Lợi ích vàng của cây Dương sỉ đối với sức khoẻ

Cây Dương sỉ là gì?

Theo Dược sĩ CKI Nguyễn Hồng Diễm - Giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, Dương sỉ có tên gọi khác là Quyết lá xoăn, Ngọc dương xỉ. Danh pháp khoa học là Polypodium leucotomos, thuộc họ Dương xỉ Polypodiaceae.

Dương xỉ là thực vật không có hoa và hạt. Thân rễ mọc bò ngầm dưới lòng đất hoặc bò lan trên mặt đất với đường kính từ 8 -15mm. Cây có nhiều lá mọc thành cụm. Lá kép, rộng 10 – 50 cm, dài khoảng 30 – 130 cm, giống hình chiếc lược, thon nhọn ở đầu. Lá có nhiều màu sắc khác nhau từ xanh lục sáng đến xanh lục nhạt, mép lá không gợn sóng, lá non cuộn tròn, có lông.

Bộ phận dùng làm thuốc của cây dương sỉ là Lá và thân rễ

Thành phần hóa học của cây dương xỉ chứa ít calo, chất béo, cholesterol, các dưỡng chất quan trọng như protein cao, các loại vitamin A, vitamin C và vitamin B; các khoáng chất như kẽm, kali và canxi; các hợp chất phenolic giàu tính chống oxy hóa như axit chlorogenic, axit coumaric, axit ferulic, axit vanillic, axit caffeic

Lợi ích “vàng” của Dương sỉ đối với sức khoẻ con người

Theo Y Học Cổ Truyền

Theo đông y, dương xỉ vị ngọt đắng, tính hàn, là một thảo dược quý trong y học cổ truyền với khả năng bảo vệ và cải thiện sức khỏe, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận tràng, hóa đàm, lợi kinh lạc, mạnh gân cốt, chống nắng tự nhiên, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím và hỗ trợ làm đẹp da, thanh lọc không khí, hấp thụ các chất độc hại như asen và bức xạ từ thiết bị điện tử. Cây dương xỉ được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau như các bệnh về da, bệnh lang ben, bạch biến, các vấn đề do thận yếu gây ra, cải thiện thị lực nhờ hàm lượng vitamin A cao giúp duy trì sức khỏe của võng mạc và cải thiện khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu

Dương xỉ cung cấp một hàm lượng lớn sắt, các khoáng chất cần thiết cho việc thúc đẩy sản xuất hồng cầu và hỗ trợ cải thiện hoạt động của hệ thần kinh. Đồng thời làm giảm các triệu chứng khó chgịu trong kỳ kinh nguyệt như đau bụng, đau lưng, tức ngực.

Theo Y Học Hiện Đại

Tăng cường chắc khỏe xương

Hàm lượng khoáng chát Canxi trong lá dương xỉ dồi dào là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người, đặc biệt là sức khoẻ xương và răng. Việc bổ sung lá cây Dương sỉ trong bữa ăn sẽ hỗ trợ tốt cho xương và răng.

Hỗ trợ giảm đau trong kỳ kinh

Trong lá của cây này có chứa nhiều khoáng chất như sắt, canxi, kẽm giúp hỗ trợ giảm các triệu chứng gây ra do kỳ kinh. Khuyến khích sử dụng lá dương xỉ trong bữa ăn đối với phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, lá dương xỉ không nên sử dụng cho phụ nữ đang mang thai.

Nâng cao sức khỏe hệ thần kinh

Lá cây dương xỉ có chứa nhiều khoáng chất canxi, magie, kẽm nhằm thúc đẩy sự phát triển của hệ thần kinh và chứa vitamin B có tác dụng bổ thần kinh, cải thiện chức năng của hệ thần kinh. Việc cung cấp đầy đủ các khoáng chất cho cơ thể sẽ đảm bảo hệ thống thần kinh hoạt động tốt hơn.

Cung cấp hàm lượng phốt pho cao

Photpho được xem là một trong những chất dinh dưỡng ít phổ biến khi nói về khoáng chất. Tuy nhiên, chất dinh dưỡng này có công dụng hỗ trợ tối ưu cho chất béo với Cacbohidrat giúp giữ trọng lượng cơ thể. Việc sử dụng lá cây dương sỉ vào trong bữa ăn hàng ngày giúp cung cấp đầy đủ lượng photpho hấp thụ cho cơ thể.

Giúp bổ máu

Lá cây dương xỉ còn chứa nhiều canxi, photpho và sắt. Chất sắt chính là khoáng chất đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Nó giúp thúc đẩy sản xuất các tế bào hồng cầu. Trong đó, hồng cầu có nhiệm vụ phân phối oxy với chất dinh dưỡng đến cơ quan trong cơ thể.

Cải thiện thị lực khỏe mạnh

Lá dương xỉ còn cung cấp nhiều vitamin A hỗ trợ tốt cho thị lực. Người có thị lực kém nên bổ sung thêm loại lá này vào chế độ ăn uống hàng ngày. Điều này sẽ giúp hạn chế các triệu chứng về mắt và cải thiện sức khỏe thị lực.

