Công dụng của cây địa liền chữa bệnh như giảm viêm, làm dịu đau và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Nó cũng được sử dụng trong Y học cổ truyền để điều trị các vấn đề về da và tiêu hóa.
Cây địa liền, được nhiều người biết đến với các tên khác như Sơn nại, Tam nại, Thiền liền hoặc cũng hay gặp tên Sa khương, có tên khoa học Kaempferia galangaL thuộc họ Gừng (Zingiberaceae). Đây là loại cây thân thảo sống lâu năm và không có thân, thường được trồng hoặc mọc hoang nhiều nơi trên lãnh thổ Việt Nam và các quốc gia thuộc Châu Á khác như Thái Lan, Lào, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia và Indonesia.
Thân rễ của cây địa liền được sử dụng như một loại thuốc đã được lưu truyền từ lâu đời trong việc điều trị nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm đau nhức xương khớp và các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa như đau dạ dày, đầy bụng... Thường người ta thu hái thân rễ của cây địa liền vào mùa đông xuân để sử dụng làm thuốc.
Cây địa liền có những đặc điểm nhận dạng riêng, với lá hình trứng gần tròn mọc xòe ra trên mặt đất, có mép lá nguyên và mặt dưới hơi có lông. Cụm hoa mọc thường ở phần nách lá, không có cuống, thường có màu trắng lẫn sắc tím. Thân rễ của cây địa liền có nhiều rễ con (rễ củ), thường mọc nối liền nhau và có dạng hình trứng hay bầu dục với nhiều đường vân ngang.
Địa liền được biết đến với các tác dụng dược lý, trong đó có khả năng giảm đau, chống viêm và hạ sốt. Nhiều nghiên cứu y học đã chỉ ra rằng địa liền có thể giúp giảm tần số và cường độ của đau nhức và viêm, cũng như hỗ trợ giảm nhiệt độ trong các trường hợp sốt. Theo Y học cổ truyền, địa liền cũng có tác dụng giúp làm ấm tỳ vị, giảm đau, hành khí, trừ đờm, tán hàn, tiêu thực và trừ thấp.
Ở nhiều quốc gia, cây địa liền được sử dụng rộng rãi trong y học dân gian để chữa trị nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm đau răng, viêm dạ dày, loét dạ dày, thực trệ, đầy bụng, hen suyễn và nhiều vấn đề khác. Nước sắc từ lá địa liền cũng được sử dụng cho mục đích chữa bệnh, trong đó có điều trị sốt rét và các vấn đề tiêu hóa. Ngoài ra, tinh dầu từ cây địa liền còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như làm nước hoa, mỹ phẩm và chất điều hương trong thực phẩm.
Thu hái, chế biến và bảo quản địa liền: Củ địa liền là bộ phận thường được sử dụng để dùng làm thuốc. Thời gian thu hái tốt nhất để đạt được chất lượng và nhiều dược tính nhất thường vào khoảng từ tháng 11 đến hết tháng 3 trong năm. Sau khi thu hoạch, củ địa liền cần được rửa sạch và thái mỏng, sau đó phơi khô. Để bảo quản củ địa liền, cần tránh ánh sáng trực tiếp và đặt chúng ở nơi khô ráo.
Phương pháp sử dụng địa liền trong điều trị bệnh
Các phương pháp sử dụng địa liền trong điều trị bệnh được ghi nhận và truyền đạt qua nhiều thế hệ, bao gồm:
Chữa cảm sốt nhức đầu:
Chuẩn bị: Thân rễ Địa liền 5g, Bạch chỉ 5g, Cát căn 10g được nghiền mịn và tạo thành viên, dùng đường uống giúp hạ sốt và giảm đau đầu.
Chữa các trường hợp rối loạn tiêu hóa:
Chuẩn bị:
Cách 1: Sử dụng khoảng từ 8g địa liền sắc với nước để làm thuốc uống.
Cách 2: Dùng phối hợp các vịu thuốc địa liền, đương quy, đinh hương và cam thảo, các vị này được tán bột, trộn hòa và làm thành viên hoàn. Ngày uống 2 lần, mỗi lần khoảng 10 viên.
Rượu thuốc ngâm địa liền chữa đau nhức
Trị bệnh ho gà:
Chuẩn bị: địa liền và lá chanh mỗi loại 300g, tang bạch bì tẩm mật ong (vỏ rễ Dâu), rau sam tươi, rau má tươi mỗi loại 1000g, lá tía tô 500g. Pha nấu với 12 lít nước đun nhỏ lửa cho đến khi còn 4 lít, sau đó thêm đường. Liều dùng cho trẻ em là khoảng 15-30 ml mỗi ngày.
Chuẩn bị: 1000g địa liền phối hợp với các vị thuốc như thổ phục linh, rau má tươi mỗi loại 1000g và 500g cam thảo, phơi khô và nghiền tán thành bột. Mỗi ngày lấy 2 đến 4g hòa tan nước và uống.
Chữa tiêu hóa kém, đau thần kinh tọa:
Chuẩn bị: 20g địa liền phối hợp với 10g quế chi nghiền tán thành bột. Mỗi ngày uống 2 - 3 lần mỗi lần 2 g.
Chữa đau nhức xương khớp, đau lưng, đau răng:
Cách dùng: rượu ngâm thân rễ địa liền hoặc phối hợp với các vị thuốc khác như huyết giác, thiên niên kiện, đại hồi, quế chi... để xoa bóp cùng đau nhức giúp giảm đau nhức xương khớp, giảm tê phù, trường hợp đau răng thì có thể ngậm giúp giảm đau nhức răng.
Lưu ý không sử dụng trong việc uống.
Những điểm cần lưu ý thận trọng khi sử dụng địa liền
Một số hoạt chất trong địa liền có thể gây ra một số tác dụng phụ và địa liền theo đông y có tính ấm nên có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, không nên sử dụng quá mức và quá lâu. Những người có tình trạng âm hư, hỏa uất, hoặc các vấn đề về dạ dày như đau nóng rát hoặc thiếu máu không nên sử dụng địa liền để tự chữa bệnh.
Trong quá trình sử dụng, nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào xuất hiện, hãy tạm ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ biết ngay. Mặc dù địa liền là một loại cây rất phổ biến tại Việt Nam và có thể được sử dụng để bảo vệ sức khỏe và điều trị một số bệnh, nhưng cần phải chú ý không lạm dụng và sử dụng một cách cẩn thận, đặc biệt là đối với dạng uống, để tránh mọi tác dụng phụ có thể không tốt cho cơ thể.
Sáng 23/7, một số trường đại học đào tạo ngành Y Dược đã công bố ngưỡng điểm sàn để nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển đại học theo kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024.
Nếu phát hiện sớm, tỷ lệ điều trị thành công sẽ tăng lên, nguy cơ tiến triển bệnh sẽ được ngăn chặn, và chất lượng cuộc sống cũng như tuổi thọ của bệnh nhân sẽ được cải thiện. Vậy các triệu chứng ban đầu của bệnh tiểu đường là gì?
Viêm amidan là một bệnh lý phổ biến ở mọi độ tuổi, bao gồm cả trẻ nhỏ. Nếu viêm amidan ở trẻ em không được điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển nghiêm trọng và gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Methotrexat là thuốc được các chuyên gia y tế chỉ định điều trị ung thư bao gồm ung thư bạch cầu, ung thư phổi, ung thư vú,…và một số bệnh tự miễn như bệnh vẩy nến, viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn.
