Cây rẻ quạt (xạ can) là thảo dược quý, có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ trị viêm họng, ho và tăng cường sức đề kháng, giúp điều trị một số bệnh mãn tính hiệu quả.
Cây rẻ quạt (xạ can) là thảo dược quý, có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ trị viêm họng, ho và tăng cường sức đề kháng, giúp điều trị một số bệnh mãn tính hiệu quả.
Hãy cùng trường Cao đẳng Y Dược TPHCM tìm hiểu những lợi ích của vị thảo dược này nhé.!
Hình ảnh cây rẻ quạt
Cây rẻ quạt (Belamcanda chinensis), còn gọi là cây xạ can, chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Các thành phần nổi bật trong cây rẻ quạt bao gồm:
Isoflavonoid: Hoạt chất này có tính chất kháng viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa một số bệnh viêm nhiễm.
Tectoridin và Tectorigenin: Đây là các hợp chất có tác dụng ức chế vi khuẩn, đặc biệt là những vi khuẩn gây viêm họng và các bệnh nhiễm trùng hô hấp. Chúng cũng có khả năng chống oxy hóa mạnh, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
Flavonoid: Các hợp chất flavonoid trong cây rẻ quạt có khả năng chống viêm và chống oxy hóa, hỗ trợ giảm căng thẳng và bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Iridin: Đây là một glycoside có trong rễ cây rẻ quạt, có tác dụng làm giảm đau, kháng viêm và hỗ trợ hệ hô hấp.
Axit hữu cơ: Một số loại axit hữu cơ trong cây rẻ quạt có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu cổ họng, giảm các triệu chứng khó chịu khi bị viêm họng hoặc ho.
Tinh dầu: Tinh dầu của cây rẻ quạt chứa các hợp chất có mùi thơm dễ chịu và có khả năng kháng khuẩn nhẹ, giúp bảo vệ cơ thể trước các tác nhân gây bệnh.
Nhờ vào những thành phần dinh dưỡng và hoạt chất này, cây rẻ quạt được xem là một loại dược liệu quý với nhiều công dụng hỗ trợ điều trị các bệnh viêm nhiễm và bảo vệ sức khỏe tổng thể.
Cây rẻ quạt mang lại nhiều tác dụng sức khỏe nhờ vào các thành phần dược liệu quý trong cây. Dưới đây là một số lợi ích sức khỏe nổi bật mà cây rẻ quạt đem lại:
Hỗ trợ điều trị viêm họng và viêm amidan: Cây rẻ quạt chứa các hoạt chất có khả năng kháng viêm và kháng khuẩn, đặc biệt hiệu quả trong việc làm dịu các triệu chứng viêm họng và viêm amidan, giúp giảm đau và sưng tấy ở vùng cổ họng.
Kháng khuẩn và kháng viêm tự nhiên: Các hoạt chất flavonoid và isoflavonoid trong cây rẻ quạt có khả năng kháng khuẩn, giúp ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và các tác nhân gây viêm nhiễm. Điều này rất hữu ích cho những người hay gặp vấn đề về hô hấp và các bệnh nhiễm khuẩn.
Giảm ho và long đờm: Cây rẻ quạt có tác dụng làm giảm ho và hỗ trợ long đờm, làm sạch đường hô hấp, giúp dễ thở hơn, đặc biệt trong các trường hợp cảm lạnh, cảm cúm hoặc ho có đờm.
Hỗ trợ tiêu hóa: Một số thành phần trong cây rẻ quạt có tác dụng kích thích tiêu hóa, làm dịu dạ dày và hỗ trợ điều trị các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu.
Chống oxy hóa và bảo vệ tế bào: Các chất chống oxy hóa trong cây giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do các gốc tự do, từ đó làm chậm quá trình lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Tăng cường hệ miễn dịch: Các hoạt chất trong cây rẻ quạt giúp củng cố hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng của cơ thể, giúp cơ thể chống lại các bệnh tật hiệu quả hơn.
Giảm đau: Cây rẻ quạt có tính giảm đau nhẹ, giúp giảm bớt sự khó chịu trong các trường hợp đau họng, viêm nhiễm và căng thẳng cơ bắp.
Với những tác dụng này, cây rẻ quạt đã và đang được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền như một phương pháp hỗ trợ sức khỏe tự nhiên, đặc biệt trong việc điều trị các bệnh liên quan đến đường hô hấp và viêm nhiễm.
Dưới đây là một số bài thuốc tiêu biểu từ cây rẻ quạt, được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền để hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh. Chia sẻ thêm với sinh viên Cao đẳng Dược TPHCM gồm:
Bài thuốc trị viêm họng, viêm amidan
Nguyên liệu: 10g rễ cây rẻ quạt, 5g cam thảo đất, 5g lá dâu tằm.
Cách dùng: Sắc các nguyên liệu với 500ml nước, đun nhỏ lửa cho đến khi còn khoảng 200ml. Chia nước thuốc thành 2 lần uống trong ngày, uống khi nước còn ấm. Uống liên tục từ 3-5 ngày để giảm viêm và đau họng.
Chữa viêm họng bằng bài thuốc từ cây rẻ quạt
Bài thuốc giảm ho và long đờm
Nguyên liệu: 8g rễ cây rẻ quạt, 8g cát cánh, 6g bạch truật.
Cách dùng: Sắc các vị thuốc với 500ml nước, đun cho đến khi còn 200ml. Chia thành 2 lần uống trong ngày, uống sau bữa ăn. Bài thuốc này giúp làm giảm ho, long đờm và làm sạch đường hô hấp.
Bài thuốc chữa khó tiêu, đầy bụng
Nguyên liệu: 5g rễ cây rẻ quạt, 5g gừng tươi, 10g cam thảo.
Cách dùng: Sắc các nguyên liệu với 300ml nước cho đến khi còn khoảng 100ml. Uống ấm, ngày 1 lần vào buổi sáng. Bài thuốc giúp kích thích tiêu hóa, giảm đầy bụng và khó tiêu.
Bài thuốc trị cảm lạnh, viêm phế quản
Nguyên liệu: 10g rễ cây rẻ quạt, 8g bạc hà, 5g gừng khô.
Cách dùng: Sắc các nguyên liệu với 400ml nước, đun đến khi còn 150ml. Chia nước thành 2 lần uống trong ngày. Bài thuốc này giúp giảm triệu chứng cảm lạnh, làm ấm cơ thể và cải thiện tình trạng viêm phế quản.
Bài thuốc chống viêm và giảm đau
Nguyên liệu: 10g rễ cây rẻ quạt, 10g ngưu bàng tử, 8g cam thảo.
Cách dùng: Sắc các nguyên liệu với 500ml nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 200ml. Uống 2 lần trong ngày, mỗi lần 100ml. Bài thuốc có tác dụng kháng viêm, giảm đau, thích hợp dùng trong các trường hợp viêm nhiễm nhẹ.
Bài thuốc giải độc, tăng cường miễn dịch
Nguyên liệu: 8g rễ cây rẻ quạt, 8g nhân trần, 6g ké đầu ngựa.
Cách dùng: Sắc các vị thuốc với 500ml nước, đun đến khi còn khoảng 200ml. Uống 1 lần trong ngày, uống khi còn ấm. Bài thuốc này giúp giải độc, hỗ trợ hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng.
Những bài thuốc này có tác dụng khác nhau, tùy thuộc vào từng tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng.
Giảng viên. Nguyễn Thị Trúc Li
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur