5 loại Virus tiềm ẩn có thể được kích hoạt lại

• Cenditan thuốc điều trị táo bón, trĩ và những lưu ý khi sử dụng
• Bạn đang phá hỏng mái tóc của mình như thế nào
• Những phương pháp điều trị đau họng bạn cần biết

5 loại Virus tiềm ẩn có thể được kích hoạt lại

Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Virus là vi sinh vật thường nhỏ hơn nhiều so với vi khuẩn và nhiều hơn vi khuẩn gấp 10 lần. Nhiễm virus là một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất ảnh hưởng đến loài người. Chúng bao gồm AIDS, COVID-19, đậu mùa, sởi, Ebola và cúm lợn H1N1. Thuốc kháng sinh không thể tiêu diệt virus. Tuy nhiên, thuốc kháng virus và vaccine có thể ngăn ngừa nhiễm virus hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của các bệnh do virus. 

Hầu hết các trường hợp nhiễm virus đều khỏi sau vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, một số virus có thể tồn tại trong cơ thể sau lần lây nhiễm đầu tiên và người bị nhiễm có thể trải qua quá trình kích hoạt lại virus sau đó. 

Virus sao chép như thế nào?

Virus không thể tự sao chép một mình, nghĩa là nó không thể nhân lên, sinh sản hoặc phát triển bên ngoài cơ thể vật chủ. Virus lây nhiễm tế bào người và sử dụng các thành phần của tế bào chủ để tạo bản sao của chính chúng. Vòng đời của virus thường dẫn đến cái chết của tế bào vật chủ và gây ra các triệu chứng bệnh ở người bị nhiễm bệnh. Những bệnh nhiễm virus này được gọi là nhiễm trùng lytic vì chúng gây ra hiện tượng “ly giải” hoặc phân hủy các tế bào bị nhiễm bệnh.

Virus tiềm ẩn là gì?

Hầu hết các loại virus đều bị tiêu diệt khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công chúng. Tuy nhiên, một số virus là virus tiềm ẩn. Chúng có thể tồn tại trong cơ thể và bước vào giai đoạn được gọi là “giai đoạn tiềm ẩn”. Đây là giai đoạn virus không hoạt động, nghĩa là virus không hoạt động hoặc không hoạt động và không chủ động sao chép hoặc nhân lên. Virus không giết chết hoặc thậm chí làm hỏng tế bào vật chủ trong giai đoạn virus tiềm ẩn. Tuy nhiên, bộ gen của virus (vật liệu di truyền) và các phần tử virus lây nhiễm vẫn còn trong cơ thể.

Vào một ngày sau đó, đôi khi thậm chí nhiều năm sau lần nhiễm trùng đầu tiên, ổ chứa virus tiềm ẩn còn sót lại trong cơ thể có thể trải qua quá trình kích hoạt lại và quay trở lại giai đoạn sao chép tích cực. Việc kích hoạt lại có thể được kích hoạt bởi các yếu tố bên ngoài hoặc bên trong hoặc kết hợp cả hai. 

Nhiễm trùng dai dẳng so với nhiễm trùng tiềm ẩn

Ngoài ra còn có một thứ gọi là nhiễm trùng dai dẳng khác với nhiễm trùng tiềm ẩn. Giống như virus tiềm ẩn, virus dai dẳng không bị loại khỏi cơ thể vật chủ sau lần lây nhiễm đầu tiên. Gen virus vẫn còn trong một số tế bào và tiếp tục sao chép một cách chậm rãi và âm thầm. Do đó, cá thể bị nhiễm trải qua quá trình lây nhiễm dai dẳng, nhưng do quá trình sao chép ở mức thấp nên không có bất kỳ thiệt hại quá mức nào đối với tế bào chủ. Một ví dụ về virus dai dẳng là virus Hepatitis B (Virus gây viêm gan B)

Nguyên nhân kích hoạt lại Virus

Virus tiềm ẩn có thể được kích hoạt lại do một số yếu tố căng thẳng, chẳng hạn như nhiễm trùng, bao gồm nhiễm virus do virus khác, chấn thương, sốt hoặc điều trị bằng liệu pháp ức chế miễn dịch hoặc chống ung thư. Về cơ bản, một loại virus tiềm ẩn có thể cảm nhận được rằng hệ thống miễn dịch của vật chủ bị tổn hại và được kích hoạt lại. Thông thường, việc kích hoạt lại một bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn xảy ra mà không có bất kỳ tác nhân bên trong hoặc bên ngoài nào. 

Virus nào có thể được kích hoạt lại

Một số virus được biết là trải qua thời gian ủ bệnh và kích hoạt lại virus được mô tả bên dưới.

• Virus Herpes Simplex

Đầu tiên trong danh sách các loại virus tiềm ẩn của chúng tôi là họ virus herpes. Virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) gây ra mụn rộp miệng (sốt phồng rộp hoặc vết loét lạnh trong và xung quanh miệng). Virus herpes simplex loại 2 (HSV-2) và HSV-1 đều gây ra mụn rộp sinh dục. Nhiễm trùng herpesvirus ở người là cực kỳ phổ biến. Virus herpes có thể gây nhiễm trùng tiềm ẩn trong các tế bào thần kinh của vật chủ. Nhiều yếu tố kích hoạt có thể dẫn đến sự tái hoạt động của virus tiềm ẩn HSV, chẳng hạn như phẫu thuật, kinh nguyệt và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời căng thẳng tâm lý, sốt.

• Virus Varicella Zoster (VZV)

Nhiễm virus với virus varicella-zoster gây ra bệnh thủy đậu (thủy đậu). Virus có thể tiềm ẩn trong các tế bào thần kinh trong nhiều năm. Việc kích hoạt lại virus varicella-zoster có thể dẫn đến bệnh herpes zoster (Bệnh Zona) gây đau đớn. Tuổi cao, ức chế miễn dịch (giảm phản ứng miễn dịch), căng thẳng về cảm xúc, các bệnh cấp tính hoặc mãn tính như ung thư hoặc nhiễm trùng và tái tiếp xúc với virus có thể dẫn đến sự tái hoạt động của virus VZV tiềm ẩn.

• Virus Epstein-Barr (EBV)

Virus Epstein-Barr gây ra bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng hay còn gọi là “mono”, một bệnh do virus phổ biến ở người. Sự tái hoạt động của virus tiềm ẩn có thể xảy ra ở những người đã nhiễm bệnh trước đó do căng thẳng tâm lý hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu. Sự tái hoạt động của virus đối với nhiễm trùng EBV cũng được thấy ở những người mắc bệnh ung thư, bệnh tự miễn, hội chứng mệt mỏi mãn tính,...

• Cytomegalovirus (CMV)

Đây là một bệnh nhiễm virus phổ biến thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào ở những người khỏe mạnh. Tuy nhiên, nhiễm CMV có thể gây tử vong ở những bệnh nhân bị ức chế miễn dịch, chẳng hạn như những người đã trải qua cấy ghép nội tạng hoặc cấy ghép tủy xương. Nguyên nhân phổ biến nhất của việc kích hoạt lại CMV là hệ thống miễn dịch bị suy yếu. Những người mắc các bệnh như HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch cũng dễ bị virus CMV tái hoạt động. 

• Human Immuno-deficiency Virus (Viết tắt là HIV- Virus gây suy giảm miễn dịch ở người)

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV- Human Immuno-deficiency Virus) là một loại virus tấn công hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nhiễm HIV tiềm ẩn có thể tồn tại lâu trước khi virus hoạt động và bắt đầu gây ra các triệu chứng. Thật vậy, thời gian ủ bệnh của virus có thể kéo dài 10-15 năm, trong thời gian đó HIV không hoạt động. Các tình trạng căng thẳng, chẳng hạn như tình trạng viêm nhiễm, khối u hoặc đồng nhiễm các loại virus khác, có thể kích hoạt lại virus tiềm ẩn.

Human Immuno-deficiency Virus

Còn SARS-COV-2 thì sao? Nó có thể trải qua quá trình kích hoạt lại Virus?

Nghiên cứu về SARS-CoV-2, virus gây bệnh COVID-19, vẫn đang tiếp tục. Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm đang nghiên cứu hành vi của nó để tìm hiểu xem loại virus này có thể tồn tại tiềm ẩn trong cơ thể con người hay không. Nghiên cứu ban đầu cho thấy rằng virus có thể gây nhiễm virus tiềm ẩn, tức là những người được cho là đã khỏi COVID-19 có thể xét nghiệm dương tính trở lại do virus tái hoạt động chứ không phải tái nhiễm. Một người bị nhiễm trùng tái hoạt động có khả năng gây lây lan virus.

COVID “long haulers”, đặc biệt là những người khỏe mạnh trước đây đang trải qua các triệu chứng lâu dài sau COVID, được các nhà khoa học đặc biệt quan tâm. Các nhà nghiên cứu đang cố gắng tìm hiểu xem liệu các triệu chứng kéo dài có phải là do cơ thể họ không thể đưa virus vào trạng thái không hoạt động hay không. Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu SARS-CoV-2 có thực sự là một loại virus có thể trải qua quá trình tái kích hoạt virus tiềm ẩn hay không.

Kết thúc

Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Virus gây ra một số bệnh nhiễm trùng nguy hiểm nhất ở người. Một số virus gây bệnh nặng rồi vĩnh viễn biến mất khỏi cơ thể vật chủ. Tuy nhiên, các loại virus khác có thể gây ra nhiễm trùng lytic ban đầu (nhiễm trùng hoạt động) trong thời gian đó virus tích cực nhân lên, sau đó là một giai đoạn tiềm ẩn khi virus chuyển sang giai đoạn không hoạt động, không gây ra triệu chứng. Nhiều yếu tố kích hoạt khác nhau có thể khiến virus tiềm ẩn quay trở lại giai đoạn lytic bằng cách trải qua quá trình kích hoạt lại. Các loại virus khác nhau được biết đến là virus tiềm ẩn, tức là virus bước vào giai đoạn tiềm ẩn sau lần nhiễm đầu tiên, bao gồm virus herpes simplex, virus varicella-zoster, virus Epstein-Barr, virus cytomegal và HIV. Những kiến thức được Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đưa lên có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn về virus.