Nicotine là chất gì? Vì sao nicotine lại gây nghiện mạnh?

• Methionine là gì? Công dụng và những điều cần lưu ý khi sử dụng Methionine
• Công dụng, cách dùng và những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Melatonin

Nicotine là gì?

Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, Nicotine là một hợp chất chứa nitơ, xuất hiện tự nhiên trong một số loại cây, trong đó có cây thuốc lá. Ngoài ra, nó cũng có thể được tổng hợp. Loại nicotine được tìm thấy trong cây thuốc lá, được gọi là Nicotiana tabacum, thuộc họ ớt mả. Các cây khác thuộc họ ớt mả bao gồm ớt đỏ, cà tím, cà chua và khoai tây.

Mặc dù nicotine không gây ra ung thư hoặc gây hại đáng kể, tuy nhiên, nó là một chất gây nghiện mạnh và gây ra các tác động có hại nghiêm trọng khi người ta phụ thuộc vào thuốc lá.

Vì sao nicotine là chất gây nghiện mạnh?

Nicotine có tính chất đặc biệt, đồng thời là một chất kích thích và có tác động an thần. Khi tiếp xúc với nicotine, cơ thể trải qua một hiện tượng gọi là "cú kích". Nguyên nhân một phần của hiện tượng này là do nicotine kích thích tuyến thượng thận, gây ra việc sản xuất adrenaline. Adrenaline thúc đẩy cơ thể giải phóng glucose ngay lập tức, tăng tốc nhịp tim, tăng cường hoạt động hô hấp và tăng áp lực huyết. Nicotine cũng làm giảm sản xuất insulin từ tuyến tụy, gây tăng nhẹ nồng độ đường trong máu, còn gọi là glucose.

Nicotine gián tiếp thúc đẩy sự giải phóng dopamine trong các vùng của não liên quan đến cảm giác khoái cảm và hoạt động nhiều. Hiện tượng này tương tự như khi sử dụng heroin hoặc cocaine. Trong quá trình sử dụng nicotine, người dùng có cảm giác thoải mái và dễ chịu.

Dopamine là một hợp chất hóa học trong não có ảnh hưởng đến cảm xúc, chuyển động, cảm giác hạnh phúc và đau đớn. Khi mức độ dopamine tăng trong não, người ta trải qua cảm giác thỏa mãn cao hơn. Tác động của nicotine như một chất an thần phụ thuộc vào liều lượng được sử dụng và cách mà hệ thần kinh của mỗi người phản ứng.

Khi con người, cũng như động vật có vú và hầu hết các loài động vật khác tiếp xúc với nicotine, họ trải qua các biểu hiện bao gồm tăng nhịp tim, tiêu thụ oxy của cơ tim và kích thước tim tăng lên.

Cơ thể tiếp nhận nicotine như thế nào?

Sau khi hít khói từ thuốc lá, nicotine nhanh chóng nhập vào hệ thống tuần hoàn, vượt qua hàng rào máu não và tiếp cận não chỉ trong khoảng từ 8 đến 20 giây. Trong vòng khoảng 2 giờ sau khi tiếp xúc với cơ thể, một nửa lượng nicotine đã được hấp thụ.

Sự tiếp xúc với nicotine và lượng nicotine thâm nhập vào cơ thể của người hút thuốc phụ thuộc vào:

• Loại thuốc lá đang sử dụng.
• Lượng khói thuốc mà họ hít vào.
• Việc sử dụng bộ lọc và loại bộ lọc khói thuốc có được áp dụng hay không.
• Các sản phẩm thuốc lá khác như nhai, đặt trong miệng hoặc xịt mũi thường giải phóng nicotine vào cơ thể nhiều hơn so với việc hút thuốc. Nicotine sau đó được xử lý tại gan.

Triệu chứng khi nghiện nicotine

Những người thường xuyên tiêu thụ nicotine và sau đó đột nhiên ngừng thường trải qua các triệu chứng cai thuốc bao gồm:

• Thèm thuốc: Sự khao khát mạnh mẽ về nicotine.
• Cảm giác trống rỗng: Cảm giác thiếu vắng và trống trải sau khi ngừng hút thuốc.
• Lo lắng: Sự căng thẳng và lo âu.
• Phiền muộn: Cảm giác không thoải mái và bực bội.
• Ủ rũ: Sự mệt mỏi và yếu đuối.
• Cáu gắt: Tăng sự dễ cáu gắt và dễ tức giận.
• Khó tập trung hoặc chú ý: Sự khó khăn trong việc tập trung và tập trung vào công việc hoặc hoạt động khác.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đã xác định rằng nicotine làm cho hút thuốc lá trở thành một thói quen khó bỏ tương tự như việc từ bỏ heroin. Một nghiên cứu năm 2013 đã chỉ ra rằng giảm lượng nicotine trong thuốc lá cũng giúp giảm mức độ nghiện của người sử dụng.

Tác hại của nicotine

Nicotine gây ra một loạt tác động phụ trên nhiều cơ quan và hệ thống trong cơ thể, bao gồm:

Trên hệ thống tuần hoàn

• Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong các mạch máu của cơ thể.
• Gây xơ vữa động mạch do mảng bám hình thành trên thành động mạch.
• Gây giãn động mạch chủ.

Trong não

• Gây chói mắt và chói mặt.
• Gây ra giấc ngủ không đều và bị xáo trộn.
• Gây ra những giấc mơ kỳ quái và cơn ác mộng.
• Có thể gây tắc mạch máu não.

Trong hệ tiêu hóa

• Gây buồn nôn và nôn mửa.
• Gây khô miệng hoặc xerostomia.
• Gây khó tiêu.
• Gây loét dạ dày.
• Gây bệnh tiêu chảy.
• Gây ợ nóng.

Trên hệ thống tim mạch

• Thay đổi nhịp tim.
• Tăng huyết áp.
• Gây co thắt và các bệnh động mạch vành.
• Tăng nguy cơ đột quỵ.

Trong thai kỳ 

Nếu một người mẹ tiêu thụ nicotine khi mang thai, có thể xảy ra các nguy cơ sau trong quá trình phát triển của thai nhi:

• Béo phì.
• Huyết áp cao.
• Tiểu đường tuýp 2.
• Khó thở.
• Khô âm đạo.
• Vấn đề phát triển trí não.
• Vấn đề hành vi.

Những tác hại khác của nicotine bao gồm

• Co thắt trong phổi.
• Viêm phổi.
• Run và đau ở cơ bắp.
• Tăng mức độ kháng insulin và insulin, góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
• Đau khớp.

Điều trị nghiện nicotine thế nào

Theo các giảng viên tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho hay,  Tùy thuộc vào mức độ phụ thuộc vào nicotine và tình trạng sức khỏe của người cai thuốc, có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau, bao gồm:

• Liệu pháp thay thế nicotine (NRT): Sử dụng miếng dán da, xịt mũi, hoặc thuốc hít tác động vào nướu để thay thế một phần lượng nicotine thường được cung cấp từ việc hút thuốc. NRT giúp giảm bớt sự thôi thúc và thèm thuốc.
• Bupropion: Bupropion ban đầu được phát triển làm thuốc chống trầm cảm, nhưng sau này đã được sử dụng thành công để giảm cảm giác thèm nicotine. Nó có hiệu quả tương tự NRT và có thể gây mất ngủ ở một số người sử dụng.
• Varenicline (Chantix): Thuốc varenicline kích hoạt một số thụ thể trong não chỉ phản ứng với nicotine, sau đó ngăn chặn nicotine tiếp cận thụ thể này. Điều này giúp giảm sự thôi thúc và thèm thuốc. Thuốc cũng có thể làm giảm sự hài lòng từ việc hút thuốc, làm giảm nguy cơ tái phát. Một số người dùng có thể trải qua buồn nôn nhẹ.

Ngoài ra, khi các phương pháp trên không hiệu quả hoặc không thích hợp do tác dụng phụ, có các phương pháp khác như:

• Clonidine: Một loại thuốc chống tăng huyết áp, clonidine, đã cho thấy hiệu quả trong việc giảm triệu chứng cai thuốc lá. Tuy nhiên, nó có thể gây ra tác dụng phụ như huyết áp thấp, khô miệng, táo bón và nhịp tim chậm.
• Nortriptyline: Thuốc chống trầm cảm loại ba vòng cũng có thể được sử dụng thay thế cho nicotine, nhưng nó có nhiều tác dụng phụ chính của thuốc chống trầm cảm và hiện chưa có chứng minh về độ an toàn tuyệt đối trong việc cai thuốc lá.