• Tác động của trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas) đối với sức khỏe.

• Phương pháp nhịn ăn gián đoạn có tác dụng giảm cân?

Các tác nhân có thể gây bệnh uốn ván

Bệnh uốn ván là gì?

Theo chia sẻ từ Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM, bệnh uốn ván (Tetanus) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do ngoại độc tố (Tetanus exotoxin) của vi khuẩn uốn ván (Clostridium tetani) phát triển tại vết thương trong môi trường yếm khí. Triệu chứng của bệnh bao gồm cơn co cứng cơ, đau, chủ yếu tập trung ở các cơ nhai, mặt, gáy và sau đó lan rộng đến cơ thân.

Clostridium tetani, vi khuẩn Gram dương, di động tương đối trong môi trường yếm khí, tạo ra nha bào. Nha bào có hình cầu tròn hoặc dạng dùi trống, rất bền và có khả năng gây bệnh trong đất sau 5 năm. Dung dịch sát trùng có thể diệt nha bào sau 8-10 tiếng, và chúng chết sau khi đun sôi 30 phút.

Nha bào uốn ván thường xâm nhập qua vết thương sâu từ đất bẩn, cát, phân người hoặc súc vật. Cũng có trường hợp qua vết rách, vết bỏng, và tiêm chích nhiễm bẩn. Uốn ván sơ sinh có thể xuất hiện khi cắt dây rốn không đảm bảo vệ sinh hoặc khi trẻ không được chăm sóc rốn sạch sẽ, gạc băng rốn không vô khuẩn.

Các dấu hiệu của bệnh uốn ván qua các thời kì

Thời kỳ ủ bệnh:

Tính từ khi xuất hiện vết thương đến khi triệu chứng đầu tiên của bệnh uốn ván nổi lên, thường là cứng hàm, thời kỳ ủ bệnh kéo dài từ 3-21 ngày. Khoảng 15% trường hợp phát bệnh trong vòng 3 ngày, 10% sau 14 ngày, với thời gian trung bình là 7 ngày. Thời kỳ ủ bệnh ngắn hơn (< 7 ngày) thì thường làm nặng thêm bệnh.

Thời kỳ khởi phát:

Tính từ khi bắt đầu cứng hàm đến khi xuất hiện cơn co giật đầu tiên hoặc co thắt hầu họng – thanh quản, thường kéo dài từ 1-7 ngày. Bệnh càng nặng khi thời gian khởi phát ngắn hơn (< 48 giờ).

Triệu chứng khởi đầu bao gồm cứng hàm, mệt mỏi hàm, nói khó, nuốt khó, khó nhai, và khi áp dụng áp lực lên hàm, cảm giác cắn chặt hơn (trismus). Ngoài ra, người bệnh trải qua co cứng ở nhiều cơ khác nhau, như cơ mặt, cơ gáy, cơ lưng, cơ bụng, cơ ngực, cơ liên sườn, cơ chi trên và cơ chi dưới. Các cơn co cứng khiến người bệnh đau đớn, và có thể đi kèm với bồn chồn, sốt cao, vã mồ hôi và nhịp tim nhanh khi kích thích.

Thời kỳ toàn phát:

Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM, từ khi xuất hiện cơn co giật toàn thân hoặc co thắt hầu họng/thanh quản đầu tiên đến khi bắt đầu thời kỳ giảm nặng, thường kéo dài từ 1-3 tuần. Các biểu hiện bao gồm co cứng cơ toàn thân, đau khi kích thích, và vị trí uốn cong. Co thắt thanh quản gây khó thở, tím tái, và có thể dẫn đến suy hô hấp, ngừng tim. Cơn co giật toàn thân xuất hiện tự nhiên, kéo dài và có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm.

Thời kỳ lui bệnh:

Bắt đầu khi các cơn co giật bắt đầu giảm dần, thời kỳ này kéo dài từ vài tuần đến vài tháng tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh. Co cứng toàn thân giảm dần, miệng mở rộng, và phản xạ nuốt phục hồi.

Uốn ván ở trẻ sơ sinh:

Xuất hiện từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 28 sau sinh, thường khởi phát trong 2 tuần đầu. Triệu chứng bao gồm cứng hàm, làm trẻ không thể bú, co cứng toàn thân, và có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

Phương pháp phòng ngừa bệnh uốn ván

Để bảo vệ sức khỏe và tính mạng khỏi nguy cơ của bệnh uốn ván, phòng ngừa là hết sức quan trọng. Bệnh này có thể gây nguy hiểm và dễ lây nhiễm bất cứ lúc nào. Hiện nay, việc tiêm vắc xin phòng uốn ván được coi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Có nhiều loại vắc xin phù hợp cho mọi đối tượng, bao gồm trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người lớn. Việc tiêm vắc xin giúp ngăn chặn sự lây nhiễm, phòng tránh bệnh và giảm thiểu rủi ro tử vong do bệnh uốn ván.

Đối với trẻ nhỏ, có thể sử dụng vắc xin phối hợp chống uốn ván cùng với nhiều bệnh khác trong một lần tiêm. Trẻ em bắt đầu được phòng uốn ván từ 2 tháng tuổi thông qua vắc xin 6 trong 1. Cha mẹ nên đảm bảo tuân thủ lịch tiêm, đủ mũi và liều lượng để đạt hiệu suất phòng ngừa tối đa, giúp duy trì sức đề kháng ổn định chống lại bệnh.

Bên cạnh đó, khi có vết thương, quan trọng để rửa sạch và sát trùng vết thương. Vết thương nên được để hở và không nên bị kín để tránh nhiễm trùng. Nếu bị thương bởi vật nhọn như đinh, sắt hay gai, cần xử lý ngay lập tức và đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị phòng ngừa uốn ván. Việc duy trì sạch sẽ vết thương cũng quan trọng để tránh nguy cơ nhiễm trùng và tổn thương.

Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur