điều trị bằng clozapine.
  • Với các bệnh nhân có bất thường về tim mạch hoặc có tiền sử bệnh tim mạch, chỉ sử dụng clozapine sau khi đã thận trọng cân nhắc nguy cơ - lợi ích. Dừng ngay Clozapine nếu nghi ngờ xuất hiện viêm cơ tim hoặc bệnh cơ tim và chuyển bệnh nhân đến điều trị tại chuyên khoa tim mạch.
  • Hạ huyết áp tư thế có thể xuất hiện trong giai đoạn đầu điều trị bằng Clozapine. Vì vậy, có thể cần hiệu chỉnh liều và theo dõi chặt bệnh nhân trong giai đoạn này.

Thận trọng khi sử dụng Clozapine

  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho bệnh nhân có nguy cơ táo bón, tắc ruột, bệnh nhân phì đại lành tính tuyến tiền liệt, bệnh nhân glaucoma góc hẹp.
  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho bệnh nhân có tiền sử động kinh, chấn thương vùng đầu hoặc đang được điều trị bằng các thuốc có khả năng làm giảm ngưỡng động kinh do tác dụng co giật phụ thuộc vào liều có thể xuất hiện trong quá trình điều trị bằng clozapine.
  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho bệnh nhân đái tháo đường hoặc có rối loạn chuyển hóa glucose.
  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho bệnh nhân có tiền sử bệnh gan, tránh sử dụng cho bệnh nhân có bệnh gan tiến triển hoặc suy gan do suy giảm chức năng gan bao gồm viêm gan đã được báo cáo liên quan đến sử dụng Clozapine.
  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho trẻ em do nguy cơ cao tác dụng không mong muốn trên huyết học và nguy cơ xuất hiện co giật trên trẻ không có tiền sử động kinh.
  • Thận trọng khi sử dụng Clozapine cho người cao tuổi. Liều dùng cần được hiệu chỉnh chặt chẽ với liều thấp nhất có thể khi bắt đầu điều trị.

Lưu ý với phụ nữ có thai

  • Cần thận trọng khi sử dụng cho phụ nữ mang thai và cân nhắc nguy cơ - lợi ích trước khi bắt đầu điều trị cho đối tượng này.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

  • Cần tránh không sử dụng Clozapine cho phụ nữ đang cho con bú hoặc không cho con bú khi bắt buộc phải điều trị cho người mẹ.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Do khả năng gây an thần của thuốc và làm giảm ngưỡng co giật, bệnh nhân nên tránh các hoạt động như lái xe hoặc vận hành máy móc, đặc biệt là trong những tuần đầu điều trị.

Quá Liều & Quên Liều Clozapine

Quá liều và xử trí

Quá liều và độc tính

  • Bất tỉnh, ức chế thần kinh trung ương, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp, suy hô hấp, viêm phổi, tăng tiết nước bọt, đôi khi xuất hiện cơn động kinh đã được ghi nhận.

Cách xử lý khi quá liều

  • Chủ yếu là điều trị triệu chứng và chăm sóc hỗ trợ kèm theo dõi chặt chức năng tim mạch và các dấu hiệu sinh tồn.
  • Cho uống than hoạt tính kèm theo sorbitol để loại bỏ và ngăn cản hấp thu phần thuốc còn lưu lại trong đường tiêu hóa.
  • Theo dõi cân bằng điện giải và cân bằng acid-base. Có thể sử dụng physostigmine nếu có biểu hiện ngộ độc kháng cholinergic nặng.
  • Chưa có thuốc giải độc đặc hiệu. Lọc máu và thẩm phân phúc mạc có vai trò rất hạn chế trong điều trị ngộ độc cấp Clozapine.

Quên liều và xử trí

  • Uống thuốc càng sớm càng tốt, nhưng bỏ qua liều đã quên nếu gần đến thời gian dùng liều tiếp theo. Không dùng hai liều cùng một lúc.

Dược Lực Học (Cơ chế tác động)

  • Cơ chế này bao gồm sự tham gia của các hệ dẫn truyền thần kinh serotoninergic, adrenergic và cholinergic ở thần kinh trung ương đồng thời có liên quan đến tác dụng chọn lọc vùng trên hệ dopaminergic ở vùng viền.
  • Tác dụng đối kháng thụ thể alpha-adrenergic giải thích một phần tác dụng an thần, giãn cơ và các tác dụng khác trên tim mạch của clozapine. Clozapine cũng có tác dụng kháng cholinergic. Clozapine làm tăng quay vòng GABA ở thể vân và nhân accumbens.
  • Thuốc cũng có tác dụng đối kháng với thụ thể của histamin ở thần kinh trung ương.
  • Cơ chế chính xác gây mất bạch cầu hạt do clozapine còn chưa được xác định rõ.

Dược Động Học

Hấp thu

Sau khi uống, Clozapine hấp thu nhanh và gần như hoàn toàn qua ống tiêu hóa, tuy nhiên do bị chuyển hóa bước 1 ở gan nên sinh khả dụng đường uống chỉ đạt 50 - 60%. Thức ăn không ảnh hưởng đến hấp thu thuốc.

