Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển từ thời kỳ sinh sản sang mãn kinh, khi kinh nguyệt kết thúc và không còn khả năng sinh sản. Thường xuất hiện từ 45 đến 55 tuổi, được coi là sớm nếu bắt đầu trước tuổi 40 và cần nhận biết từ các dấu hiệu của nó.
Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển từ thời kỳ sinh sản sang mãn kinh, khi kinh nguyệt kết thúc và không còn khả năng sinh sản. Thường xuất hiện từ 45 đến 55 tuổi, được coi là sớm nếu bắt đầu trước tuổi 40 và cần nhận biết từ các dấu hiệu của nó.
Theo chia sẻ từ Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, nếu bạn không có chu kỳ kinh nguyệt trong hơn 12 tháng (ngoại trừ sau sinh con), có thể bạn đang tiến vào tiền mãn kinh. Đây là giai đoạn trước khi mãn kinh, thường kéo dài khoảng 4 năm từ khi chu kỳ kinh cuối cùng của bạn. Triệu chứng có thể bắt đầu vài tháng hoặc vài năm trước khi kinh nguyệt dừng lại. Nếu tiền mãn kinh xảy ra đột ngột, triệu chứng có thể nặng hơn. Đối với tiền mãn kinh sớm, các dấu hiệu tương tự như tiền mãn kinh thông thường, nhưng xảy ra trước tuổi 40. Đây bao gồm:
Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt:
Tiền mãn kinh sớm thường gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều và lượng máu kinh nguyệt thay đổi, thường xảy ra trước 40 tuổi trước khi kinh nguyệt hoàn toàn ngừng lại.
Bốc hỏa và cảm giác nóng:
Bạn có thể cảm nhận cảm giác nóng hoặc bốc hỏa đột ngột, thường xuất hiện trên mặt, cổ và ngực, có thể gây da đỏ và đổ mồ hôi.
Đổ mồ hôi vào ban đêm:
Bốc hỏa thường xuyên xảy ra vào ban đêm, dẫn đến trạng thái đổ mồ hôi khi bạn đang ngủ.
Rối trí và khó ngủ:
Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh thường gặp khó khăn trong việc ngủ, có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi và cáu kỉnh hơn so với thường lệ.
Giảm ham muốn tình dục:
Do lượng hormone estrogen giảm, phụ nữ trong giai đoạn này thường có sự suy giảm ham muốn tình dục. Đồng thời, việc suy giảm này cũng gây ra tình trạng khô âm đạo, đau và ngứa hoặc không thoải mái khi quan hệ tình dục.
Thay đổi cảm xúc:
Phụ nữ tiền mãn kinh sớm thường trải qua sự thay đổi cảm xúc đột ngột và khó kiểm soát. Có thể cảm thấy lo lắng, trầm buồn, cáu kỉnh hoặc nóng tính.
Cảm giác đánh trống ngực:
Nhịp tim có thể tăng, tạo ra cảm giác đánh trống ngực ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Loãng xương:
Đây cũng là một dấu hiệu của tiền mãn kinh sớm, do suy giảm lượng canxi trong xương do suy giảm của hormone estrogen.
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cũng cung cấp một số nguyên nhân gây ra tiền mãn kinh sớm. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp không thể xác định được nguyên nhân gây ra tiền mãn kinh sớm.
Di truyền:
Nếu mẹ bạn trải qua tiền mãn kinh sớm, bạn cũng có khả năng sẽ trải qua tình trạng tương tự. Yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến điều này, nhưng không phải là nguyên nhân duy nhất.
Yếu tố lối sống:
Thuốc lá giảm estrogen, gây ra tiền mãn kinh sớm. Chỉ số khối cơ thể thấp cũng ảnh hưởng, vì estrogen được lưu trữ trong mỡ. Ăn chay, ít vận động và thiếu ánh nắng mặt trời cũng có thể gây tiền mãn kinh sớm.
Khiếm khuyết nhiễm sắc thể:
Một số khiếm khuyết nhiễm sắc thể, như hội chứng Turner, có thể dẫn đến tiền mãn kinh sớm. Phụ nữ mắc hội chứng Turner thường có buồng trứng không hoạt động hiệu quả hoặc không hoạt động, dẫn đến vô kinh hoặc tiền mãn kinh sớm.
Bệnh tự miễn:
Tiền mãn kinh sớm có thể là triệu chứng của bệnh tự miễn như bệnh tuyến giáp hoặc viêm khớp dạng thấp, khi hệ thống miễn dịch tấn công cơ quan trong cơ thể, ảnh hưởng đến buồng trứng và dẫn đến tiền mãn kinh sớm.
Điều trị ung thư:
Xạ trị và hóa trị có thể gây suy buồng trứng sớm. Nguy cơ tiền mãn kinh sớm phụ thuộc vào tuổi, loại hóa chất và vị trí điều trị ung thư, với nguy cơ cao hơn nếu điều trị ở vùng não hoặc chậu.
Thời kỳ mãn kinh là một phần không thể tránh khỏi trong quá trình lão hóa của phụ nữ, nhưng việc điều trị có thể giúp trì hoãn hoặc giảm các triệu chứng của mãn kinh, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống.
Các biện pháp không sử dụng thuốc bao gồm:
HRT (Hormone Replacement Therapy): Để trì hoãn mãn kinh sớm và giảm triệu chứng, bác sĩ có thể sử dụng hormone estrogen bổ sung. Hai nguồn phổ biến là estrogen tổng hợp và từ thực vật (Phytoestrogen), mỗi loại có ưu điểm và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ là quan trọng nhất khi sử dụng HRT để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur