Tầm soát ung thư là quá trình kiểm tra hoặc xét nghiệm sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện bệnh ung thư ở giai đoạn sớm, ngay cả khi người được tầm soát chưa xuất hiện triệu chứng nào. Mục tiêu chính của tầm soát ung thư là giảm tỷ lệ tử vong do ung thư thông qua việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, trước khi bệnh phát triển nặng nề hơn. Quá trình này bao gồm việc sử dụng các phương pháp xét nghiệm khác nhau, như siêu âm, X-quang, MRI, các xét nghiệm máu, hoặc các xét nghiệm đặc biệt khác tùy thuộc vào loại ung thư cần tìm kiếm. Tầm soát ung thư có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ tử vong do một số loại ung thư nhất định bằng cách phát hiện bệnh ở giai đoạn có thể điều trị được.
Tầm soát ung thư là phương pháp nhằm chẩn đoán ung thư giai đoạn sớm
Sự quan trọng của việc tầm soát ung thư
Tư vấn tuyển sinh và truyền thông Cao đẳng Y Dược TPHCM cập nhật: Việc tầm soát ung thư đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng bởi nhiều lý do:
Phát hiện sớm: Tầm soát có khả năng phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, thậm chí trước khi có triệu chứng. Điều này tăng cơ hội điều trị thành công, giảm tỷ lệ tử vong.
Giảm chi phí điều trị: Ung thư được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm thường yêu cầu ít can thiệp y tế phức tạp hơn, từ đó giảm bớt gánh nặng tài chính cho bệnh nhân và hệ thống y tế.
Tăng tỷ lệ sống sót: Các chương trình tầm soát đã chứng minh khả năng tăng tỷ lệ sống sót cho nhiều loại ung thư, như ung thư vú, ung thư cổ tử cung, và ung thư đại trực tràng.
Giảm sự tiến triển của bệnh: Tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm các thay đổi tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn đầu, cho phép can thiệp kịp thời để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
Nâng cao nhận thức về sức khỏe: Quá trình tầm soát cũng giúp nâng cao nhận thức và kiến thức về ung thư trong cộng đồng, từ đó khuyến khích mọi người duy trì lối sống lành mạnh và tham gia vào các hoạt động phòng chống ung thư.
Tùy biến phương pháp điều trị: Phát hiện ung thư sớm cũng mở ra khả năng tùy biến phương pháp điều trị dựa trên đặc điểm cụ thể của từng bệnh nhân và giai đoạn bệnh, từ đó tối ưu hóa hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ.
Tối ưu hóa nguồn lực y tế: Tầm soát ung thư giúp hệ thống y tế phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả hơn, tập trung vào việc ngăn chặn và điều trị bệnh ở giai đoạn đầu, thay vì chi tiêu lớn cho các trường hợp nặng và khó điều trị hơn.
Tóm lại, tầm soát ung thư giữ một vai trò thiết yếu trong việc cải thiện tỷ lệ sống và chất lượng cuộc sống cho những người bị ảnh hưởng bởi ung thư, đồng thời giúp giảm bớt gánh nặng về mặt tài chính và tinh thần cho bệnh nhân, gia đình họ, và xã hội.
Các phương pháp tầm soát ung thư phổ biến
Các phương pháp tầm soát ung thư phổ biến bao gồm một loạt các phương pháp được thiết kế để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, thậm chí trước khi bệnh nhân bắt đầu xuất hiện triệu chứng. Dưới đây là một số xét nghiệm tầm soát ung thư thông dụng:
Mammography (Chụp X-quang vú): Dùng để tầm soát ung thư vú ở phụ nữ, đặc biệt là những người trong độ tuổi từ 50 đến 74.
Pap smear (Tế bào học cổ tử cung): Giúp phát hiện sớm các thay đổi tế bào tiền ung thư và ung thư cổ tử cung ở phụ nữ.
HPV testing (Xét nghiệm virus HPV): Dùng để phát hiện nhiễm human papillomavirus, một yếu tố nguy cơ cao của ung thư cổ tử cung.
Colonoscopy (Nội soi đại tràng): Phát hiện ung thư đại tràng và trực tràng, cũng như polyp có thể tiến triển thành ung thư.
Xét nghiệm PSA giúp chẩn đoán sớm ung thư tuyến tiền liệt ở nam
Fecal occult blood test (FOBT) và Fecal immunochemical test (FIT): Xét nghiệm phân để phát hiện máu ẩn, có thể là dấu hiệu của ung thư đại tràng.
Low-dose computed tomography (LDCT) của lồng ngực: Dùng để tầm soát ung thư phổi ở những người có nguy cơ cao, như những người hút thuốc lâu năm.
PSA testing (Xét nghiệm antigen cụ thể của tuyến tiền liệt): Dùng để tầm soát ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới, dù việc sử dụng xét nghiệm này cần được cân nhắc kỹ lưỡng vì nguy cơ của việc chẩn đoán quá mức.
Ultrasound (Siêu âm): Đôi khi được sử dụng để tầm soát ung thư ở các bộ phận cụ thể như gan, tuyến giáp, hoặc buồng trứng, tùy thuộc vào yếu tố nguy cơ và triệu chứng của bệnh nhân.
Skin checks (Kiểm tra da): Đánh giá các nốt ruồi, vết thương không lành, hoặc thay đổi da mới để phát hiện sớm ung thư da, bao gồm melanoma.
Genetic testing (Xét nghiệm gen): Dành cho những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư, giúp phát hiện nguy cơ cao dựa trên đột biến gen cụ thể.
Mỗi phương pháp tầm soát có chỉ định và hạn chế riêng, vì vậy quyết định sử dụng phương pháp nào nên dựa trên lời khuyên của bác sĩ, tuổi tác, tiền sử gia đình, và các yếu tố nguy cơ cá nhân khác.
Tăng huyết áp phổi (PH) là một tình trạng nghiêm trọng gây ra huyết áp cao trong các động mạch trong phổi và có thể ảnh hưởng đến bên phải tim của bạn.
Viêm cột sống dính khớp (VCSDK) là bệnh viêm mạn tính, đặc trưng bởi đau và cứng cột sống tiến triển. Đây là bệnh lý phổ biến trong nhóm cột sống huyết thanh âm tính, bao gồm VCSDK, viêm khớp phản ứng, viêm khớp vảy nến và tổn thương khớp do bệnh viêm ruột.
Do triệu chứng ALS khởi phát chậm và tiến triển từ từ, việc phát hiện ban đầu gặp khó khăn. Chẩn đoán cần loại trừ nhiều bệnh tương tự nên thường mất thời gian mới xác định chính xác.
Cây kế sữa (Cúc gai, Kế thánh) là thảo dược họ Cúc, phổ biến ở Địa Trung Hải. Chứa silymarin chống oxy hóa mạnh, cây hỗ trợ điều trị bệnh gan, tiểu đường, xơ vữa động mạch và ung thư.
