Suy dinh dưỡng là tình trạng không còn quá xa lạ với chúng ta, nhất là ở trẻ em thì tình trạng này xảy ra khá phổ biến. Vậy làm thế nào để xây dựng một chế độ ăn cân bằng cho người suy dinh dưỡng?
Suy dinh dưỡng là tình trạng không còn quá xa lạ với chúng ta, nhất là ở trẻ em thì tình trạng này xảy ra khá phổ biến. Vậy làm thế nào để xây dựng một chế độ ăn cân bằng cho người suy dinh dưỡng?
Suy dinh dưỡng là tình trạng phổ biến ở trẻ em
Nguyên nhân suy dinh dưỡng có thể bao gồm:
Thiếu dinh dưỡng: Không cung cấp đủ lượng calo, protein, vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết để duy trì sức khỏe và hoạt động của cơ thể.
Tiêu thụ thực phẩm không đủ chất dinh dưỡng: Ăn ít hoặc không tiêu thụ đủ loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, như rau quả, thực phẩm giàu đạm và ngũ cốc nguyên hạt
Tiêu thụ thực phẩm không cân đối: Ưu tiên tiêu thụ thực phẩm giàu calo như thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn hoặc thực phẩm có nhiều đường và chất béo, gây thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng khác.
Bệnh lý hoặc tình trạng sức khỏe: Các bệnh lý như bệnh tiêu chảy, bệnh viêm ruột, bệnh gan, bệnh tim mạch và ung thư có thể gây mất năng lượng và hấp thụ chất dinh dưỡng không hiệu quả.
Rối loạn ăn uống: Những rối loạn như bệnh anorexia, bulemia hoặc rối loạn ăn chọn lọc có thể dẫn đến suy dinh dưỡng do việc giảm lượng calo và chất dinh dưỡng cần thiết.
Tuổi già: Người cao tuổi thường gặp khó khăn trong việc tiêu thụ và hấp thụ đủ chất dinh dưỡng từ thực phẩm, đồng thời có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn.
Nghèo đói và điều kiện sống kém: Những điều kiện kinh tế khó khăn, thiếu thực phẩm hoặc không có điều kiện tiếp cận với thực phẩm giàu dinh dưỡng có thể dẫn đến suy dinh dưỡng.
Stress và trạng thái tâm lý: Stress, trầm cảm, lo lắng và áp lực tâm lý có thể làm mất khẩu appetit và ảnh hưởng đến việc tiêu thụ đủ chất dinh dưỡng.
Suy giảm chức năng tiêu hóa: Một số rối loạn tiêu hóa như bệnh viêm ruột, chảy máu tiêu hóa, hoặc khó tiêu hóa cũng có thể gây suy dinh dưỡng do khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng bị giảm.
Thuốc và liệu pháp: Sử dụng thuốc, liệu pháp điều trị hoặc phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ và tiêu hóa chất dinh dưỡng, dẫn đến suy dinh dưỡng.
Chế độ ăn cân bằng cho người suy dinh dưỡng nhằm cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể. Dưới đây là một số nguyên tắc và gợi ý về chế độ ăn cân bằng cho người suy dinh dưỡng:
Tăng cung cấp calo: Tiêu thụ đủ lượng calo cần thiết để duy trì trọng lượng và hoạt động hàng ngày. Tùy thuộc vào mức độ suy dinh dưỡng, sẽ có lượng calo cần tăng lên so với nhu cầu hàng ngày.
Cung cấp đủ protein: Bổ sung protein chất lượng cao để duy trì cơ bắp và phục hồi sức khỏe. Chọn thực phẩm giàu protein như thịt, cá, đậu, hạt, sữa và sản phẩm từ sữa.
Đa dạng hóa chế độ ăn: Bao gồm đủ các nhóm thực phẩm như rau quả, ngũ cốc, protein động vật và thực vật, sản phẩm từ sữa và chất béo lành mạnh. Đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.
Ngũ cốc là thực phẩm cần thiết cho người suy dinh dưỡng
Tăng tiêu thụ rau quả: Rau quả giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất. Bao gồm nhiều loại rau quả tươi, hạt, và nước ép trái cây tự nhiên để tăng cường lượng chất dinh dưỡng.
Ưu tiên thực phẩm nguyên chất: Tránh thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán và thực phẩm có nhiều đường và chất béo không tốt. Hạn chế thức ăn có thành phần chất bảo quản và phẩm màu nhân tạo.
Chia nhỏ khẩu phần ăn: Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn ít bữa lớn để tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng và cải thiện tiêu hóa.
Hạn chế đồ uống có cồn và caffein: Rượu, bia, cà phê và nước ngọt có thể làm mất nhu cầu ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ lượng nước hàng ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể.
Hạn chế muối: Giảm tiêu thụ muối để tránh tình trạng lưu thông nước và chống phù nề.
Tư vấn chuyên gia dinh dưỡng: Tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để tạo ra một chế độ ăn cân bằng phù hợp với tình trạng suy dinh dưỡng của bạn.
Chú ý: Để có chế độ ăn phù hợp và an toàn cho sức khỏe, luôn tư vấn với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn.
Nguồn: Trường Cao đẳng Y dược Pasteur