Cam thảo đất là dược liệu thường được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền. Là vị thuốc hỗ trợ làm lành các vết thương, thanh nhiệt, mát gan và có khả năng làm giảm đường huyết, cải thiện những triệu chứng do đường huyết cao ...
Tên khoa học: Seoparia dulcis.Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae).
1.1. Mô tả thực vật:
Cây thuộc loại thân thảo, mọc đứng, chiều cao khoảng 35 – 80 cm, thân nhẵn, nhiều nhánh.
Thân non có nhiều khía dọc. Thân về già hóa gỗ ở gốc, Rễ hình trụ to, màu nâu đỏ nhạt với nhiều rễ phụ.
Lá đơn , mọc đối thành 3 lá một vòng. Phiến lá thuôn hình trứng hoặc hình mác có răng cưa ở nửa phần trên của lá, lá không có lông.
Hoa mọc riêng lẻ ở các nách lá. Ở mỗi nách lá có khoảng 3 – 7 hoa nhỏ. Hoa màu trắng, nửa trên hoa có răng cưa, nửa dưới nguyên. Mùa ra hoa quả tháng 4 – 7
Quả nang hình cầu, nâu đen, trong chứa nhiều hạt nhỏ, ở kẽ lá.
1.2. Đặc điểm sinh trưởng và thu hái
Là thảo dược chủ yếu mọc hoang ở vùng nhiệt đới. độ ẩm cao, lượng mưa nhiều.mọc hoang khắp nơi ven bờ ruộng hoặc các bãi đất trống.
Ở Việt Nam, cây mọc hoang khắp nơi ở các tỉnh phía Nam
Cam thảo đất còn thấy ở Thái Lan, Ấn Độ, miền Nam Trung Quốc và cả châu Mỹ.
Thu hái: Toàn cây đều dùng làm thuốc.
Thời điểm thu hái tốt nhất từ tháng 6 đến tháng 8 hằng năm là.
Nhổ cả cây lẫn rễ đem rửa sạch đất cát, cắt ngắn, phơi thật khô, bảo quản để làm thuốc.
1.3. Bộ phận làm thuốc bào chế
Toàn thân Cam thảo đất (cả thân lá và rễ)
Chế biến: Rửa sạch, loại bỏ các tạp chất, rồi cắt thành đoạn nhỏ, vi sao.
1.4. Bảo quản
Cất giữ nơi khô ráo, tránh ẩm hay mối mọt. Hoặc cho vào túi P.E để bảo quản và sử dụng dần.
Dược liệu Cam thảo đất khô
2. Thành phần hóa học
Toàn thân cây có chứa nhiều hoạt chất như: alcaloid, tanin, flavonoid, acid hữu cơ…
Ngoài ra, còn có một hoạt chất Amellin và nhiều Axiit Silicic.
Thân cây có chứa một chất dầu gồm các thành phần như: Scopariol, Manitol, Dulciol, Glucose.
Rễ có chứa Manitol, Bsitosterol. Hexcoxinol
Lá có vị ngọt, không có hoạt chất giống như Cam thảo bắc (Trung thảo dược học III, 1997).
3. Tác dụng - Công dụng
3.1. Y học hiện đại
Do hoạt chất Amellin nên có tác dụng làm giảm đường trong máu, hỗ trợ ổn định đường huyết. giúp cơ thể hòa tan chất xơ nhanh chóng, thúc đẩy tiêu hóa protein dễ dàng và mau lành vết thương.
alcaloid trong cây có chứa lượng nhỏ morphin, cocaine… Chúng giúp giảm đau, hạ huyết áp, ức chế và tiêu diệt vi khuẩn…
Ngoài ra, còn chứa tinh dầu dulciol và maniol có công dụng bổ phế, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc…
3.2. Y học cổ truyền
Theo Đông y: là vị thuốc có vị ngọt đắng, tính mát.
Quy vào kinh: Tỳ, Vị, Phế, Can.
Tác dụng:
Giúp nhuận phế, thanh nhiệt, mát gan, giải độc cơ thể.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường và giảm huyết áp.
Lợi tiểu, giải cảm. kiện tỳ
Thúc đẩy tiêu hóa, đặc biệt là protein
Chữa trị viêm họng, ho và cảm lạnh.
Giúp chữa trị các chứng nhiệt miệng hay rôm sảy ở trẻ em.
3.3. Cách dùng và liều dùng
Thảo dược được dùng theo nhiều cách khác nhau.
Có thể dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.
Dùng tươi: 20 – 40 g mỗi ngày.
Dùng khô: 8 – 12 g mỗi ngày.
Sử dụng Cam thảo đất cho các đối tượng:
Người bị đái tháo đường tuýp 2.
