Điều chỉnh hay bỏ phương thức xét tuyển sớm?

• Bộ GD-ĐT điều chỉnh cách thức thi chứng chỉ tiếng Anh quốc tế PEIC
• Năm 2025 nhiều trường đại học dự kiến sẽ giảm, bỏ xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT
• Nhà trường phải công khai đường dây nóng tiếp nhận thông tin về tuyển sinh

Thông tin từ Ban Tuyển sinh Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, Theo dự kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), từ mùa tuyển sinh năm 2025, tỷ lệ xét tuyển sớm sẽ được giới hạn ở mức không quá 20% tổng chỉ tiêu. Giải thích về quy định này, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn cho rằng hình thức xét tuyển sớm trong thời gian qua đã gây ra nhiều xáo trộn, ảnh hưởng đến quá trình tuyển sinh.

Nhiều xáo trộn, bất công

Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, trong quá trình xét tuyển, các trường thường không thể dự đoán chính xác tình trạng thí sinh ảo. Điều này dẫn đến tâm lý muốn xét tuyển sớm để đảm bảo đủ chỉ tiêu, khiến việc xác định điểm chuẩn trở nên thiếu chắc chắn.

Thông thường, các trường có xu hướng hạ thấp điểm chuẩn trong xét tuyển sớm để thu hút nhiều thí sinh hơn. Hệ quả là, trong đợt tuyển sinh chính, điểm chuẩn của một số ngành tăng đột biến, tạo nên sự thiếu công bằng.

Sự bất công này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng tuyển sinh. Chẳng hạn, có những thí sinh đạt 25 điểm, vốn có cơ hội trúng tuyển, nhưng cuối cùng lại bị loại khi điểm chuẩn tăng lên 26 điểm do các thí sinh đã được xét tuyển sớm.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, việc xét tuyển sớm đã dẫn đến tình trạng nhiều học sinh tham gia xét tuyển đại học khi chưa hoàn thành chương trình lớp 12, gây ra sự không công bằng. Cụ thể, thí sinh trúng tuyển sớm chỉ dựa trên kết quả học tập của 5 học kỳ, trong khi tất cả học sinh phải hoàn thành chương trình trung học phổ thông vào tháng 5.

Một tác động tiêu cực khác là nhiều học sinh, sau khi biết mình đã trúng tuyển, mất động lực học tập tại trường phổ thông. Một số em đến lớp chỉ để ngồi chơi hoặc thậm chí không đến lớp, vì đã chắc chắn kết quả tuyển sinh. Chương trình giáo dục phổ thông kéo dài 6 học kỳ, nếu bỏ qua một học kỳ, chất lượng đầu ra khó có thể được đảm bảo.

Thứ trưởng cũng nhấn mạnh rằng vấn đề này đặc biệt rõ nét ở học sinh các trường chuyên. Nhiều em, sau khi trúng tuyển vào đại học ngay từ lớp 10, chỉ tập trung học những môn mình yêu thích, bỏ qua các môn học khác, dẫn đến sự thiếu toàn diện trong quá trình phát triển.

Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, Bộ GD-ĐT đã tiếp thu ý kiến đóng góp và rút ra bài học từ thực tiễn. Khi giới hạn tỉ lệ xét tuyển sớm ở mức 20% chỉ tiêu, chỉ những học sinh thực sự nổi bật mới được tuyển thẳng hoặc xét tuyển sớm. Phần lớn các thí sinh sẽ tham gia kỳ thi chính của bộ, đảm bảo tính công bằng. Với giới hạn này, tỷ lệ trúng tuyển sớm sẽ ở mức khoảng 5%-7%, tạo điều kiện cho các thí sinh tập trung vào một môi trường xét tuyển bình đẳng hơn.

Bỏ hay là điều chỉnh?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết thêm nhiều chuyên gia và nhà quản lý tuyển sinh đã đề xuất bỏ xét tuyển sớm để đảm bảo công bằng. Bộ GD-ĐT sẽ cân nhắc, xem xét việc giảm tỷ lệ hoặc loại bỏ hình thức này.

Tin tức từ phòng truyền thông Cao đẳng Dược TPHCM cho hay,  Tại buổi tọa đàm với các chuyên gia và đại diện cơ sở giáo dục, nhiều trường đại học đề nghị không chỉ giới hạn xét tuyển sớm ở mức 20% mà nên bỏ hoàn toàn.

TS Võ Thanh Hải, Phó Hiệu trưởng Đại học Duy Tân, nhận định nhiều học sinh trường chuyên chỉ tập trung học môn chuyên và môn xét tuyển, dẫn đến khó khăn khi học đại học, vốn đòi hỏi kiến thức toàn diện. Ông đề xuất chỉ giữ xét tuyển sớm cho học sinh đoạt giải quốc gia, quốc tế – nhóm thực sự xứng đáng được ưu tiên.

PGS-TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, cho rằng xét tuyển sớm gây "rối loạn" ở bậc phổ thông, khiến học sinh lớp 12 thường lơ là học tập sau Tết. Ông đề nghị loại bỏ hoàn toàn xét tuyển sớm để tạo sân chơi bình đẳng.

TS Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trường Đại học FPT, đề xuất không giới hạn tỷ lệ xét tuyển sớm nhưng yêu cầu công bố kết quả cùng thời điểm với đợt công bố chung, đảm bảo quyền tự chủ cho các trường và duy trì sự tập trung học tập của học sinh.