Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Hemoglobin (Hb) là một thành phần quan trọng của hồng cầu, chúng có giúp vận chuyển oxy đến các tế bào và các mô trong cơ thể. Về sinh lý, luôn luôn có sự gắn kết của glucose trong máu với Hb của hồng cầu.
HbA1 là chất chiếm phần lớn lượng Hb trong cơ thể người, trong đó HbA1c (A1c, glycohemoglobin) chính là một đại diện cho sự gắn kết giữa glucose với Hb hồng cầu. Khi glucose và Hb liên kết với nhau, một lớp glucose sẽ phủ xung quanh Hb. Lớp chất bao bọc này sẽ dày hơn khi lượng glucose trong máu tăng lên. Nên những bệnh nhân mắc đái tháo đường hay gặp các tình trạng đường máu tăng sẽ có lượng glucose gắn với Hb nhiều hơn so với người bình thường.
Xét nghiệm HbA1c (A1c, glycohemoglobin) hay còn gọi định lượng glycohemoglobin là một loại xét nghiệm máu dùng để đánh giá lượng glucose gắn với Hb trong tế bào hồng cầu. HbA1c sẽ tồn tại suốt trong thời gian sống của hồng cầu là khoảng 120 ngày. Vậy nên, xét nghiệm HbA1c có thể cho biết mức đường máu trung bình trong 2 - 3 tháng vừa qua.
2. Khi nào sẽ được chỉ được xét nghiệm HbA1c?
Xét nghiệm HbA1c sẽ được bác sĩ chỉ định khi có các triệu chứng như sau:
Thường cảm thấy khát nước hoặc uống nhiều nước.
Đi tiểu tiện nhiều.
Ăn nhiều và luôn có cảm giác thèm ăn.
Cảm thấy mệt mỏi
Sút cân không rõ nguyên nhân
Bị nhiễm trùng mà điều trị lâu khỏi
Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chỉ định làm xét nghiệm HbA1c cho những người bị thừa cân, béo phì và đi kèm các yếu tố nguy cơ bao gồm:
Hoạt động thể lực yếu.
Tiền sử trong gia đình có người mắc đái tháo đường.
Người thuộc chủng tộc hoặc dân tộc có nguy cơ cao mắc đái tháo đường.
Người cao huyết áp.
Có các bất thường về chuyển hóa lipid.
Phụ nữ đang mang thai, người bị buồng trứng đa nang.
Người có tiền sử bệnh lý tim mạch
Bên cạnh đó, trong quá trình điều trị đái tháo đường, HbA1c cũng sẽ được chỉ định để theo dõi sự kiểm soát đường trong máu, kết quả xét nghiệm HbA1c hỗ trợ bác sĩ đánh giá đường máu của bệnh nhân có được kiểm soát tốt hay không trong khoảng thời gian từ 2 - 3 tháng điều trị vừa qua. HbA1c còn giúp chẩn đoán tiên lượng sự hình thành hay là tiến triển của các biến chứng về vi mạch máu do bệnh đái tháo đường.
3. Lưu ý khi làm xét nghiệm HbA1c
Xét nghiệm HbA1c là một trong những xét nghiệm chính trong việc phát hiện bệnh lý đái tháo đường. Trước khi làm xét nghiệm HbA1c bệnh nhân không cần phải nhịn ăn uống bởi kết quả của xét nghiệm HbA1c sẽ không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như thức ăn, thức uống, chế độ tập luyện thể dục hay các loại thuốc bệnh nhân đang dùng (trừ Corticosteroid). Vậy nên, xét nghiệm HbA1c có thể được chỉ định thực hiện vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, thậm chí là ngay sau bữa ăn. Bệnh nhân cũng không cần phải ngừng sử dụng thuốc điều trị tiểu đường trước khi làm xét nghiệm.
