Vị trí và cấu trúc giải phẫu của thận trong hệ tiết niệu

Chủ nhật, 23/04/2023 | 15:47

Thận là cơ quan chính của hệ tiết niệu và có 2 chức năng quan trọng: chức năng tạo nước tiểu và chức năng nội tiết. Thận có hình dạng hạt đậu nằm phía sau lớp phúc mạc. Mỗi thận nặng khoảng 130g

Theo mặt phẳng cắt dọc, thận chia làm 2 vùng riêng biệt có cấu tạo và màu sắc khác nhau đó là vùng vỏ và vùng tủy thận. Hãy cùng Trường Cao đẳng Y dược Pasteur tìm hiểm về đặc điểm cấu tạo của thận trong hệ tiết niệu qua bài viết sau đây.

01682240162.jpeg

Giải phẫu hệ tiết niệu

Hình thể ngoài

Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Mỗi người có 2 thận, nằm sau lớp phúc mạc, trong góc xương sườn XI và cột sống thắt lưng, phía trước cơ thắt lưng. Vị trí của thận phải thấp hơn thận trái khoảng 2 cm.

Thận có hình dạng giống hạt đậu, có màu nâu đỏ, bề mặt trơn láng và được bọc trong lớp bao xơ dễ bóc tách. Thận thai nhi có hình nhiều múi, đôi khi ở người trưởng thành, thận cũng có hình múi do kém phát triển. Trong trường hợp bất thường một người có thể chỉ có một thận, ba thận hay hai thận dính vào nhau.

Mỗi thận có:

- Mặt: có 2 mặt: mặt trước lồi, mặt sau phẳng; Cực: có hai cực: Cực trên và cực dưới.

- Bờ: có 2 bờ: bờ ngoài lồi, bờ trong lồi ở phần trên và dưới, phần ở giữa lõm sâu gọi là rốn thận.

- Kích thước: thận cao 12 cm, rộng 6 cm, dày 3 cm, nặng 150 gram. Thận bình thường không sờ thấy được, khi sờ thấy thận nghĩa là thận to.

- Trục thận: Chạy chếch từ trên xuống dưới, từ trước ra sau và từ trong ra ngoài.

Hình chiếu

- Phía trước:

+ Thận trái: rốn thận ngang môn vị, cách đường giữa 4 cm. Cực dưới trên đường ngang qua 2 bờ sườn.

+ Thận phải: Rốn thận và cực dưới hơi thấp hơn.

- Phía sau:

+ Thận trái: Rốn thận ngang mức mỏm ngang đốt sống thắt lưng L1. Cực trên thận trái: Ngang với bờ trên xương sườn XI. Cực dưới: cách mào chậu 5cm.

+ Thận phải: Cực trên thận phải ngang với bờ dưới của xương sườn XI. Cực dưới cách mào chậu 3cm.

Mạc thận

Thận và tuyến thượng thận cùng bên được bọc trong mạc thận. Mạc thận gồm 2 lá trước và sau. Giữa mạc thận và bao xơ thận là lớp mỡ quanh thận. Bên ngoài mạc thận có lớp mỡ (mỡ cạnh thận).

Hình thể trong

Ðại thể

Thận được bọc trong lớp bao sợi, phần giữa là xoang thận có mạch máu, thần kinh, bể thận đi qua, được làm đầy bởi tổ chức mỡ. Nhu mô thận bao quanh xoang thận và có hình bán nguyệt.

11682240162.jpeg

Thiết đồ đứng dọc qua bể thận

1. Bể thận 2. Tháp thận 3. Đài thận nhỏ 4. Vỏ thận

a) Xoang thận:

Theo tin tức thông ra ngoài rốn thận. Thành xoang có nhiều chỗ lồi lõm. Nhú thận là những chỗ lồi có hình nón. Phần  đầu của nhú thận có nhiều lỗ của các ống sinh niệu, là nơi đổ nước tiểu vào bể thận. Xoang thận chứa các bể thận, đài thận, mạch máu và tổ chức mỡ. Mỗi thận có 7 - 14 đài thận nhỏ, các đài thận nhỏ lại hợp thành 2 - 3 đài thận lớn và các đài thận lớn tiếp tục hợp lại tạo thành bể thận.

b) Nhu mô thận:

Gồm có 2 phần là tuỷ thận và vỏ thận:

- Tủy thận: được tạo thành bời các tháp thận là khối có hình nón, phần đỉnh hướng về xoang thận tạo nên nhú thận, phần giữa của thận có 2 - 3 tháp chung một nhú thận, đáy tháp thận quay về phía bao thận, phần 2 cực thận có khi 6 - 7 tháp chung cùng nhau 1 nhú.

