Giang mai, một bệnh lây truyền qua đường tình dục nguy hiểm, có khả năng lây nhiễm cao. Xét nghiệm giang mai là phương pháp hiệu quả, giúp phát hiện và điều trị bệnh kịp thời, ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng
Bệnh giang mai là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Bệnh này chủ yếu lây truyền qua đường quan hệ tình dục không an toàn, nhưng cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai hoặc qua tiếp xúc với vết thương nhiễm khuẩn. Giang mai được biết đến với khả năng gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Theo giảng viên tại khoa Xét nghiệm - Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết về bệnh giang mai có thể phát triển qua nhiều giai đoạn khác nhau:
Giai đoạn đầu (sơ kỳ): Đặc trưng bởi việc xuất hiện một hoặc nhiều ổ loét không đau tại chỗ vi khuẩn xâm nhập, thường là ở bộ phận sinh dục, hậu môn, hoặc miệng. Ổ loét này gọi là chancre, và nó xuất hiện khoảng 3 tuần sau khi nhiễm bệnh.
Giai đoạn thứ hai: Được biết đến với các triệu chứng như phát ban trên da, loét ở miệng hoặc bộ phận sinh dục, đau họng, và sưng hạch. Các triệu chứng này có thể biến mất sau vài tuần hoặc vài tháng, nhưng điều đó không có nghĩa là bệnh đã được chữa khỏi mà không cần điều trị.
Giai đoạn ẩn: Giai đoạn này không có triệu chứng, nhưng vi khuẩn vẫn còn trong cơ thể và có thể gây ra bệnh sau nhiều năm.
Giai đoạn muộn (cuối): Nếu không được điều trị, giang mai có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho tim, não, mắt, hệ thần kinh, xương, và các cơ quan khác. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Xét nghiệm và điều trị sớm bằng kháng sinh, thường là penicillin, là cách hiệu quả để chữa trị giang mai ở hầu hết các giai đoạn. Việc sử dụng bảo vệ như bao cao su trong quan hệ tình dục có thể giảm đáng kể nguy cơ lây nhiễm giang mai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
2. Đối tượng nào nên làm xét nghiệm giang mai
Xét nghiệm giang mai là quan trọng đối với việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh giang mai, giúp ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng và giảm lây lan của bệnh trong cộng đồng. Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM chia sẻ thêm về các đối tượng nên cân nhắc làm xét nghiệm giang mai:
Người có quan hệ tình dục không an toàn: Bất kỳ ai quan hệ tình dục không sử dụng bảo vệ hoặc có nhiều bạn tình nên làm xét nghiệm định kỳ.
Người nhiễm hoặc có nguy cơ nhiễm HIV: Việc nhiễm HIV làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bao gồm giang mai.
Người có bạn tình bị nhiễm giang mai: Nếu bạn tình của bạn được chẩn đoán mắc giang mai, bạn cần được xét nghiệm và có thể cần điều trị để tránh tái nhiễm.
Phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai nên được xét nghiệm giang mai như một phần của quản lý thai kỳ vì giang mai có thể truyền từ mẹ sang con và gây ra tổn thương nghiêm trọng cho thai nhi.
Người có triệu chứng của bệnh giang mai: Những người xuất hiện các triệu chứng như loét không đau ở bộ phận sinh dục, miệng hoặc hậu môn; phát ban trên cơ thể; đau họng; sưng hạch không rõ nguyên nhân; nên được xét nghiệm giang mai.
Người tham gia vào hành vi có rủi ro cao: Những người tham gia vào hành vi tình dục có rủi ro cao hoặc chia sẻ kim tiêm với người khác cũng nên được khuyến khích làm xét nghiệm giang mai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Nhân viên y tế khuyến cáo: Nếu bác sĩ hoặc nhân viên y tế khuyến cáo bạn nên làm xét nghiệm giang mai dựa trên lịch sử y tế hoặc hành vi cá nhân, bạn nên tuân thủ lời khuyên đó.
Nhìn chung, việc xét nghiệm giang mai là một phần quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe phòng ngừa, nhất là đối với những người thuộc các nhóm có nguy cơ cao nhiễm bệnh.
Xét nghiệm RPR là một xét nghiệm phổ biến giúp chẩn đoán giang mai
3. Các xét nghiệm giang mai phổ biến
Có một số xét nghiệm phổ biến được sử dụng để chẩn đoán bệnh giang mai. Dưới đây là các xét nghiệm thông thường:
Xét nghiệm nhanh (Rapid Plasma Reagin - RPR): Đây là một trong những xét nghiệm đầu tiên thường được thực hiện để phát hiện sự hiện diện của các kháng nguyên được tạo ra bởi vi khuẩn Treponema pallidum. Kết quả dương tính của RPR thường yêu cầu xác nhận bằng các phương pháp khác như xét nghiệm xác định kháng nguyên hoặc kháng thể.
Xét nghiệm RPR là một xét nghiệm phổ biến giúp chẩn đoán giang mai
Xét nghiệm xác định kháng nguyên (Treponemal tests): Các xét nghiệm như enzyme immunoassay (EIA) hoặc chemiluminescence immunoassay (CIA) được sử dụng để xác định sự hiện diện của kháng nguyên của vi khuẩn Treponema pallidum. Các loại xét nghiệm này thường chính xác hơn và không cần xác nhận nếu kết quả dương tính.
Xét nghiệm dựa trên kỹ thuật quang hóa (TP-PA - Treponema pallidum particle agglutination assay): Đây là một trong những xét nghiệm chính xác nhất để xác định sự hiện diện của kháng nguyên hoặc kháng thể của vi khuẩn Treponema pallidum.
Xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction): Xét nghiệm PCR có thể được sử dụng để phát hiện DNA của vi khuẩn Treponema pallidum trong mẫu dịch tiết hoặc mẫu máu.
Xét nghiệm từ mẫu dịch tiết hoặc mẫu máu: Các xét nghiệm này có thể bao gồm việc kiểm tra dịch tiết từ các ổ loét hoặc mẫu máu để phát hiện vi khuẩn hoặc kháng nguyên của vi khuẩn Treponema pallidum.
Xét nghiệm miễn dịch (Immunoassays): Các phương pháp miễn dịch khác nhau như ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) có thể được sử dụng để phát hiện kháng thể chống lại vi khuẩn Treponema pallidum trong mẫu máu.
Quá trình xét nghiệm cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ sở y tế và phương pháp chẩn đoán cụ thể mà bác sĩ hoặc nhà điều dưỡng quyết định sử dụng.
Tăng huyết áp phổi (PH) là một tình trạng nghiêm trọng gây ra huyết áp cao trong các động mạch trong phổi và có thể ảnh hưởng đến bên phải tim của bạn.
Viêm cột sống dính khớp (VCSDK) là bệnh viêm mạn tính, đặc trưng bởi đau và cứng cột sống tiến triển. Đây là bệnh lý phổ biến trong nhóm cột sống huyết thanh âm tính, bao gồm VCSDK, viêm khớp phản ứng, viêm khớp vảy nến và tổn thương khớp do bệnh viêm ruột.
Do triệu chứng ALS khởi phát chậm và tiến triển từ từ, việc phát hiện ban đầu gặp khó khăn. Chẩn đoán cần loại trừ nhiều bệnh tương tự nên thường mất thời gian mới xác định chính xác.
Cây kế sữa (Cúc gai, Kế thánh) là thảo dược họ Cúc, phổ biến ở Địa Trung Hải. Chứa silymarin chống oxy hóa mạnh, cây hỗ trợ điều trị bệnh gan, tiểu đường, xơ vữa động mạch và ung thư.
