Hạ đường huyết là biến chứng nguy hiểm thường xảy ra khi điều trị đái tháo đường bằng insulin hoặc sulfonylurea, gây khó khăn trong kiểm soát đường huyết. Nếu không phát hiện và xử trí kịp thời, có thể dẫn đến hôn mê và gây hại cho sức khỏe.
Hạ đường huyết nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây hại cho sức khỏe
Hạ đường huyết là như thế nào?
Theo chia sẻ từ Thầy Lý Thanh Long – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, hạ đường huyết xảy ra khi nồng độ đường trong máu giảm dưới 3,9 mmol/l (<70mg/dl), dẫn đến thiếu hụt glucose cho cơ thể, gây ra các rối loạn. Việc xử lý hạ đường huyết cần được thực hiện nhanh chóng để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.
Hạ đường huyết được gây ra bởi nguyên nhân nào?
Hạ đường huyết có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm sử dụng Insulin hoặc thuốc hạ đường huyết uống. Sự biến đổi hấp thu Insulin giữa các lần tiêm và các yếu tố như nhiễm trùng, thai nghén, giảm cân, tăng cường vận động có thể gây tăng Insulin và dẫn đến hạ đường huyết. Thay đổi loại Insulin mà không được bác sĩ giám sát cũng có thể gây ra tình trạng này.
Các bệnh nhân sử dụng Insulin hoặc thuốc hạ đường huyết uống nhưng giảm khẩu phần ăn, thay đổi thời gian ăn uống hoặc thực hiện hoạt động cường độ cao cũng có nguy cơ hạ đường huyết. Rượu cũng làm tăng nguy cơ hạ đường huyết bởi nó ảnh hưởng đến quá trình tái tạo đường và có thể làm mất đi các triệu chứng cảnh báo.
Các yếu tố thuận lợi gây ra hạ đường huyết
Các nguyên nhân thường gặp của hạ đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường bao gồm:
Thiếu hiểu biết hoặc không được hướng dẫn đầy đủ về điều trị.
Cố gắng duy trì mức đường huyết bình thường một cách không thực tế.
Mắc đái tháo đường trong thời gian dài, gây mất dấu hiệu cảnh báo.
Thiếu triệu chứng cảnh báo, đặc biệt là ở bệnh nhân đái tháo đường típ 1.
Hạ đường huyết ban đêm là tình huống nguy hiểm thường gặp.
Tiền sử hạ đường huyết nặng tăng nguy cơ mắc các cơn hạ đường huyết không phát hiện được.
Suy thận và suy gan có thể góp phần vào tình trạng hạ đường huyết.
Hạ đường huyết có những triệu chứng gì?
Cô Trương Thị Thanh Nga – Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM cho biết, các triệu chứng của hạ đường huyết bao gồm:
Dấu hiệu và triệu chứng phổ biến:
Mệt mỏi đột ngột không rõ nguyên nhân.
Cảm giác chóng mặt, đau đầu và lo lắng.
Cảm giác nặng và yếu ở tay chân.
Da mất màu xanh tái.
Mồ hôi nhiều ở lòng bàn tay, trán và nách.
Cảm giác lo lắng, hồi hộp, hoảng sợ và mất bình tĩnh.
Tăng tiết nước bọt.
Cảm giác lạnh lẽo chạy dọc theo sống lưng.
Cảm giác run tay.
Các triệu chứng khi bị hạ đường huyết
Dấu hiệu về tim mạch:
Nhịp tim nhanh.
Đau hoặc nặng ngực.
Dấu hiệu về tiêu hóa:
Cảm giác đói buốt.
Nóng rát ở vùng dạ dày.
Đau co thắt dạ dày hoặc vùng thượng vị.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Dấu hiệu về hệ thần kinh:
Co giật toàn thân hoặc co giật khu trú.
Tình trạng liệt 1⁄2 người, tổn thương thần kinh sọ, rối loạn cảm giác và vận động.
Mờ mắt, nhìn đôi, hoa mắt.
Dấu hiệu về tâm thần:
Biểu hiện kích động, rối loạn nhân cách, nói cười không lý do, ảo giác.
Hôn mê do hạ đường huyết:
Thường là giai đoạn nặng của hạ đường huyết, xuất hiện đột ngột và ít gặp.
Không có dấu hiệu báo trước, thường liên tục sau các triệu chứng trước đó, nhưng có thể điều trị kịp thời để giảm nhẹ triệu chứng.
Cách xử trí và phương pháp điều trị khi bị hạ đường huyết
Cách xử lý khẩn cấp tình trạng hạ đường huyết
Xử lý khẩn cấp hạ đường huyết tại nhà:
Trong trường hợp xuất hiện đột ngột tình trạng hạ đường huyết, bệnh nhân và người thân cần phải nhanh chóng nhận biết và xử lý ngay bằng cách:
Sử dụng ngay một viên kẹo, một miếng bánh hoặc một lát hoa quả có sẵn. Nếu không cải thiện được, cần cung cấp ít nhất 15g đường (tương đương với 3 viên đường hoặc 3 thìa cà phê đường pha trong 100ml nước).
Trường hợp tình trạng hạ đường huyết nghiêm trọng cần được xử lý ngay như vậy và sau đó đưa bệnh nhân tới bệnh viện để được can thiệp điều trị cấp cứu.
Điều trị:
Trong bệnh viện, việc xử lý hạ đường huyết bao gồm các bước sau:
Ngưng sử dụng thuốc hạ đường huyết hoặc insulin nếu đã dùng.
Nếu bệnh nhân tỉnh táo và tình trạng hạ đường huyết nhẹ: Hướng dẫn bệnh nhân tiêu thụ ngay một viên kẹo, miếng bánh ngọt hoặc một lát hoa quả. Nếu không cải thiện được, cung cấp cho bệnh nhân một cốc nước ngọt hoặc nước có đường.
Trong trường hợp tình trạng hạ đường huyết nghiêm trọng: Tiêm glucose trực tiếp vào tĩnh mạch, đặc biệt là khi bệnh nhân bất tỉnh hoặc không thể tiêu thụ đường qua đường miệng.
Tiếp tục cung cấp glucose qua đường tĩnh mạch hoặc đường miệng để duy trì mức đường huyết > 5.6 mmol/l.
Sử dụng Glucagon 1mg (tiêm bắp hoặc dưới da) cho những trường hợp nặng, không thể tiêu thụ đường qua đường miệng hoặc không thể tiêm glucose vào tĩnh mạch ngay khi cần can thiệp cấp cứu.
Kiểm tra đường huyết mỗi 4 giờ và tiếp tục cung cấp thêm dinh dưỡng nếu cần thiết.
Trong trường hợp bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê kéo dài do can thiệp trễ hoặc biến chứng, cần duy trì mức đường máu bằng glucose 10% và ngăn ngừa phù não.
Chế độ ăn thuần chay loại trừ tất cả các sản phẩm động vật, trong khi người ăn chay có thể tiêu thụ sữa và trứng. Bạn có tò mò về chế độ ăn thuần chay và ăn chay không?
Hợp hoan bì là vỏ cây Hợp hoan, thường dùng làm cảnh nhờ hoa đẹp. Trong y học cổ truyền, giúp an thần, hoạt huyết, trị mất ngủ, suy nhược, viêm phổi, gãy xương. Có thể sắc uống, tán bột hoặc ngâm rượu, hợp hoan bì được ứng dụng linh hoạt trong nhiều bài thuốc.
Vitamin H (biotin hay B7) là vitamin nhóm B quan trọng, dù cần rất ít nhưng đóng vai trò thiết yếu. Nó hỗ trợ chuyển hóa dinh dưỡng tạo năng lượng, cải thiện tóc, da, móng và giúp hệ thần kinh hoạt động ổn định.
Sơn thù du là một vị thuốc được sử dụng trong các bài thuốc đông y có tác dụng bổ gan thận, chữa di tinh, phong thấp, tê thấp, đau lưng mỏi gối, tai ù, thận suy, tiểu nhiều lần, rối loạn kinh nguyệt,…