- Vỏ thận gồm cột thận và tiểu thuỳ vỏ.

+ Cột thận: phần nhu mô nằm giữa các tháp thận,

+ Tiểu thuỳ vỏ: phần nhu mô từ đáy tháp thận đến bao sợi.

Vi thể

Quan sát dưới kính hiển vi, thận được cấu tạo từ các đơn vị thận gọi là Nephron, mỗi Nephron gồm:

- Tiểu thể thận: có 2 phần là một bao ở ngoài xung quanh và cuộn mao mạch.

- Hệ thống ống sinh niệu gồm: ống lượn gần, ống lượn xa, quai Henle, ống góp. Tiểu thể thận, ống lượn gần và ống lượn xa nằm trong phần lượn.

Quai Henle và ống góp nằm trong phần tia của vỏ thận và tủy thận.

Mạch máu và thần kinh

Động mạch:

Động mạch thận được tách từ động mạch chủ bụng, thường có 1 động mạch cho mỗi thận. Nó vừa là động mạch chức phận và là động mạch nuôi dưỡng.

Động mạch thận bên phải dài hơn bên trái, khi tới rốn thận động mạch thận tách ra làm 2 ngành cùng, ngành trước và ngành sau bể thận, sau đó tiếp tục chia thành động mạch gian thuỳ khi vào trong nhu mô thận.

Tĩnh mạch:

Nối liền với nhau. Tĩnh mạch thận bắt nguồn từ vùng vỏ thận và tuỷ thận thành các tĩnh mạch gian thuỳ, tĩnh mạch cung trước khi đổ vào tĩnh mạch thận.

Ở xoang thận tĩnh mạch xếp thành 3 lớp gồm: Tĩnh mạch trước bể thận, tĩnh mạch sau bể thận, tĩnh mạch giữa các đài thận. Ba lớp tĩnh mạch này hợp thành tĩnh mạch thận, nằm trước động mạch thận.

Thần kinh:

Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Các dây thần kinh đều tách ở đám rối dương và cụm chi chít lại ở xung quanh cuống thận.

Thần kinh nằm sau động mạch thận.

Varogel - Thuốc trị viêm loét dạ dày tá tràng và những lưu ý khi sử dụng

Varogel - Thuốc trị viêm loét dạ dày tá tràng và những lưu ý khi sử dụng

Varogel là thuốc được chỉ định điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng cấp và mạn tính, điều trị trào ngược dạ dày – thực quản, điều trị các triệu chứng tăng tiết acid dạ dày như nóng rát, ợ chua, ợ hơi và hội chứng dạ dày kích thích.
Các loại thực phẩm nên ăn và tránh khi bị viêm gan

Các loại thực phẩm nên ăn và tránh khi bị viêm gan

Viêm gan là một tình trạng ảnh hưởng đến chức năng gan, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị viêm gan và giúp cải thiện sức khỏe gan.
Cường Phế – Sản phẩm hỗ trợ tăng cường chức năng hô hấp

Cường Phế – Sản phẩm hỗ trợ tăng cường chức năng hô hấp

Cường Phế, chiết xuất từ Xương sông và dược liệu quý, hỗ trợ cải thiện hô hấp hiệu quả. Sản phẩm giảm ho, đau họng, viêm phế quản, nhận phản hồi tích cực từ người dùng, khẳng định rõ rệt hiệu quả trong giảm triệu chứng hô hấp và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Năm 2025, thí sinh đăng ký xét tuyển ĐH sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT

Năm 2025, thí sinh đăng ký xét tuyển ĐH sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT

Thí sinh thực hiện đăng ký xét tuyển đại học sau khi có kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Các thí sinh có thể đăng ký vào nhiều ngành học và nhiều trường đại học khác nhau.
Đăng ký trực tuyến