Tuy vậy, trong những trường hợp bác sĩ chỉ định thực hiện cả hai xét nghiệm là HbA1c và định lượng glucose máu vào cùng một thời gian thì bệnh nhân cần nhịn ăn trước thời điểm lấy máu xét nghiệm ít nhất 8 tiếng. Việc nhịn ăn này chủ yếu liên quan đến kết quả xét nghiệm glucose máu, chứ không ảnh hưởng đến xét nghiệm HbA1c.
Bạn có thể ăn uống bình thường trước khi lấy máu xét nghiệm HbA1c
Lúc lấy máu xét nghiệm, bệnh nhân nên mặc quần áo thoải mái, mặc áo tay ngắn để có thể dễ dàng lấy máu.
Đồng thời, trước khi lấy máu xét nghiệm HbA1c, bệnh nhân cần lưu ý một số điều sau: kết quả đánh giá chỉ số HbA1c sẽ không phản ánh được sự tăng hoặc giảm của đường máu tạm thời do ăn uống hay dùng thuốc va chúng cũng không đánh giá chính xác khả năng kiểm soát đường trong máu vào 3 – 4 tuần trước đó. Những bệnh nhân mắc một số bệnh lý như bệnh hồng cầu hình liềm, thiếu máu tan huyết, thiếu sắt, có tiền sử mất nhiều máu, được truyền máu,...có nguy cơ làm sai kết quả xét nghiệm HbA1c. Và một số bệnh lý khác như u tủy thượng thận, hội chứng Cushing,... hay người bệnh đang điều trị bằng Corticoid cũng sẽ làm tăng mức chỉ số HbA1c. Vậy nên, trước khi làm xét nghiệm hãy cung cấp những thông tin cần thiết này cho bác sĩ.
4. Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm máu HbA1c
Để chẩn đoán bệnh đái tháo đường cần phải tiến hành lặp lại với các kiểm tra nồng độ glucose trong máu hay tiến hành một xét nghiệm khác. Vậy nên nếu chỉ nhìn mỗi chỉ số HbA1c bình thường đơn thuần thì chưa thể khẳng định là bệnh nhân không bị đái tháo đường. Chỉ số HbA1c bình thường < 5,7%, từ 5,7– 6,4% nghĩa là bạn đang có nguy cơ mắc đái tháo đường, nếu > 6,5% có nghĩa đang bị đái tháo đường.
Theo giảng viênCao đẳng Xét nghiệm cho biết: Khoảng giá trị bình thường của HbA1c có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ sở y tế thực hiện xét nghiệm này. Những người bình thường nên kiểm soát chỉ số HbA1c ở mức dưới 5,7%. Mặt khác, những bệnh nhân đái tháo đường type I hay type II cũng như đái tháo đường thai kỳ nên kiểm soát chỉ số HbA1c ở mức thấp hơn 7%.
Xét nghiệm HbA1c là một trong những xét nghiệm quan trọng nhất trong việc chẩn đoán bệnh đái tháo đường. Không giống với xét nghiệm định lượng glucose máu, xét nghiệm HbA1c không yêu cầu bệnh nhân phải nhịn ăn uống trước khi lấy máu. Hãy gặp bác sĩ chuyên khoa trước và sau khi thực hiện xét nghiệm để được tư vấn tốt nhất cũng như nên cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết liên quan đến xét nghiệm.
Nhóm thuốc Nitrat là những thuốc được sử dụng phổ biến trong phòng ngừa và điều trị cơn đau thắt ngực. Người bệnh cần lưu ý tuân theo chỉ định của thầy thuốc, giúp phòng tránh các tác hại mà nhóm thuốc này có thể gây ra.
Có lẽ Cà phê không còn xa lạ với chúng ta và caffeine cũng thế. Chúng ta thường tìm thấy caffein trong cà phê, trà,… Liệu rằng chúng có tốt cho cơ thể của chúng ta vì thế hãy cùng tìm hiểu về những ảnh hưởng của caffeine mang đến.
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng của phụ nữ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy, các dấu hiệu của ung thư cổ tử cung là gì?
Để tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024, việc đăng ký thi trực tuyến là bước không thể thiếu. Cùng theo dõi hướng dẫn các bước đăng ký thi trong bài viết dưới đây