Phân bố

Clozapine và các chất chuyển hóa phân bố nhanh và nhiều vào các mô trong đó có thần kinh trung ương. Thể tích phân bố của thuốc khoảng 4,65 lít/kg. Ở bệnh nhân tâm thần phân liệt, thể tích phân bố ở trạng thái ổn định trung bình 1,6 lít/kg. Tỷ lệ liên kết với protein huyết tương khoảng 97%.

Chuyển hóa

Clozapine được chuyển hóa ở gan trước khi thải trừ bằng các phản ứng N-demethyl hóa, N-oxy hóa, hydroxyl hóa, 3’-carbon-oxy hóa, epoxy hóa chủ yếu thông qua CYP1A2 sau đó được liên hợp với acid glucuronic. Dẫn chất chuyển hóa demethyl (norclozapine) còn giữ được một phần hoạt tính của clozapine.

Thải trừ

Sau khi uống liều đơn 75 mg, nửa đời thải trừ trong huyết tương của Clozapine khoảng 8 giờ. Clozapine được đào thải chủ yếu dưới dạng các dẫn chất chuyển hóa, một phần nhỏ (2 - 5%) dưới dạng nguyên vẹn qua nước tiểu và phân.

Tương Tác Thuốc

Tương tác với các thuốc khác

  • Không nên phối hợp Clozapine với các thuốc có tác dụng ức chế tủy xương do làm tăng nguy cơ ức chế tủy xương;
  • Không nên phối hợp Clozapine với Doperidol do tăng nguy cơ độc tính trên tim, với metoclopramid do tăng nguy cơ xuất hiện hội chứng ngoại tháp.
  • Dùng đồng thời Clozapine với các thuốc benzodiazepin có thể làm tăng nguy cơ ức chế tuần hoàn dẫn tới ngừng tim và hô hấp.
  • Rượu, các thuốc ức chế men MAO, các thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương khác làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương khi dùng cùng với Clozapine. Lithi có thể làm tăng khả năng xuất hiện hội chứng an thần kinh ác tính khi dùng cùng với Clozapine.
  • Các thuốc ức chế CYP450 làm tăng nồng độ trong máu do đó có thể làm tăng tác dụng và độc tính của Clozapine.
  • Các thuốc gây cảm ứng CYP450 làm giảm nồng độ trong máu do đó có thể làm giảm tác dụng của Clozapine.

Theo tin tức y dược Clozapine làm tăng tác dụng của các thuốc kháng cholinergic, làm tăng tác dụng hạ áp của các thuốc chống tăng huyết áp.

11670385516.jpeg

Clozapine gây ra các tương tác

Bảo quản

  •   Viên nén có chứa clozapin cần được bảo quản trong bao bì kín, ở nhiệt độ không quá 30 oC.
  •   Viên nén phân tán chứa clozapin cần được bảo quản trong vỉ thiếc kín, ở nhiệt độ không quá 25 oC.
  •   Tránh xa tầm tay trẻ em.
  •   Cần chú ý hạn sử dụng.

Nguồn tham khảo –Bài viết;

-  https://pharmog.com/wp/clozapine-clozapyl/

- Dược thư quốc gia.

- https://vinapha.com/thuoc/clozapyl-25-8334/

- https://trungtamthuoc.com/clozapyl-100mg-torr

Bài viết và sưu tầm: DS CKI Lý Thanh Long

RAU TÀU BAY – RAU DẠI VỚI NHIỀU GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG

RAU TÀU BAY – RAU DẠI VỚI NHIỀU GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG

Rau tàu bay một nguồn thực phẩm quan trọng, cung cấp dinh dưỡng ngoài ra công dụng của rau tàu bay cũng được biết đến với tính năng chữa bệnh, được sử dụng trong nhiều phương pháp dân gian để điều trị các bệnh lý khác nhau.
Công dụng bất ngờ của đậu mèo trong y học hiện đại

Công dụng bất ngờ của đậu mèo trong y học hiện đại

Đậu mèo thường được sử dụng làm dược liệu trong Đông y để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau như đau bụng, trị giun,... nhờ vào sự đa dạng về thành phần và tác dụng dược lý của nó.
Dị ứng kháng sinh : Tất cả những gì bạn cần biết

Dị ứng kháng sinh : Tất cả những gì bạn cần biết

Dị ứng với kháng sinh được coi là phản ứng có hại cho cơ thể, có thể phát hiện ngay sau khi sử dụng hoặc từ vài phút đến vài tuần sau khi sử dụng thuốc.
Những lưu ý khi sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)

Những lưu ý khi sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)

NSAIDs thường được bác sĩ chỉ định phổ biến điều trị trong các trường hợp đau, sốt, viêm cấp hoặc mạn tính. Đây là những thuốc gây ra những tác dụng không mong muốn trên đường tiều hoá hoặc trên tim mạch, do đó cần phải lưu ý cẩn trọng khi dùng.
Đăng ký trực tuyến