Xác định khi nào nên nội soi phụ thuộc vào các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh của từng người. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những trường hợp cụ thể cần thiết phải nội soi dạ dày để đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
Nội soi dạ dày là một phương pháp y khoa quan trọng để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến dạ dày và hệ tiêu hóa. Thông qua kỹ thuật này, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp bề mặt niêm mạc dạ dày, phát hiện các tổn thương, viêm loét hay khối u. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp đều cần thực hiện nội soi. Việc xác định khi nào nên nội soi phụ thuộc vào các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh của từng người. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những trường hợp cụ thể cần thiết phải nội soi dạ dày để đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
Nội soi dạ dày là phương pháp y khoa quan trọng trong chẩn đoán bệnh dạ dày
Dưới đây bài viết được Cô Nguyễn Thị Trúc Li – Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ:
1. Vai trò của nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa trên. Cụ thể, phương pháp này cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, thực quản và tá tràng, giúp phát hiện các tổn thương như viêm loét, xuất huyết, hoặc sự xuất hiện của khối u. Ngoài ra, nội soi còn giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của các bệnh lý như viêm dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng và thậm chí ung thư dạ dày.
Trong điều trị, nội soi dạ dày cũng hỗ trợ thực hiện các thủ thuật như cầm máu, loại bỏ khối u nhỏ, lấy mẫu sinh thiết, hoặc loại bỏ dị vật. Việc áp dụng nội soi không chỉ mang lại hiệu quả cao trong chẩn đoán mà còn giúp giảm thiểu xâm lấn, rút ngắn thời gian điều trị và phục hồi cho bệnh nhân.
2. Những đối tượng nào cần đi nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày thường được chỉ định cho những đối tượng gặp các triệu chứng hoặc có nguy cơ cao mắc các bệnh lý tiêu hóa. Dưới đây là một số trường hợp cụ thể cần đi nội soi dạ dày:
Người có triệu chứng dạ dày kéo dài: Những người thường xuyên đau bụng, dạ dày khó chịu buồn nôn, đầy hơi, chướng bụng hoặc ợ nóng mà không rõ nguyên nhân.
Người có dấu hiệu viêm loét dạ dày tá tràng: Nếu có các biểu hiện như đau rát vùng thượng vị, đặc biệt sau khi ăn, hoặc đau khi đói, nội soi là cách để xác định tình trạng viêm loét.
Người bị chảy máu tiêu hóa: Triệu chứng như nôn ra máu, phân đen, hoặc mất máu không rõ lý do đều cần nội soi để tìm nguyên nhân và có hướng xử lý kịp thời.
Người có nguy cơ ung thư dạ dày: Những người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày, hoặc từng mắc các bệnh lý dạ dày mãn tính, cần nội soi để phát hiện sớm các bất thường.
Người bị khó nuốt hoặc nghẹn khi ăn: Các triệu chứng này có thể cảnh báo bệnh lý ở thực quản hoặc dạ dày, và nội soi sẽ giúp xác định rõ nguyên nhân.
Người có tiền sử bệnh lý tiêu hóa mãn tính: Những người đã từng bị viêm loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày, hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản cũng cần nội soi định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh.
Người có triệu chứng giảm cân không rõ nguyên nhân: Nếu bị giảm cân đột ngột mà không có sự thay đổi về chế độ ăn uống hoặc vận động, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng, trong đó có ung thư dạ dày. Nội soi sẽ giúp phát hiện nguyên nhân.
Người bị thiếu máu không rõ nguyên nhân: Khi kết quả xét nghiệm máu cho thấy thiếu máu kéo dài mà không rõ nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định nội soi dạ dày để kiểm tra xem có xuất huyết tiêu hóa ẩn hoặc tổn thương trong dạ dày hay không.
Người mắc hội chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Các triệu chứng như ợ chua, ợ nóng, và cảm giác nóng rát sau xương ức kéo dài thường yêu cầu nội soi để đánh giá mức độ tổn thương niêm mạc dạ dày và thực quản.
Người có triệu chứng ợ hơi thường xuyên nên nội soi dạ dày
Người thường xuyên sử dụng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Việc lạm dụng các loại thuốc này có thể gây tổn thương dạ dày, dẫn đến viêm loét. Do đó, những người thuộc nhóm này cần theo dõi định kỳ bằng nội soi.
Người có dấu hiệu dị vật trong dạ dày: Nếu nghi ngờ có dị vật bị mắc kẹt trong đường tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ em, người lớn tuổi hoặc những người có tiền sử nuốt dị vật, nội soi sẽ giúp xác định và loại bỏ kịp thời.
Người cần kiểm tra dạ dày định kỳ theo khuyến cáo: Những người trong nhóm tuổi trung niên hoặc có tiền sử bệnh tiêu hóa nên nội soi định kỳ để phát hiện và phòng ngừa các bệnh lý tiêu hóa sớm.
3. Những lưu ý trước khi đi nội soi dạ dày
Trước khi thực hiện nội soi dạ dày, bệnh nhân cần lưu ý một số điều quan trọng để đảm bảo quy trình diễn ra an toàn, chính xác và hiệu quả. Chia sẻ thêm với sinh viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCMcô Trúc Li lưu ý
Nhịn ăn trước khi nội soi: Bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất từ 6 đến 8 tiếng trước khi nội soi. Điều này giúp dạ dày trống rỗng, tránh thức ăn cản trở quá trình quan sát và giảm nguy cơ nôn mửa trong quá trình nội soi.
Không uống nước trước khi nội soi: Trước khi nội soi khoảng 2-3 tiếng, bệnh nhân nên hạn chế uống nước, đặc biệt là các loại nước có màu như nước ngọt, nước trái cây, hoặc sữa để tránh làm che khuất tầm nhìn trong quá trình nội soi.
Ngưng thuốc theo chỉ định: Nếu đang dùng các loại thuốc chống đông máu, aspirin, hoặc thuốc điều trị bệnh lý tim mạch, hãy thông báo cho bác sĩ. Bác sĩ có thể yêu cầu ngưng sử dụng các loại thuốc này trước khi nội soi để tránh rủi ro chảy máu trong khi thực hiện thủ thuật.
Tìm hiểu về tiền sử dị ứng: Nếu có tiền sử dị ứng với thuốc gây mê, gây tê hoặc các loại thuốc khác, bệnh nhân cần báo cho bác sĩ trước khi thực hiện nội soi để phòng ngừa biến chứng.
Đi cùng người thân: Sau khi nội soi, bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi do tác động của thuốc gây mê hoặc gây tê. Do đó, tốt nhất là có người thân đi cùng để hỗ trợ sau khi thực hiện thủ thuật.
Không sử dụng chất kích thích: Trước ngày nội soi, tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá hoặc các chất kích thích khác, vì những chất này có thể làm tăng nguy cơ kích ứng niêm mạc dạ dày và ảnh hưởng đến kết quả nội soi.
Thông báo tình trạng sức khỏe hiện tại: Nếu đang mang thai, mắc bệnh lý về tim, phổi hoặc bất kỳ bệnh mãn tính nào khác, hãy báo cáo đầy đủ cho bác sĩ để có kế hoạch điều trị và nội soi phù hợp.
Tâm lý thoải mái: Lo lắng có thể làm tăng căng thẳng và khó chịu trước khi nội soi. Bệnh nhân nên giữ tinh thần thoải mái, có thể trò chuyện với bác sĩ về quy trình nội soi để hiểu rõ hơn và giảm bớt lo lắng.
Mộc hương là một thảo dược thường sử dụng trong đông y làm thuốc hỗ trợ tiêu hóa, bổ dạ dày, tăng sức khoẻ tim, trừ đờm, lợi tiểu, chữa đầy hơi, ợ chua, tả, lỵ, nôn mửa,…
Huyết giác là vị thuốc quý có tác dụng chỉ huyết, hành khí, sinh cơ và hoạt huyết, được sử dụng trong đông y để làm thuốc bổ máu, trị chứng bầm tím và ứ huyết do chấn thương, chứng bế kinh, kinh nguyệt không đều,…
Cây Dầu giun là dược liệu quý mọc tự nhiên ở vùng nhiệt đới, phổ biến tại Hà Nội, Đà Lạt, đồng bằng sông Hồng. Trong Đông y, cây trị giun đũa, giun móc. Nghiên cứu gần đây cho thấy cây có tiềm năng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác.
Cây Bùng bục, dược liệu phổ biến ở rừng núi Việt Nam, hỗ trợ trị viêm gan mạn, sa tử cung, sa trực tràng, bệnh tiết niệu, đau dạ dày, lở miệng, trĩ, phù thai và huyết trắng. Dân gian dùng cây này chữa nhiều bệnh hiệu quả.