Người bị ho, sổ mũi ,cảm cúm, do lạnh.
Tăng men gan, nóng gan.
4. Một số bài thuốc kinh nghiệm
4.1. Chữa trị cảm cúm, ho, sốt
Cam thảo đất 20 g, Kinh giới 15 g, Bạc hà 10 g,
Đem sắc uống .Ngày 1 thang
4.2. Hỗ trợ chữa trị bệnh đái tháo đường
Cam thảo đất , Diệp hạ châu mỗi vị đồng lượng 10 g,
Sắc với nước để uống. Uống mỗi ngày 2 thang.
Cam thảo đất sắc thuốc uống
4.3. Trị tiểu tiện không lợi
Dùng Cam thảo đất 15 g, Râu ngô và hạt Mã đề, mỗi vị đồng lượng 12 g,
sắc uống. Mỗi ngày uống 1 thang.
4.4. Chữa trị nóng gan, phiền nhiệt
Cam thảo nam 20g, thêm đường cát, chưng cách thủy, lọc loại bỏ bã, dùng nước để uống.
Cam thảo đất và bông mã đề mỗi vị 15g; Kim ngân hoa, ké đầu ngựa mỗi vị 20g,
Đun nước ống trong ngày, uống liền 30 ngày bệnh sẽ lui.
4.5. Chữa trị mụn nhọt
Cam thảo đất 15g, sài đất 15g, Kim ngân hoa 20g, râu ngô 20g, diệp hạ châu 20g.
Sắc uống trong ngày chia 2 lần sáng chiều.
Khi dùng thuốc cần kiêng bia rượu, hạn chế đồ ăn cay nóng.
4.6.Chữa trị sốt phát ban trong bệnh sốt xuất hyết độ 1
Cam thảo đất 15g, sài đất 15 g, cỏ nhọ nồi tươi 15g, trắc bách diệp 12g, cát căn 20g.
Sắc uống trong ngày chia 2 lần sáng chiều.
4.7. Chữa trị bệnh lỵ mãn
Cam thảo đất 15g, lá mơ lông tím 20g, rau sam 30g, cỏ sữa lá nhỏ 20g.
Tất cả đem sao vàng hạ thổ, cho vào 1 thang, sắc với 500ml nước còn lại 300ml,
Uống chia 2 lần/ngày, sáng chiều.
4.8.Giải độc bia rượu do hay phải uống bia rượu nhiều
Cam thảo đất 30g,Cà gai leo 30g, diệp hạ châu 50g, cây kim tiền thảo50g,
Đem đun nước uống hằng ngày, giúp giải độc cơ thể, làm mát gan thận.
5. Một số lưu ý khi sử dụng
Mặc dù là một loại thảo dược lành tính, không độc nhưng nếu dùng quá liều cũng sẽ gây ra các triệu chứng khó chịu như: tiêu chảy, phù nề, rối loạn tiêu hóa, chóng mặt…
Có thể đun nước uống thay trà mỗi ngày nhưng nên dùng lượng vừa phải.
Nếu dùng liên tục trong 3 - 5 ngày thì hãy ngưng một ngày rồi dùng lại bình thường.
Theo tin tức y dược cam thảo đất là một vị thuốc y học cổ truyền được sử dụng từ rất lâu trong dân gian. Với nhiều tác dụng quý mà dược liệu này đem lại rong các bài thuốc chữa bệnh cũng như cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, để an toàn cho sức khỏe có thể phát huy hết công dụng của vị thuốc, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc chuyên môn để kiểm soát rủi ro và những tác dụng không mong muốn trong quá trình sử dụng./.
Nhóm thuốc Nitrat là những thuốc được sử dụng phổ biến trong phòng ngừa và điều trị cơn đau thắt ngực. Người bệnh cần lưu ý tuân theo chỉ định của thầy thuốc, giúp phòng tránh các tác hại mà nhóm thuốc này có thể gây ra.
Có lẽ Cà phê không còn xa lạ với chúng ta và caffeine cũng thế. Chúng ta thường tìm thấy caffein trong cà phê, trà,… Liệu rằng chúng có tốt cho cơ thể của chúng ta vì thế hãy cùng tìm hiểu về những ảnh hưởng của caffeine mang đến.
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng của phụ nữ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy, các dấu hiệu của ung thư cổ tử cung là gì?
Thuốc lợi tiểu Thiazide được sử dụng nhằm mục đích gia tăng khả năng đào thải nước, muối ở thận, hỗ trợ điều trị phù nề liên quan đến suy tim mạn tính, tăng huyết áp, xơ gan, rối loạn chức năng thận. Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng thuốc lợi tiểu Thiazide cũng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn cần lưu ý.