Hỗ trợ sức khỏe tim

Chất Kali có trong lá dương xỉ đóng vai trò tốt đối với tim. Kali được xem là một chất điện giải hỗ trợ giảm huyết áp thông qua việc loại bỏ natri dư thừa ở trong máu. Nếu huyết áp được kiểm soát tốt, cơ thể sẽ phòng ngừa được tình trạng đau tim hoặc đột quỵ.

Tốt cho người bệnh tiểu đường

Các bệnh nhân bị mắc bệnh tiểu đường ở giai đoạn khác nhau cần phải quản lý tốt chế độ ăn uống hàng ngày. Một trong các thực phẩm nên bổ sung trong chế độ ăn chính là lá dương xỉ. Các chất dinh dưỡng có trong lá cây dương xỉ sẽ hỗ trợ tốt việc giảm lượng đường ở trong máu.

Bổ sung dinh dưỡng

Một trong những công dụng hiệu quả nhất của lá cây dương xỉ chính là kích thích ăn uống. Đối với những người đang có dấu hiệu chán ăn, bạn có thể thêm lá này vào bữa ăn để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Đặc biệt là đối với những người đang trong giai đoạn phục hồi bệnh.

Một số bài thuốc điều chữa bệnh cây Dương sỉ

Bài thuốc chữa lang ben, bạch biến

Cách thực hiện: Lấy lá dương xỉ rửa sạch, phơi khô, xay nhuyễn thành bột. Trộn 5g bột dương xỉ với 120ml kem dưỡng da, bôi hỗn hợp lên vùng da bị bệnh.

Bài thuốc chữa khí huyết suy yếu, đau nhức các khớp, khó cử động, bại liệt, co quắp

Cách thực hiện: Dương xỉ 15g, cẩu tích 15g, đương quy 10g, đoạn 10g, cốt toái bổ 10g, tầm gửi cây dâu 10g, bạch chỉ 10g, hà thủ ô 10g, xuyên khung 4g, tục cảm thảo 5g. Đem các vị thuốc trên sắc uống ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa phong hàn thấp, chân tay nhức mỏi, đau lưng

Cách thực hiện: Dương xỉ 10g, cẩu tích 10g, đỗ trọng 10g, cam thảo 5g, ý dĩ 10g, mộc qua 6g, tục đoạn 6g, thương truật 6g. Đem các vị thuốc trên sắc uống ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa di tinh, bạch đới, tiểu són, đau lưng do thận hư

Cách thực hiện: Dương xỉ 20g, thục địa 10g, đỗ trọng 10g, bạch biển đậu 10g, cẩu tích 20g, dây tơ hồng 8g. Đem các vị thuốc trên sắc uống trong ngày.

Bài thuốc chữa tiêu chảy, bong gân

Cách thực hiện: Dùng đọt cây dương xỉ non luộc, có thể ăn kèm cơm có tác dụng giảm bớt tiêu chảy, khi bong gân có thể dùng lá dương xỉ nhai nát, đắp lên vết thương giúp nhanh khỏi.

Bài thuốc bổ sau sinh cho phụ nữ

Cách thực hiện: Nước sắc từ lá cây dương xỉ, uống 10 ngày.

Bài thuốc chữa ho

Cách thực hiện: Nước sắc từ lá non, thân, rễ cây dương xỉ, uống 5-7 ngày.

Bài thuốc chữa ghẻ lở, mụn nhọt

Cách thực hiện: Lấy phần lá non cây dương xỉ đem giã nhuyễn đắp lên vùng tổn thương.

Ngoài ra, còn có thể dùng lá cây dương xỉ đắp cầm máu, làm lành vết thương, chữa sưng tấy.

Những lưu ý khi sử dụng Dương sỉ

Khi lựa chọn lá dương xỉ bổ sung trong chế độ ăn, cần phải đảm bảo rõ nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, an toàn, tránh những vùng nhiễm kim loại nặng, phân bón, thuốc trừ sâu có hại cho sức khỏe. Do một số cây dương xỉ có thể gây độc tố.

Lá dương xỉ có thể gây phản ứng dị ứng không mong muốn, người dùng cần phải sơ chế và chế biến trước khi sử dụng.

Không nên dùng lá cây Dương sỉ trong chế độ ăn cho phụ nữ mang thai.

Nên làm sạch lá cây dương xỉ trước khi ăn hoặc đắp lên vùng tổn thương, tránh nhiễm trùng, ký sinh trùng.

Không sử dụng dương xỉ khi có tình trạng dị ứng với thành phần có trong thảo dược.

Lưu ý chỉ ăn tối đa 10g/lần, không nên ăn dương xỉ trong nhiều ngày do có thể gây nhiều tác dụng phụ như mờ mắt, ngạt mũi, yếu tay chân, chướng bụng.

Tóm lại, Cây Dương sỉ là vị thuốc được sử dụng trong các bài thuốc đông y với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe và điều trị một số bệnh hiệu quả tại nhà. Tuy nhiên, để dùng an toàn và có hiệu quả, người bệnh cần tham khảo hướng dẫn của của dược sĩ hoặc bác sĩ trước khi sử dụng Dương sỉ trong phòng và chữa bệnh.

DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM

Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur