Morphine là một loại thuốc giảm đau mạnh thuộc nhóm opioid, được chiết xuất từ cây thuốc phiện. Việc lạm dụng morphine không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn gây ra nhiều hệ lụy về xã hội và kinh tế.
Cô Nguyễn Hoàng Duyên - Giảng viên Cao đẳng dược TPHCM - Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
1. Morphine và cách thức hoạt động trong cơ thể
Morphine tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, ức chế các phản ứng đau và gây ra cảm giác khoan khoái, thư giãn. Các chất opioid như morphine kích thích các thụ thể trên các tế bào thần kinh, dẫn đến sự phóng thích dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh mang lại cảm giác thoải mái, phấn chấn. Cảm giác hưng phấn này là một trong những yếu tố chính dẫn đến sự lạm dụng morphine, vì người dùng có xu hướng muốn trải nghiệm lại cảm giác này. Tuy nhiên, theo thời gian, cơ thể phát triển khả năng dung nạp với thuốc, khiến người dùng phải tăng liều để đạt được hiệu quả tương tự.
2. Nguy cơ sức khỏe của lạm dụng morphine
Nguy cơ suy hô hấp: Morphine làm giảm hoạt động của trung khu hô hấp trong não, gây khó thở, thậm chí ngừng thở nếu dùng quá liều. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các trường hợp sử dụng quá liều morphine.
Tổn thương gan và thận: Sử dụng morphine kéo dài ảnh hưởng đến chức năng gan và thận, các cơ quan chịu trách nhiệm loại bỏ thuốc ra khỏi cơ thể. Các vấn đề về gan và thận có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong nếu không được kiểm soát.
Nguy cơ nhiễm trùng: Người lạm dụng morphine thường dùng qua đường tiêm tĩnh mạch, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng máu, viêm màng tim, và các bệnh lây truyền qua đường máu như viêm gan hoặc HIV.
Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: Lạm dụng morphine kéo dài làm suy giảm trí nhớ, rối loạn hành vi và các chức năng khác của não. Những người nghiện morphine thường trở nên thờ ơ, không quan tâm đến môi trường xung quanh và giảm khả năng kiểm soát cảm xúc.
3. Nguy cơ gây nghiện và tác động đến tâm lý
Morphine là một chất gây nghiện cao. Khi sử dụng morphine, cơ thể sẽ phát triển sự phụ thuộc vào thuốc, dẫn đến tình trạng cai nghiện khi ngừng sử dụng. Những triệu chứng của cai nghiện bao gồm đau cơ, run rẩy, buồn nôn, ói mửa, và cảm giác bất an. Trong thời gian cai nghiện, người dùng sẽ rất dễ bị rơi vào trạng thái trầm cảm, lo âu và có thể mất kiểm soát hành vi, dẫn đến tái sử dụng morphine để giảm bớt cảm giác khó chịu.
4. Nguy cơ lạm dụng và phụ thuộc xã hội
Gia đình và cộng đồng: Người lạm dụng morphine thường trở nên xa cách với gia đình và bạn bè, không còn quan tâm đến các mối quan hệ cá nhân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tình cảm gia đình. Những người nghiện morphine có thể dẫn đến hành vi bạo lực, trộm cắp để có tiền mua thuốc, gây ra các vấn đề an ninh và trật tự xã hội.
Kinh tế: Chi phí điều trị cho người lạm dụng morphine rất cao, đặt gánh nặng lên hệ thống y tế và tài chính gia đình. Bên cạnh đó, người nghiện morphine thường mất khả năng lao động, ảnh hưởng đến năng suất lao động và tăng tỷ lệ thất nghiệp.
Tội phạm và vấn đề pháp lý: Việc mua bán và sử dụng trái phép morphine là bất hợp pháp ở nhiều quốc gia. Người nghiện morphine thường bị cuốn vào vòng xoáy tội phạm, buôn bán ma túy để có đủ tiền chi trả cho nhu cầu sử dụng.
Hình. Morphine
5. Biện pháp ngăn ngừa và điều trị lạm dụng morphine
Giám sát chặt chẽ việc kê đơn: Các bác sĩ cần phải cân nhắc kỹ lưỡng khi kê đơn morphine cho bệnh nhân, chỉ nên dùng trong trường hợp cần thiết và theo dõi thường xuyên để ngăn chặn tình trạng phụ thuộc.
Giáo dục và nâng cao nhận thức: Giáo dục cộng đồng về nguy cơ của lạm dụng morphine là cách hiệu quả để ngăn chặn tình trạng lạm dụng. Các chiến dịch truyền thông có thể giúp người dân hiểu rõ hơn về nguy cơ của các loại thuốc opioid.
Điều trị cai nghiện: Đối với người đã lạm dụng morphine, các phương pháp điều trị như liệu pháp tâm lý, tư vấn và sử dụng các thuốc thay thế như methadone có thể hỗ trợ quá trình cai nghiện. Các chương trình phục hồi sức khỏe cộng đồng cũng là một phần quan trọng trong việc giúp người nghiện tái hòa nhập vào xã hội.
Luật pháp và kiểm soát thuốc: Chính phủ cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất và phân phối morphine, đảm bảo thuốc chỉ được sử dụng cho các mục đích y tế hợp pháp. Việc áp dụng các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với những hành vi buôn bán, tàng trữ morphine trái phép là cần thiết để ngăn chặn nguy cơ lạm dụng trong xã hội.
6. Kết luận
Morphine là một loại thuốc có giá trị trong y học, đặc biệt trong việc điều trị đau cấp tính và mãn tính. Tuy nhiên, nguy cơ lạm dụng morphine là rất lớn nếu không có biện pháp kiểm soát và quản lý chặt chẽ. Việc lạm dụng morphine không chỉ gây hại cho sức khỏe cá nhân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến gia đình và cộng đồng.
Các thảo dược như hành tím, tỏi, gừng, mật ong và giấm táo có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm mạnh, giúp ức chế vi khuẩn, virus gây viêm nhiễm đường hô hấp, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ điều trị các bệnh lý đường hô hấp.
Ít ai biết rằng, đằng sau vẻ đẹp giản dị ấy, công dụng của hoa thiên lý tuyệt vời đối với sức khỏe. Từ việc hỗ trợ giấc ngủ, thanh nhiệt, đến cải thiện tiêu hóa, loài hoa này xứng đáng được coi là một thảo dược tự nhiên đa năng.
Củ nâu, nổi bật với nhựa đỏ đặc trưng, không chỉ được sử dụng để nhuộm vải thổ cẩm mà còn là vị thuốc dân gian quý. Với vị ngọt nhẹ, tính hàn, không độc, củ nâu có tác dụng thanh nhiệt, cầm máu, sát trùng, hoạt huyết và chỉ thống.
Tuyến tụy là bộ phận quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn và tiết ra insulin giúp điều hoà lượng đường trong máu. Việc bổ sung các loại thực phẩm tốt sẽ hỗ trợ nuôi dưỡng và chữa lành viêm tuyến tụy và tránh các bệnh liên quan đến tụy khác.
