Sỏi thận là bệnh tiết niệu phổ biến, gây đau và ảnh hưởng sức khỏe. Điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý là biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa hình thành và tái phát sỏi thận.
Sỏi thận là bệnh tiết niệu phổ biến, gây đau và ảnh hưởng sức khỏe. Điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý là biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa hình thành và tái phát sỏi thận.
Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp có thể hỗ trợ quá trình đào thải sỏi, giảm nguy cơ lắng đọng khoáng chất trong thận, trong khi một số loại thực phẩm khác có thể làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Vậy khi bị sỏi thận, nên ăn gì và kiêng gì để bảo vệ sức khỏe thận?
Hãy cùng trường Cao đẳng Y Dược TPHCM tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Sỏi thận là tình trạng lắng đọng các khoáng chất và muối trong nước tiểu, hình thành các tinh thể rắn bên trong thận. Các viên sỏi này có kích thước từ nhỏ như hạt cát đến lớn hơn vài centimet, có thể gây đau đớn khi di chuyển trong đường tiết niệu. Sỏi thận được hình thành do nhiều nguyên nhân, bao gồm uống ít nước, chế độ ăn giàu oxalate, canxi hoặc purin, rối loạn chuyển hóa hoặc mắc các bệnh lý về thận. Nếu không được điều trị, sỏi có thể gây tắc nghẽn đường tiểu, nhiễm trùng hoặc suy thận.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và hỗ trợ điều trị sỏi thận. Người mắc bệnh sỏi thận cần lựa chọn thực phẩm phù hợp để hạn chế sự hình thành sỏi mới và giúp đào thải sỏi hiệu quả. Dưới đây là những nhóm thực phẩm mà bệnh nhân sỏi thận nên bổ sung:
Uống 2–2,5 lít nước/ngày giúp pha loãng nước tiểu, giảm nguy cơ kết tinh sỏi.
Nước lọc là lựa chọn tốt nhất, ngoài ra có thể bổ sung nước chanh, nước cam vì chứa citrate giúp ngăn ngừa sỏi thận.
Citrate giúp ngăn ngừa sự kết tinh của canxi trong thận.
Các thực phẩm giàu citrate gồm: chanh, cam, quýt, bưởi, dưa hấu, dưa lưới.
Chanh là thực phẩm giàu citrate tốt cho người sỏi thận
Chất xơ giúp giảm hấp thu oxalate – một trong những thành phần chính gây sỏi thận.
Nên ăn: bắp cải, súp lơ, dưa leo, bí xanh, cải xoăn, rau muống.
Tránh các loại rau có nhiều oxalate như rau bina (cải bó xôi), rau dền, măng tây nếu có sỏi oxalate.
Canxi trong thực phẩm giúp giảm hấp thu oxalate trong ruột, hạn chế tạo sỏi oxalate.
Nên ăn: sữa ít béo, phô mai, sữa chua, cá nhỏ ăn cả xương, đậu phụ.
Cung cấp chất xơ, giảm hấp thu oxalate và kiểm soát cân nặng.
Các loại ngũ cốc tốt: gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám, hạt lanh, hạt chia.
Magie giúp giảm oxalate trong nước tiểu, hỗ trợ ngăn ngừa sỏi thận.
Các thực phẩm giàu magie: hạnh nhân, hạt điều, hạt hướng dương, chuối, bơ, cá hồi.
Hạn chế đạm động vật giúp giảm axit uric và ngăn ngừa sỏi uric.
Nên ăn: đậu nành, đậu lăng, đậu xanh, nấm, hạt chia, hạt quinoa.
Chế độ ăn uống không hợp lý có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận và khiến bệnh nặng hơn. Dưới đây là những thực phẩm bệnh nhân sỏi thận nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn:
Oxalate kết hợp với canxi trong nước tiểu có thể tạo sỏi. Người bị sỏi oxalate nên tránh:
Rau xanh đậm: Rau bina (cải bó xôi), rau dền, măng tây.
Trái cây: Quả mâm xôi, việt quất, dâu tây, nho.
Các loại hạt và đậu: Đậu phộng, hạnh nhân, hạt điều.
Sô cô la, trà đặc, cà phê: Chứa oxalate cao, làm tăng nguy cơ tạo sỏi.
Purin chuyển hóa thành axit uric, có thể gây sỏi uric. Nên tránh:
Thịt đỏ: Bò, dê, cừu.
Bệnh nhân sỏi thận không nên ăn thịt đỏ
Nội tạng động vật: Gan, tim, thận, lòng lợn.
Hải sản: Cá trích, cá thu, tôm, cua.
Các loại đậu: Đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu nành.
Muối làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu, dễ tạo sỏi canxi. Hạn chế:
Thực phẩm chế biến sẵn: Xúc xích, thịt nguội, mì ăn liền.
Đồ ăn mặn: Dưa muối, kim chi, nước mắm, đồ hộp.
Tiêu thụ quá nhiều protein động vật làm tăng axit uric và giảm citrate, yếu tố bảo vệ chống sỏi. Cần hạn chế:
Thịt gia cầm: Gà, vịt nếu ăn quá nhiều.
Trứng: Nên ăn vừa phải, không nên lạm dụng.
Đường tinh luyện làm tăng bài tiết canxi và oxalate qua nước tiểu. Hạn chế:
Bánh kẹo ngọt, nước ngọt có gas.
Nước ép trái cây đóng hộp chứa nhiều đường.
Rượu bia: Làm mất nước, tăng nguy cơ tạo sỏi.
Cà phê, trà đặc: Chứa oxalate, có thể góp phần hình thành sỏi oxalate.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur