Nguy cơ lây zona thần kinh từ người sang người như thế nào?
Thứ hai, 18/12/2023 | 10:17
Zona thần kinh là kết quả của virus Varicella, cùng loại virus gây bệnh thủy đậu. Mặc dù không nguy hiểm cho người bệnh, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều vấn đề phức tạp.
Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM, bệnh zona thần kinh, hay còn được biết đến là "giời leo" trong dân gian và tên tiếng Anh là shingles, là một loại nhiễm trùng da do virus Varicella zoster (VZV) - loại virus herpes, cùng loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi bệnh thủy đậu khỏi, virus Varicella vẫn tiềm ẩn trong cơ thể mà không gây bệnh. Những virus này cư trú trong các hạch thần kinh trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Khi hệ thống miễn dịch suy giảm hoặc có sự suy nhược cơ thể, virus này có thể tái hoạt động. Chúng phát triển và lan truyền qua các dây thần kinh cảm giác, gây tổn thương niêm mạc và da, dẫn đến bệnh zona. Bệnh này bề ngoài là vùng da bị tổn thương nhưng nguyên nhân chính lại xuất phát từ các dây thần kinh.
Dấu hiệu của bệnh zona thần kinh
Khi bị virus Zona, người mắc thường có sốt từ 38-39 độ C, đau toàn thân, đau đầu, mệt mỏi, nước tiểu vàng...
Da đỏ và đau rát, hình thành các đốm nước nhỏ tạo bọng nước theo dây thần kinh ngoại biên.
Ban đầu, các bọng nước căng tròn, sau đổi màu và chuyển thành mủ. Sau một vài ngày, chúng vỡ, tạo vảy và để lại vết sẹo trắng lấm trên da, giống sau khi hắc lào.
Cảm giác ngứa, đau rát, nặng nề, như bị kim đâm, giật từng cơn ở vùng da nhiễm bệnh.
Nếu zona xuất hiện gần tai, người bệnh có thể cảm thấy kém nghe và nghe tiếng ù hoặc ve dế kêu.
Ngoài ra, có thể gặp nhức đầu, chóng mặt, lo lắng, sợ ánh sáng, và rối loạn bài tiết mồ hôi.
Bệnh zona thần kinh có lây cho người khác không?
Bệnh zona không lây trực tiếp cho người khác. Nhưng tiếp xúc với các bọng nước có thể gây nhiễm virus varicella-zoster (gây thủy đậu). Người chưa từng mắc hoặc chưa tiêm vắc-xin thủy đậu có thể bị bệnh khi nhiễm virus này và sau khi hồi phục từ thủy đậu, họ có thể mắc bệnh zona.
Bệnh zona có thể lan trong gia đình vào mùa hè, mùa mưa hoặc khi thời tiết đổi, qua tiếp xúc hoặc sinh hoạt chung với người mắc bệnh. Bệnh có thể tự khỏi trong 2 - 3 tuần và có thể lây qua dịch từ mụn nước.
Bệnh zona thần kinh là bệnh lây nhiễm
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, người đã tiêm phòng hoặc mắc thủy đậu vẫn có thể mắc zona khi hệ miễn dịch suy yếu khi tiếp xúc với người bị zona, thậm chí khi sử dụng chung khăn mặt, khăn tắm. Bệnh không lây truyền sau khi bọng nước đã khô và vảy đã bong. Zona có thể lây từ người mắc thủy đậu sang người chưa mắc, nhưng người đã từng mắc thủy đậu sẽ không bị nhiễm zona từ người khác.
Phương pháp điều trị bệnh zona thần kinh
Khi mắc bệnh zona, bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng virus như acyclovir hoặc zovirax, liều phù hợp với từng độ tuổi. Trong trường hợp có nhiễm khuẩn phụ, cần sử dụng kháng sinh và các loại thuốc khác như kháng viêm, chống phù nề... Nếu xuất hiện liệt mặt, cần dùng thuốc chuyên biệt và bổ sung vitamin B1, B6, B12 qua uống hoặc tiêm.
Đối với zona thần kinh, trong các trường hợp đau đớn kéo dài gây mất ngủ, cần sử dụng thuốc giảm đau và an thần mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này phải được chỉ định cụ thể từ bác sĩ, không nên tự mua và sử dụng.
Để tăng cường hệ miễn dịch, việc sử dụng thuốc hỗ trợ miễn dịch cũng được áp dụng trong điều trị kết hợp.
Điều trị tại chỗ thường bao gồm việc bôi thuốc mỡ chống viêm và kháng virus như zovirax trực tiếp lên vùng da có mụn nước để giảm đau, chống viêm, ngăn ngừa sẹo và ngăn chặn tình trạng bội nhiễm của các mụn nước.
Các phương pháp phòng ngừa bệnh zona thần kinh
Khi bị zona, để ngăn bệnh lây lan và truyền nhiễm, cần tuân thủ những điều sau:
Không gãi, chà xát, hoặc để nước bẩn tiếp xúc với vùng da bị bệnh để tránh nguy cơ nhiễm trùng.
Giữ vùng da sạch sẽ bằng cách rửa bằng nước muối hoặc thuốc rửa do bác sĩ chỉ định.
Rửa tay sạch trước và sau khi chăm sóc vùng da tổn thương, mặc quần áo thoải mái.
Tránh tiếp xúc với phụ nữ mang thai, trẻ em, hoặc những người suy giảm miễn dịch cho đến khi lành bệnh.
Chỉ sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Zona có thể gây phiền toái, đặc biệt khi gây ra các biến chứng như zona thần kinh hoặc loét giác mạc mắt. Hãy kiên trì điều trị và nên tiêm vắc-xin thủy đậu để tránh mắc bệnh sau này.
Clofibrate là thuốc được các chuyên gia y tế chỉ định điều trị các tình trạng rối loạn lipid máu, tăng nồng độ triglycerid huyết thanh rất cao, giúp cải thiện tình trạng sức khỏe và giảm nguy cơ các biến chứng của tăng lipid máu.
Nhiễm ký sinh trùng đường ruột là vấn đề phổ biến, nhất là ở những người có thói quen ăn uống không lành mạnh hoặc hệ tiêu hóa kém. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Viêm dạ dày tá tràng là bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến có thể điều trị nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan và chỉ khám khi bệnh đã nặng. Dưới đây là hướng dẫn ngắn gọn về cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Lorazepam là thuốc được sử dụng điều trị các chứng lo âu, rối loạn co giật, động kinh, mất ngủ, hỗ trợ các thuốc chống buồn nôn liên quan đến hóa trị ung thư.
