Lưu ý khi sử dụng thuốc chẹn kênh canxi trong điều trị cao huyết áp

• Những lưu ý khi sử dụng nhóm thuốc Nitrat điều trị cơn đau thắc ngực
• Lưu ý khi sử dụng thuốc Sulfonylurea điều trị đái tháo đường

1. Thuốc chẹn kênh canxi là gì?

Thuốc chẹn kênh canxi điều trị tăng huyết áp

DSCKI, cô Nguyễn Hồng Diễm – Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết: Thuốc chẹn kênh canxi còn được gọi là thuốc đối kháng canxi, có tên tiếng Anh là Calcium Channel Blocker – viết tắt là CCB. Thuốc chẹn kênh canxi có tac dụng hạ huyết áp bằng cách tác động trên cả động mạch mạnh, gây giãn mạch nhanh và mạnh, dẫn đến huyết áp giảm nhanh. Bện cạnh đó, thuốc chẹn kênh canxi còn có tác động trên cơ tim, làm tăng nhịp tim, không có lợi cho những bệnh nhân bị thiếu máu cơ tim.

Thuốc chẹn kênh canxi được chia thành 3 nhóm dựa trên cấu trúc phân tử và cơ chế hoạt động, bao gồm:

Dihydropyridine (DHP): Tác động chủ yếu ở động mạch;

Phenylalkylamine (non-DHP): Tác động chủ yếu trên cơ tim;

Benzothiazepine (non-DHP): Tác dụng trên cả cơ tim và động mạch.

Trong đó, nhóm dihydropyridine thường được ưu tiên sử dụng trong điều trị tăng huyết áp hơn hai nhóm Phenylalkylamine và Benzothiazepin (non-DHP).

Một số thuốc thuộc nhóm dihydropyridine thường gặp là: Amlodipine, Felodipine, Isradipine, Nicardipine, Nifedipine, Nimodipine.

Thuốc chẹn kênh canxi còn được chỉ định trong các trường hợp như đau thắt ngực, rối loạn nhịp tim.

2.Thuốc chẹn kênh canxi được sử dụng cho những trường hợp nào?

Các thuốc chẹn kênh canxi được sử dụng trong các trường hợp sau:

Điều trị tăng huyết áp: Thuốc làm giảm cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương trong cả bệnh tăng huyết áp và tăng huyết áp cơn.

Bệnh lý mạch vành: Nhóm Non–DHP được chỉ định trong điều trị cơn đau thắt ngực ổn định, đau thắt ngực do co thắt động mạch vành (prinzmetal), thiếu máu cơ tim thầm lặng. Có thể dùng nhóm Non–DHP phối hợp với các nhóm thuốc điều trị bệnh thiếu máu cơ tim cục bộ khác.

Điều trị loạn nhịp tim: Nhóm Non-DHP được chỉ định trong điều trị một số rối loạn nhịp như trường hợp nhịp nhanh xoang, ngoại tâm thu nhĩ.

Tăng áp động mạch phổi tiên phát.

Co mạch máu não sau xuất huyết dưới màng nhện (sử dụng nimodipine).

Bệnh cơ tim phì đại.

Bệnh đau nửa đầu Migraine.

Hội chứng Raynaud

3. Lưu ý sử dụng đúng cách các thuốc chẹn kênh canxi?

Khi sử dụng thuốc chẹn kênh canxi, người bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của các bác sĩ về liều dùng, cách dùng, thời gian điều trị để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Người bệnh nên tuân thủ đúng theo lịch tái khám trong quá trình sử dụng thuốc chẹn kênh canxi, để bác sĩ sẽ theo dõi được tình trạng đáp ứng điều trị với thuốc, có phương án xử lý kịp thời nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào xảy ra, kịp thời điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp với tình trạng cơ thể, giúp quá trình điều trị bằng thuốc hiệu quả hơn.

Lưu ý người bệnh bị đau tim dưới 6 tuần trước không nên dùng thuốc đối kháng canxi.

Người bệnh bị suy tim, rối loạn hệ thống dẫn truyền tim (rối loạn nhịp tim) hoặc rối loạn tuần hoàn cấp tính của tim không nên dùng thuốc đối kháng canxi.

Không dùng thuốc đối kháng canxi trong thời gian mang thai.

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc chẹn kênh canxi, ngườii bệnh nên cung cấp tất cả các thông tin cho bác sĩ điều trị biết bao gồm các loại thuốc đang sử dụng kể cả kê đơn và không kê đơn, để tránh trường hợp xảy ra những phản ứng nguy hiểm.

Người bệnh nển cung cấp những vấn đề tình trạng sức khoẻ đang gặp phải cho bác sĩ điều trị, nhất là các biểu hiện liên quan tới bệnh lý tim mạch, mạch máu, bệnh thận hoặc gan, giúp bác sĩ sẽ dễ dàng điều chỉnh đơn thuốc phù hợp nhất với thể trạng người bệnh.

4. Chống chỉ định và thận trọng cần lưu ý của thuốc chẹn kênh canxi?

Chống chỉ định đối với nhóm thuốc chẹn kênh canxi DHP:

• Hẹp động mạch chủ
• Bệnh phì đại cơ tim
• Suy tim nặng
• Đau thắt ngực không ổn định

Chống chỉ định của đối với nhóm thuốc chẹn kênh canxi Non-DHP:

• Suy tim tâm thu
• Hội chứng yếu nút xoang
• Block nhĩ - thất
• Nhịp tim chậm

Sử dụng thuốc chẹn kênh canxi theo chỉ định của bác sĩ

5. Những tác dụng phụ cần lưu ý của thuốc chẹn kênh canxi?

Một số tác dụng phụ thuốc chẹn kênh canxi, điển hình như: Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, tụt huyết áp, huyết áp thấp, táo bón hoặc tiêu chảy, ợ nóng, dị ứng, nổi mẩn da, đỏ bừng mặt, mệt mỏi, làm rối loạn nhịp tim, gây khô miệng, sưng phù mắt cá chân, bàn chân, cẳng chân, trào ngược dạ dày thực quản.

6. Những tương tác thuốc cần lưu ý của thuốc chẹn kênh canxi?

Bưởi chùm: Khi đang dùng thuốc chẹn kênh canxi, dùng trái bưởi chùm hoặc nước ép bưỡi chùm, có thể can thiệp vào quá trình bài tiết của thuốc, ảnh hưởng đến nồng độ thuốc trong huyết tương. Nếu ăn loại thực phẩm này cách thời gian sử dụng thuốc ít nhất 4 tiếng.

Rượu: Nếu sử dụng trong quá trình điều trị bằng thuốc chẹn kênh canxi, làm giảm tác dụng của thuốc chẹn kênh canxi, tăng các tác dụng phụ cũng sẽ nghiêm trọng hơn.

Các loại thuốc điều trị huyết áp khác: Nếu sử dụng đồng thời với thuốc chẹn kênh canxi, gây ra tình trạng huyết áp bị giảm đột ngột. Tránh kết hợp chung.

Một số thuốc hoặc thực phẩm chức năng: Dùng đồng thời với thuốc chẹn kênh canxi, có thể gây ra các tương tác bất lợi cho người bệnh.

Tóm lại, thuốc ức chế men chuyển được xem là một trong những thuốc có tác dụng rất hiệu quả trong việc duy trì huyết áp bình thường và một trái tim khỏe mạnh. Người bệnh cần lưu ý sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả điều trị.

DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM

Nguồn: Tin tức Y Dược - Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur