Cách xử lý đơn giản và hiệu quả khi bị hạ canxi máu

Hạ canxi máu là tình trạng phổ biến

• Nguyên nhân khiến hạ canxi máu

Hạ canxi máu, còn được gọi là hypocalcemia, là tình trạng mà mức độ canxi trong máu giảm xuống dưới mức bình thường. Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra tình trạng này, bao gồm:

Rối loạn tuyến giáp: Các vấn đề liên quan đến tuyến giáp, như tuyến giáp đục (hypoparathyroidism) hay loại bỏ hoặc tổn thương tuyến giáp trong quá trình phẫu thuật, có thể làm giảm hoạt động của tuyến giáp, dẫn đến giảm tiết hormone parathyroid (PTH) - hormone quan trọng giúp điều chỉnh mức độ canxi trong máu.

Thiếu vitamin D: Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong quá trình hấp thụ canxi từ thực phẩm vào cơ thể. Nếu thiếu vitamin D, việc hấp thụ canxi sẽ giảm, dẫn đến hạ canxi máu.

Rối loạn chức năng thận: Các vấn đề về thận, bao gồm suy thận, có thể làm giảm khả năng thải canxi qua nước tiểu, dẫn đến tích tụ canxi trong máu và làm giảm mức độ canxi cơ thể.

Tiêu chảy hoặc nôn mửa kéo dài: Mất nước và khoáng chất thông qua tiêu chảy hoặc nôn mửa có thể gây mất canxi trong cơ thể, dẫn đến hạ canxi máu.

Rối loạn hấp thụ canxi: Các rối loạn tiêu hóa như celiac, bệnh viêm ruột kết hay rối loạn hấp thụ canxi khác cũng có thể làm giảm khả năng cơ thể hấp thụ canxi từ thực phẩm.

Thuốc gây hạ canxi: Một số loại thuốc như các loại diuretic thiazide, glucocorticoid (corticosteroid), hoặc lithium có thể làm giảm mức độ canxi trong máu.

Rối loạn tiêu hóa di truyền: Một số bệnh di truyền như bệnh di truyền rối loạn tuyến giáp hay cùng đột tháo hay sử dụng rượu có thể gây ra hạ canxi máu.

Sử dụng chất điều trị ung thư: Một số loại chất điều trị ung thư, như cisplatin, có thể gây hại cho tuyến giáp hoặc các cơ chế giữ canxi trong cơ thể.

• Triệu chứng khi hạ canxi máu

Các triệu chứng khi hạ canxi máu có thể bao gồm:

Chuột rút cơ và co giật: Chuột rút là triệu chứng phổ biến khi hạ canxi máu, đặc biệt là chuột rút cơ tay và chân. Các cơn co giật có thể kéo dài và gây đau đớn.

Cảm giác tê, mất cảm giác: Do ảnh hưởng đến hệ thần kinh, người bị hạ canxi máu có thể trải qua cảm giác tê tay, chân hoặc xung quanh miệng.

Căng cứng cơ và khó điều khiển: Hạ canxi máu có thể làm cho cơ bắp cảm giác cứng và khó điều khiển, gây ra sự không linh hoạt và khó khăn trong việc di chuyển.

Tiểu buốt: Canxi đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành nước tiểu, vì vậy khi hạ canxi máu, người bệnh có thể trải qua tiểu buốt thường xuyên.

Nhức đầu và mệt mỏi: Hạ canxi máu có thể gây ra cảm giác mệt mỏi, chóng mặt và đau đầu.

Rối loạn nhịp tim: Canxi cũng đóng vai trò quan trọng trong cơ bắp tim, do đó, hạ canxi máu có thể gây ra rối loạn nhịp tim, bao gồm nhịp tim chậm hoặc không đều.

Thay đổi tâm trạng và tình cảm: Hạ canxi máu có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, gây ra cảm giác lo âu, trầm cảm hoặc rối loạn tâm lý khác.

Kích thích thần kinh: Trong một số trường hợp, người bị hạ canxi máu có thể trải qua các triệu chứng kích thích thần kinh như rối loạn nhận thức, hôn mê, hoặc tâm trạng bất thường.

• Cách xử lý khi bị hạ canxi máu

Khi gặp tình trạng hạ canxi máu, việc xử lý đòi hỏi sự cẩn thận và hướng dẫn từ bác sĩ. Dưới đây là 10 bước đơn giản có thể thực hiện nhưng hãy nhớ rằng việc điều trị chính xác và đầy đủ do bác sĩ chỉ định là cần thiết:

Tham khảo bác sĩ: Nếu bạn nghi ngờ mình có hạ canxi máu, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác.

Kiểm tra định kỳ: Nếu bạn đã biết mình có xu hướng hạ canxi máu, hãy thường xuyên thực hiện kiểm tra y tế và theo dõi mức độ canxi trong máu.

Bổ sung canxi: Bác sĩ có thể đưa ra đề xuất về cách bổ sung canxi thông qua thực phẩm hoặc viên canxi nếu cần thiết.

Uống đủ nước: Hãy đảm bảo uống đủ nước để duy trì sự cân bằng khoáng chất trong cơ thể.

Uống đủ nước mỗi ngày để cân bằng khoáng chất

Kiểm soát vitamin D: Kiểm tra mức vitamin D trong cơ thể và nhận hướng dẫn từ bác sĩ về cách bổ sung nếu cần.

Hạn chế thức ăn gây thiếu canxi: Tránh tiêu thụ quá nhiều thức ăn chứa oxalate như rau bina, cải xoong, cà rốt, dứa và cà chua, vì oxalate có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi.

Tránh một số loại thuốc: Nếu thuốc bạn đang dùng gây hạ canxi máu, hãy thảo luận với bác sĩ về việc thay đổi liều lượng hoặc loại thuốc.

Điều chỉnh chế độ ăn uống: Hỏi ý kiến bác sĩ về cách điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp để cải thiện việc hấp thụ canxi.

Điều trị nguyên nhân gốc: Nếu hạ canxi máu là do các vấn đề sức khỏe khác, điều trị nguyên nhân gốc sẽ giúp cải thiện tình trạng.

Tuân thủ hướng dẫn bác sĩ: Quan trọng nhất là tuân thủ mọi chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ. Không tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc bổ sung canxi mà không được hướng dẫn.

Lưu ý rằng mức độ và cách xử lý hạ canxi máu sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể và tình trạng sức khỏe của từng người, do đó, việc tham khảo bác sĩ là bước đầu tiên và quan trọng nhất.

Nguồn: Trường Cao đẳng Y dược Pasteur