Bệnh lao hạch là một loại của bệnh lao có thể xảy ra bất kỳ đâu trên cơ thể và rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là trong trẻ em với sự gia tăng đáng kể. Bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin cần biết về lao hạch.
Bệnh lao hạch là một loại của bệnh lao có thể xảy ra bất kỳ đâu trên cơ thể và rất phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là trong trẻ em với sự gia tăng đáng kể. Bài viết này sẽ cung cấp một số thông tin cần biết về lao hạch.
Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, lao hạch ngoại biên là dạng thường gặp nhất, thường xuất hiện tại các vị trí như hạch cổ, hạch nách, và hạch bẹn. Ngoài ra, bệnh lao hạch có thể ảnh hưởng đến các hạch ở các bộ phận nội tạng như hạch trung thất và hạch mạc treo...
Trước khi đi sâu vào việc xem xét tính lây truyền và mức độ nguy hiểm của bệnh lao hạch, cần phải thừa nhận rằng đây là một bệnh không gây tử vong, nhưng có thể kéo dài và gây nhiều khó khăn trong cuộc sống. Bệnh lao hạch thường để lại nhiều di chứng và sẹo, làm mất tính thẩm mỹ. Do đó, người bệnh không nên xem nhẹ bệnh này.
Hiện tại, có hai dạng phổ biến của bệnh lao hạch: lao hạch khí phế quản, mà thường chỉ xuất hiện ở trẻ em, và lao hạch ngoại vi, phổ biến ở mọi độ tuổi. Bệnh lao hạch thường phát hiện ở thanh thiếu niên, và tỷ lệ mắc bệnh cao hơn gấp đôi ở phụ nữ so với nam giới. Trên toàn thế giới, tỷ lệ mắc bệnh lao hạch vẫn đáng kể và ảnh hưởng đến mọi tầng lớp, bao gồm cả Việt Nam.
Bệnh thường xuất hiện ở vùng cổ và phổ biến ở trẻ em.
Nguyên nhân gây ra bệnh lao hạch là trực khuẩn lao, với Mycobacterium tuberculosis là loài phổ biến nhất. Các hạch viêm ngoại vi là vị trí mà vi khuẩn lao có thể dễ dàng xâm nhập, trú ngụ và dẫn đến phát triển bệnh lao hạch. Trực khuẩn lao có thể xâm nhập trực tiếp vào hệ thống tuần hoàn máu thông qua tổn thương niêm mạc miệng, hoặc thông qua các cơ chấn, nhiễm khuẩn, hoặc cả bệnh lý do nhiễm khuẩn lao lan tràn trong toàn cơ thể, như trong trường hợp lao phổi, dẫn đến việc hình thành nhiều tổn thương hạch.
Khi mắc bệnh lao hạch, biểu hiện chính là sự phình to của một hoặc nhiều hạch. Sự phình to này diễn ra dần dần, không gây đau đớn, với bề mặt trơn láng, da trên vùng hạch không có dấu hiệu viêm nhiễm. Thường xuất hiện nhiều hạch cùng phình to, có thể kết nối thành chuỗi, nhưng cũng có thể chỉ có một hạch đơn độc phình to ở vùng cổ.
Theo các Giảng viên, Bác sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, phát triển của bệnh lao hạch thường đi qua ba giai đoạn như sau:
Trong quá trình này, tổng trạng người bệnh không thường bị ảnh hưởng nhiều, trừ khi có tổn thương lao ở các cơ quan khác. Bệnh lao hạch ở thể khối u thường làm xuất hiện khối u lớn ở cổ hoặc các vị trí khác, không gây đau đớn, nhưng có thể tạo biến dạng và rất khó điều trị dứt điểm.
Liệu pháp trị liệu cho bệnh lao hạch có thể khái quát như sau:
Điều trị bằng phương pháp nội khoa: Thường sử dụng các loại thuốc chống lao, với ít nhất 3 loại kháng sinh trở lên. Thời gian điều trị bệnh lao hạch thường kéo dài từ 4 đến 12 tháng, tùy thuộc vào tình trạng và phản ứng của từng bệnh nhân. Trong trường hợp bệnh lao hạch ở trẻ em, kết hợp việc sử dụng thuốc với việc duy trì vệ sinh cá nhân, bao gồm chăm sóc răng miệng và điều trị các vấn đề về răng sâu. Ở giai đoạn hạch đã hóa mủ và sắp vỡ, có thể thực hiện việc hút mủ một cách chủ động để tránh tạo ra các vết sẹo xấu, sử dụng kháng sinh và tiếp tục dùng rimifon trong vài tháng sau khi triệu chứng bệnh đã biến mất. Lưu ý rằng hầu hết các loại thuốc điều trị lao có thể gây tổn thương cho gan, do đó cần kết hợp với các thuốc hoặc sản phẩm bảo vệ gan.
Điều trị bằng phương pháp ngoại khoa: Có thể áp dụng trong trường hợp hạch đã hóa mủ nhưng không phản ứng khi tiến hành chọc dò và điều trị bằng kháng sinh, hoặc khi bệnh lao hạch tồn tại dưới dạng u lympho, lao không hóa mủ, hoặc khu trú. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, có thể tiến hành mổ để lấy toàn bộ hạch hoặc nạo vét để loại bỏ mủ bã đậu và đắp kháng sinh chống lao, cũng có thể là phương pháp điều trị hiệu quả.
Không nên loại bỏ hạch sớm ở trẻ em: Vì hạch có vai trò bảo vệ chống lại xâm nhập của trực khuẩn lao, không nên thực hiện việc cắt bỏ hạch sớm ở trẻ em.
Trong quá trình điều trị, cần chú tâm đến chăm sóc sức khỏe tổng thể, đặc biệt là đối với trẻ em, và hạn chế sự phát triển của viêm hạch mạn tính.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur